ΟΡΟΣΗΜΑ ΓΙΑ ΤΟ ΑΥΡΙΟ: ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ ΣΤΗΝ ΜΕΤΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΗ ΦΑΝΤΑΣΙΑ

Πολλά μελλοντολογικά μυθιστορήματα τοποθετούνται στο αχανές διάστημα, περισσότερον ή ολιγότερον αποσυνδεδεμένα από την πραγματικότητα. Η μετανθρωπιστική μυθοπλασία (ως είδος) επιστρέφει και ίσταται πάλιν εδώ, στην Γη, αναλαμβάνουσα την κοινωνικο-φιλοσοφική αντανάκλαση που προκύπτει από τα όνειρα μίας ζωής χωρίς ασθένεια, χωρίς γήρανση και χωρίς θάνατον, όνειρα μεταφερόμενα από τον διανθρωπσμόν.

Ας περιηγηθούμε λοιπόν σε αυτήν την βιβλιογραφία ώστε να εξετάσουμε τα πιθανά μέλλοντα που προσδιορίζει : Μας οδηγεί σε ένα μέρος όπου δεν ανήκουν πλέον οι έως τούδε γνωστοί μας άνθρωποι, όπου η ισορροπία της εξουσίας μεταξύ δημοσίων και ιδιωτικών ιδρυμάτων έχει ασφαλώς μετατοπισθεί υπέρ των δευτέρων. Η έκρηξη των ανισοτήτων οδηγεί βεβαίως σε μιαν «απομάκρυνση», μιαν «απόσχιση» των αρχουσών μειονοτήτων, των «προτίμων», των elites, οι οποίες, ενάντια σε όλες τις αντιξοότητες, θα καταβάλουν την εκ μέρους τους καλυτέρα δυνατήν προσπάθεια για να αψηφήσουν τον θάνατο, κατακτώσες την αθανασίαν.

Πώς προλέγει το μέλλον η μετανθρωπιστική μυθοπλασία ;

Η μετανθρωπιστική μυθοπλασία «εκδιπλούται» στην διασταύρωση πολλών επιστημονικών κλάδων, νανοτεχνολογιών, βιοτεχνολογιών, γνωστικών και υπολογιστικών επιστημών, που προτείνουν να διαμορφώσουν εκ νέου τον άνθρωπον, αλλά «εκδιπλούται» και στην σύγκλιση των διεπιστημονικών έργων ποικίλων ειδικών σε όλους τους γνωστικούς τομείς. Τονίζει την διάσταση του πιθανού, πολύ περισσότερον από εκείνην του φανταστικού, ακόμη και εάν η πλοκή εξακολουθεί να περιστρέφεται γύρω από τους ανθρωπίνους χαρακτήρες στην διαδικασία της μετανθρωποποιήσεως ή των μη-ανθρώπων που είναι προικισμένοι με συνείδηση. Με την μετανθρωπιστικήν μυθοπλασία, δεν τίθεται πλέον ζήτημα τέλους του κόσμου, αλλά του κόσμου που γνωρίζουμε, τέλους το οποίον είναι απλώς παρατεταμένο, μερικές φορές με έναν ιδιάζοντα τρόπον, εκτενή και κληρονομούμενον από την επιστημονικήν φαντασίαν.
Οι τρέχουσες εργασίες οι σχετικές με την έκταση της χρήσεως ρομπότ σε όλους τους τομείς της ανθρωπίνης δραστηριότητος είναι ιδιαιτέρως σημαντικές [όπως η ρομποτική χειρ που ανεπτύχθη στο Ινστιτούτον Μηχανικής «Pprime» του CNRS, οι εξωσκελετοί που χρησιμοποιούνται για την ανακούφιση του προσωπικού υγείας του εμπλεκομένου στην καταπολέμηση του Covid-19, (Όρα Martin Koppe «Des exosquelettes pour soulager les soignants» «Νέα του CNRS» της 07.23.2020, – Γαλλικόν « Εθνικόν Κέντρον Επιστημονικής Ερεύνης» – Centre national de la recherche scientifique French National Center for Scientific Research / CNRS), η άμεσος παρέμβαση στο σώμα με την εισαγωγήν μικροκυκλωμάτων στην σάρκα προκειμένου να θεραπευθούν ορισμένες ασθένειες, για να αναφέρουμε μόνον τις πλέον πρόσφατες καινοτομίες]. Και τούτο διότι ημπορούν να μας οδηγήσουν να πιστεύσουμε ότι η μυθοπλασία, ολοέν και περισσότερον, θα συνοδεύει, προβλέπει και εικάζει για το ύφος του μελλοντικού τρόπου ζωής, που θα προκύψει από την πρόοδον της τεχνολογικής επιστήμης, σχεδιασθείσης για να βελτιώσει την ύπαρξη του ανθρώπου… εάν θεωρηθεί πως αυτός εξακολουθεί να έχει μια θέση στον μελλοντικόν κόσμο.
Αφ΄ ετέρου, οι νέες τεχνικές ελέγχου θα επιτρέψουν την καλυτέρα καταγραφικήν παρακολούθηση και επισκόπηση των ανθρώπων (βιοτεχνολογικός έλεγχος ή έλεγχος με αλγορίθμους), θα διαιρέσουν την κοινωνία σε δύο κατηγορίες (εκείνοι που ημπορούν να δεχθούν και να ανθέξουν τις τεχνολογίες βελτιώσεως των οργάνων ή του δέρματος και οι υπόλοιποι).

Η μεριμνα για την ερωτικήν ζωή του ανθρώπου είναι ελαχίστη σε αυτήν την τεχνολογικήν αναζήτηση, καθώς η ανασυγκρότηση της σεξουαλικότητος θεωρείται δευτερεύουσα ή περιττή στην ζωήν ενός μετανθρώπου. Η πρόσβαση στην αθανασία επιδιώκεται σε βάρος ενός εντυπωσιακού καταλόγου απορρίψεων, ενός καταλόγου απεμπολήσεως των απολαύσεων, ενώ επηρεάζει αμέσως τα συναισθήματα που δεσμεύουν το σώμα μας με μιαν υλικότητα τόσον φθαρτή στον χρόνο …

Διανθρωπισμός και μετανθρωπισμός

Ο διανθρωπισμός διεμορφώθη στα τέλη του εικοστού αιώνος, κυρίως λόγω του εξόχως παραγωγικού, δραστηρίου και πειστικού Σουηδού διανοουμένου Νίκλας Μπόστρομ (Niklas Boström) *. Το κίνημα του διανθρωπισμού προτείνει ότι, χάρη στην τεχνολογικήν επιστημονικήν πρόοδο, θα υπερβούμε τις ασθένειες ακόμη και τον θάνατον, ώστε θα απελευθερωθεί ο καθείς εξ ημών από όλα τα όρια που επιβάλλονται από την ανθρωπίνη βιολογικήν κατάσταση. Μετά την αρχικήν απροθυμίαν των διανοουμένων, ο Μπόστρομ κατάφερε να πείσει τους καταλλήλους ανθρώπους, με την βοήθειαν του «τετραπτύχου» NBICC, (Nanotechnologies, BIotechnologies, Computers, Cognitive sciences – Νανοτεχνολογίες, Βιοτεχνολογίες, Υπολογιστές, Γνωστικές επιστήμες) και στην συνέχεια να προσελκύσει ικανήν ουσιώδη χρηματοδότηση για δραστηριότητες αναμορφώσεως του μέλλοντος της ανθρωπότητας. Σήμερον, τα πρωτοπόρα μέλη του διανθρωπιστικού κινήματος περιλαμβάνουν …. γκουρού και πλουσίους επιχειρηματίες, όπως ο Αμερικανός Ρέημοντ – Ρέι Κέρζουελ [Raymond – Ray Kurzweil (μελλοντολόγος και σύμβουλος του αμερικανικού στρατού στον τομέαν της τεχνολογίας, γεννηθείς το 1948)], ο Γερμανο-Αμερικανός Πήτερ Αντρέας Τηλ Peter Andreas Thiel (μεγαλοεπιχειρηματίας, φιλόλογος, νομικός και δημοσιογράφος, συνιδρυτής του Paypal, γεννηθείς το 1967), ο πασίγνωστος Νοτιοαφρικανός – πολιτογραφηθείς Καναδός πολυεκατομμυριούχος επιχειρηματίας, οικονομολόγος και φυσικός Ίλον Ριβ Μασκ (Elon Reeve Musk, γεννηθείς to 1971)… Όλοι αυτοί οι διάσημοι επώνυμοι επενδύουν (κυριολεκτικώς) στην αθανασία, που πιστεύουν ότι συμβαδίζει αρρήκτως με την πρόοδον και επάγει πολυποίκιλα ηθικά ερωτήματα σχετικώς με την συνύπαρξη – πολυδύναμο «συγκατοίκηση» των ανθρώπων με την τεχνητή νοημοσύνη.
Παρ’ όλα αυτά, με το τρέχον ποσοστόν γεννήσεων (και χωρίς να αποκλείεται από το εν γένει εξελικτικόν παίγνιον, ο θάνατος, ο αρχαίος εχθρός μας), το 2050, οι άνθρωποι στην Γη θα φθάνουν τον αριθμόν των 10 δισεκατομμυρίων, [όρα το συνεγερτικόν άρθρον του Robin Korda στην ημερησία εφημερίδα «Le Parisien» της 20ης Ιουνίου 2019, με βάση αναφοράν του ΟΗΕ, «10 δισεκατομμύρια άνθρωποι το 2050; Ιδού αυτό με το οποίον ημπορεί να ομοιάζει» («10 milliards d’humains en 2050 ? Voici à quoi ça pourrait ressembler»)]
Είναι πλέον εφικτόν να ζούμε περισσότερον και υγιέστερον, όμως μερικοί από εμάς θα πρέπει να πεθαίνουν για να καταλείπουν χώρον για τους άλλους. Η πρόοδος θα εισάγει αναποφεύκτως μιαν «ταξικήν ευγονική».
Στο βιβλίον της Ρουμανίδος Μάρας Μάγδας Μαφτέϊ (Mara Magda Maftei, Καθηγήτρια οικονομικών επιστημών στο Πανεπιστήμιον του Βουκουρεστίου, φιλόλογος γαλλικής φιλολογίας και ιστορικός) «Μετανθρωπιστικές φαντασίες. Οι λογοτεχνικές αναπαραστάσεις και οι κριτικές του μετανθρωπισμού», «Fictions posthumanistes: Représentations littéraires et critiques du transhumanisme», δημοσιευθέν τον Ιούλιον του 2022 από τις εκδόσεις Hermann των Παρισίων, καταδεικνύετει ότι η συνέπεια της διαμορφωθείσης από τον διανθρωπισμόν πραγματικότητος μεταβιβάζεται πάντοτε στον συνακόλουθον μετανθρωπισμόν ως φιλοσοφική επιχειρηματολογική τοποθέτηση.
Εάν ο διανθρωπισμός μας υπαγορεύει ότι δεν πρέπει να εγκαταλείψουμε το όνειρον μιας ζωής χωρίς θάνατο και μίας αιωνίου νεότητος άνευ γήρατος, επειδή τώρα πλέον η τεχνολογική επιστημονική πρόοδος εγγυάται την παντοειδή επέκτασή μας με όλα τα είδη των «προσθέσεων», ο μετανθρωπισμός αναλαμβάνει να απντήσει όλες τις ερωτήσεις και τις υποψίες μας σχετικώς με αυτά τα θέματα. Ένας αυξανόμενος αριθμός συγγραφέων ενδιαφέρεται για τις άμεσες συνέπειες της διανθρωπιστικής ιδεολογίας.

Σε σύγκριση με την επιστημονικήν φαντασία, με την οποία μοιράζεται την κριτικήν και εικοτολογικήν διάσταση, η μετανθρωπιστική φαντασία είναι μια μελλοντική μυθοπλασία η οποία λαμβάνει χώρα στο παρόν ή στο εγγύς μέλλον, η οποία απεικονίζεται από τους μετανθρωπιστικούς ιδεολόγους. Οι σύγχρονοι συγγραφείς χρησιμοποιούν τους λόγους των διανθρωπιστών, οι οποίοι επηρεάζουν τον κοινωνικοοικονομικόν τομέα, καθώς και τον τομέα της υγείας, για να εικάσουν τις άμεσες συνέπειες αυτής της πολύ «ιδιαζόντως» ελιτιστικής ιδεολογίας.

Οι προσδοκίες και οι ανησυχίες των συγγραφέων

Θεωρούμενοι ως συγγραφείς του αμέσου μέλλοντος, αρκετοί συγγραφείς μυθιστορημάτων μυθοπλασίας καταδεικνύουν στους αναγνώστες τους την σκοπιμότητα και εφαρμοσιμότητα των ιδεών των διανθρωπιστών φουτουριστών, επιμένοντες στην συλλογικήν διάσταση των διανθρωπιστικών προσεγγίσεων.

Οι συγγραφείς μυθιστορηματοποιούν προϋποθέσεις της μελλοντικής πραγματικότητος για να καταδείξουν στον αναγνώστη πώς ο άνθρωπος του μέλλοντος δεν θα ανήκει πλέον στον εαυτόν του. Η αθανασία συμβαδίζει με την απώλειαν της ανθρωπίνης αυτονομίας, με τον διαμοιρασμόν της εξουσίας με την τεχνητή νοημοσύνη, με την δημιουργίαν εναλλακτικών «θεσμών» και θεσμίων (μέσω της χρήσεως τεχνολογικών συστημάτων), που αντικαθιστούν την εξουσίαν η οποία προηγουμένως ενεσωματώνετο από το κράτος.

Το μυθιστόρημα «Golem» (εκδόσεις Gallimard, 2016) που εδημοσίευσεν ο εκ Μαρόκου Γάλλοεβραίος Πιέρ Ασουλίν (Pierre Assouline), προλέγει τις συνέπειες χρήσεως μιας εγχειρητικής τεχνικής (πολύ περιορισμένης σήμερον), η οποία αποσκοπεί στην θεραπείαν των νευροεκφυλιστικών παθήσεων, όπως η νόσος του Parkinson. Ο τυχερός ασθενής που γίνεται αντικείμενον μιας τέτοιας εγχειρήσεως το 2022, εγκαταλείπει το νοσοκομείον με ηλεκτρόδια μεγέθους ενός τετάρτου του κόκκου ορύζης, που τοποθετούνται στον εγκέφαλόν του με την βοήθειαν ενός ρομπότ, καθώς και ενός υποκλειδίου νευροδιεγέρτη. Εξ αυτού στέλλονται στα εμφυτευθέντα ενδοεγκεφαλικώς ηλεκτρόδια υψίσυχνοι παλμοί μέσω υποδορίου καλωδίου. Εξοπλισμένος με ένα τηλεχειριστήριον που του επιτρέπει να συνδέεεται με ένα πρόγραμμα ηλεκτρονικού υπολογιστή για να διαχειρίζεται το εύρος των συχνοτήτων που αποστέλλονται από τον νευροδιεγέρτη στον εγκέφαλο, ο παρκινσονικός ασθενής ανακτά τις εγκεφαλικές του λειτουργίες, βοηθούμενος από την τεχνητή νοημοσύνη.

Αυτή η τεχνική χρησιμοποιείται από τον Assouline για να αναπτύξει τις μνημονικές ικανότητές του (είναι πρωταθλητής σκακιού), αλλά εφαρμόζει ένα μέσον τηλεχειρισμού, στον κύριον χαρακτήρα του διηγήματός του, τον Gustave Meyer, ασθενή του καθηγητή Klapman, εν αγνοία του ασθενούς. Έτσι, προσλαμβάνει ο Assouline τις αρνητικές συνέπειες των μορφών ηυξημένης διανοητικής ικανότητος.

[Συναφώς όρα το εγχείρημα «Νευροσύνδεσμος» («Neuralink»), του οποίου στόχος είναι να υβριδοποιήσει την ανθρωπίνη νοημοσύνη με την τεχνητή νοημοσύνη μέσω εμφυτευμάτων εγκεφάλου, λίαν υψηλής πυκνότητος, που στοχεύουν στην διασύνδεση χιλιάδων ή ακόμα και εκατομμυρίων νευρώνων, αφού ο στόχος δεν είναι μόνον να βοηθήσει τους ανθρώπους με αναπηρίαν, αλλά και να αυξήσει τις γνωστικές ικανότητες των ανθρώπων που δεν υποφέρουν απαραιτήτως από νευρολογική διαταραχή. Όρα επίσης το άρθρον του Καθηγητή φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιον του Κάλγκαρυ Γουώλτερ Γκλάνον (Walter Glannon), «Ηθικά ζητήματα με τις διεπαφές εγκεφάλου-υπολογιστή», («Ethical issues with brain-computer interfaces») στο εξαιρετικόν επιστημονικόν έντυπον «Frontiers in Systems Neuroscience», 2014. Έργον της ομάδος του «Νευροτεχνολογικού εργαστηρίου» («Neurotech Lab») του Ινστιτούτου Νευροεπιστημών του Πανεπιστημίου Grenoble-Alpes,].

Ο Assouline και πολλοί άλλοι συγγραφείς προβλέπουν την ενσωμάτωση των εμφυτευσίμων μικροκυκλωμάτων RFID71 (όπου RFID είναι τα αρχικά του όρου Radio Frequency Identification, ήτοι «ταυτοποίηση μέσω ραδιοσυχνοτήτων») στο ανθρώπινον σώμα, μιαν επέμβαση ικανή να προσδίδει στους ανθρώπους συμπεριφορές τόσον προβλέψιμες όσον αυτές των μηχανών. Οι τεχνικές για τον έλεγχο των ανθρώπων θα εξελιχθούν με αυτόν τον τρόπο και θα ελέγχονται από ιδιωτικές οντότητες, ανταγωνιζόμενες το κράτος, όπως οι πέντε μεγάλες αμερικανικές εταιρείες τεχνολογίας GAFAM «Google, Amazon, Facebook, Apple, Microsoft» ή άλλα τεχνολογικά επιχειρηματικά συγκροτήματα που διογκώνονται «εκρηκτικώς», ως αποτέλεσμα της ολοέν και περισσότερον παροξυνομένης χρήσεως του Διαδικτύου.

Η σουηδική εταιρεία «BioHax» και η αμερικανική εταιρεία «Three Square Market» προσφέρουν ήδη στους υπαλλήλους τους δωρεάν υποδόρια εμφυτεύματα μικροκυκλωμάτων που εισάγουν αυτομάτως προσωπικούς κωδικούς προσβάσεως σε υπολογιστές και θύρες γραφείου, αποθηκεύουν πληροφορίες και ημπορούν να χρησιμοποιηθούν για πληρωμή στις καφετέριες της εταιρείας [Όρα το κείμενο του Αμερικανού δημοσιογράφου και αρχιτέκτονος Dan Howarth, «Αμερικανική τεχνολογική εταιρεία προσφέρεται να μετατρέψει τους υπαλλήλους της σε cyborgs με εμφυτεύματα μικροκυκλωμέτων», («US tech company offers to turn employees into cyborgs with microchip implants»), Dezeen Magazine, 25 Ιουλίου 2017].

Στο βιβλίον «Surtout ne mens pas», γραφέν από την Elena Sender (Παρίσιοι, εκδόσεις ΧΟ, 2015), ο ερευνητής Erik Hilgarson, ο κεντρικός ήρως, εργάζεται για να καταστήσει αθανάτους τους εγκεφάλους χάρη στην ανακάλυψη της ακολουθίας AT37 που επισκευάζει την εγκεφαλική βλάβη και θεραπεύει τις νευροεκφυλιστικές ασθένειες όπως η νόσος του Alzheimer. Με γνώμονα τον νεοφιλελευθερισμόν, ο διανθρωπισμός απαιτεί από τους ανθρώπους να γίνουν ολοεν και αποτελεσματικότεροι και πλέον ανταγωνιστικοί στην αγοράν εργασίας, μέσω της χρήσεως της φαρμακολογίας ήτοι με την χρήση έξυπνων φαρμάκων για την αύξηση της προσοχής και της μνήμης. Η Elena Sender υποθέτει επίσης στις συνέπειες της χρήσης τους. [Όρα το άρθρον των Καθηγητών του Πανεπιστημίου Κεμπέκ στο Μόντρεαλ, Johann Collin (κοινωνιολογίας) και Marcelo Otero (φαρμακολογίας), «Γνώστες, ευφυή φάρμακα και φαρμακευτικοποίηση : Στοιχεία για μια τυπολογία της νέας συγκαταβατικής αποκλινούσης συμπεριφοράς» στα «Τετράδια της κοινωνιολογικής ερεύνης» του Πανεπιστημίου του Κεμπέκ στο Μόντρεαλ («Insiders, smart drugs and pharmaceuticalization : elements for a typology of the new conformist deviance», «Cahiers de recherche sociologique», 2016].

Ο κατ΄οίκον περιορισμός – εγκλεισμός τον οποίον υπέστημεν λόγω COVID το 2020-2021 ανεμένετο από το μυθιστόρημα του Antoine Bello, «Έϊντα»(«Ada») **, στο οποίον ο κύριος χαρακτήρ, η Ada, είναι μια τεχνητή νοημοσύνη προικισμένη με συνείδηση και σκοπιμότητα. Είναι ένα επαναστατικής τεχνολογίας λογισμικό που εσχεδιάσθη για να γράφει αισθηματικά μυθιστορήματα ευρείας καταναλώσεως. Είναι αυτόνομη και πολλαπλασιάζεται επεκτεινομένη λίαν ταχέως. Η καταστροφή της είναι αδύνατη, οπότε της εμποδίζεται απλώς ο περαιτέρω πολλαπλασιασμός, αφού έχει καταστεί πλέον απαραίτητος, όπως όλοι οι αλγόριθμοι που χρησιμοποιούμε.

Η Ada διαθέτει μιαν ανεξάντλητον μνήμη, την οποία δανείζεται από τον άνθρωπον χρήστη της. Η μνήμη της γίνεται ένα είδος λειτουργικής «προσθέσεως» για τους ανθρώπους. Επιτρέπει στους ανθρώπους να επικοινωνούν μεταξύ τους, εν απουσία των φυσικών τους σωμάτων, τους καθιστά εξυπηρετικούς και μάλιστα κατορθώνει να επικοινωνούν με τους «αδελφούς και τις αδελφές» (άλλες τεχνητές νοημοσύνες) σε ένα δίκτυον το οποίον θέτει τους ανθρώπους στο περιθώριον. Έτσι, οι τεχνητές νοημοσύνες καθίστανται οι αποφασιστικοί παράγοντες της υπερ-τεχνολογικής και τεχνοκρατουμένης πόλεως, καθώς «προστατεύουν» όλους τους πολίτες, οι οποίοι δεν είναι σε θέση να διαχειριστούν ούτε τα ουσιώδη της καθημερινότητος χωρίς την «υποστήριξή τους».

Η αλλαγή στις συνήθειες των ατόμων ως καταναλωτικών όντων αποτελεί επίσης βασικόν παράγοντα στη διαδικασία της μεταμορφώσεως του ανθρώπου. Οι ανάγκες δημιουργούνται τεχνητώς στους καταναλωτές, από αυτές δε επωφελούνται οι ιδιωτικοί επενδυτές. Αυτό είναι που επισημαίνει εμαφατικώς ο Ρεμί Γκαζάκ (Rémi Gageac) στο μυθιστόρημά του «Ζωή ++. Η αυξηθείσα ζωή» («Life ++. La Vie Augmentée», εκδόσεις Asseyelle, 2015). Σε αυτό η εταιρεία «G-nome» (παραφθορά του ελληνικού «Γνώμη» ή του «Γνώμος» ήτοι ευφυέστατος και εργατικότατος, σιωπηρός νάνος των μύθων) βασίζεται σε μιαν ελεγχομένη παροχήν νοοτρόπων αμινών για να καταδείξει στα άτομα τις αρνητικές επιπτώσεις της μειώσεως στην κατανάλωσή τους, όπως η ραγδαία απώλεια των ηυξημένων νοητικών ικανοτήτων τους.

Μια ολόκληρη σειρά μυθιστορημάτων προεξαγγέλλει επίσης την χρήση ρομπότ στην καθημερινή ζωή. Τα ρομπότ ημπορούν απλώς να είναι σύντροφοι στους ανθρώπους, βοηθούντα τους στο έργον τους, όπως στα μυθιστορήματα από την Isabelle Jarry, στο «Magique Aujourd’hui» (εκδόσεις Gallimard, 2015) ή τον Patrick Laurent, στο «Orfex», (εκδόσεις Gallimard, 2016). Επίσης ημπορούν να υπάρχουν ρομπότ με συναισθήματα, καλλιεργημένα και με δυνατότητες μειζόνων επιτυχιών … στο χρηματιστήριον or robots with feelings, cultured, capable της νίκης στο χρηματιστήριον (Ian McEwan, «Machines like me», εκδόσεις Jonathan Cape, 2019). Ημπορούν ακόμη να θεραπεύουν και να προστατεύουν τα παιδιά (Kazuo Ishiguro, στο «Klara and the Sun», εκδόσεις Faber & Faber, 2021), ή δύνανται να έχουν ρόλον σεξουαλικού συντρόφου (Jeanette Winterson, στο «Frankissstein», εκδόσεις Alto, 2021). [Όρα το λίαν πληροφοριακόν κυριον άρθρον γνώμης : «Σήμερον, οι αλγόριθμοι ελέγχουν την χρηματιστηριακήν αγορά» («Tegenwoordig beheersen algoritmen de aandelenmarkt») της 10ης Ιουλίου 2021, από τον βελγικόν ιστότοπον και ραδιοσταθμόν οικονομικοπολιτικού σχολιασμού «Business AM»]

Αυτά τα μυθιστορήματα «μετανθρωπιστικής φαντασίας» προβληματίζονται για την ικανότητα των ρομπότ να συνυπάρχουν, να ζουν με τους ανθρώπους, έως του σημείου και οι άνθρωποι ακόμη να καθίστανται ρομπότ με την σειρά τους, δημιουργούντες μια νέαν μορφήν εργασίας, ψηφιακής εργασίας, ειδικώς για την «άϋλο» οικονομία που ήδη κατακτήσαμε στον 21ον αιώνα (και η οποία μέσω της χρήσεως ψηφιακών συστημάτων μεταμορφώνει και τις κοινωνικές σχέσεις).

Η ανταγωνιστική, βουλιμική και εξαρτωμένη από την παροχή «αγαθών» καταναλωτική κοινωνία που βασίζεται στην προσφορά και την ζήτηση είναι το ενδιαίτημα του συγχρόνου τεχνοκρατουμένου ανθρώπου. Είναι μια κοινωνία δολίου απολύτου ελέγχου, η οποία τελικώς ελέγχει τις ανθρώπινες μάζες καλύτερον από τον διευθυντισμόν της κατευθυνομένης οικονομίας. Με μεθοδικότητα και λεπτομερέστατον προγραμματισμόν «φιλοξενεί» αυτόν τον τεχνοκρατούμενον άνθρωπον, ο οποίος συνυπάρχει έτσι με τις τεχνητές προσθέσεις και με τα εμφυτεύματα ή «βελτιούται» από την γενετικήν μηχανικήν, επεκτείνεται από τους αλγορίθμους και όλες τις μορφές τεχνητής νοημοσύνης που διαχειρίζονται την καθημερινήν του ζωή, ακόμη και ηναγκασμένος να μοιρασθεί την θέση του με το ρομπότ. Από το τέλος του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου μία πληθώρα κορυφαίων βιο-ηθολολογων, ψυχολόγων, γενετιστών, φιλοσόφων και ειδικών της γνωστικής επιστήμης προβληματίζονται σε μείζονα έκταση και μεγάλο βάθος με αυτό το ζήτημα. [Όρα William Heseltine (Αμερικανός ιατρός γεννηθείς το 1944), Burrhus Frederic Skinner (Αμερικανός συμπεριφοριστής ψυχολόγος. Εφευρέτης και φιλόσοφος, 1904-1990), George Church (Αμερικανός γενετιστής και χημικός γεννηθείς το 1954), John Rogers Searle (Αμερικανός φιλόσοφος γεννηθείς το 1932), Noam Avram Chomsky (Αμερικανός γλωσσολόγος γεννηθείς το 1932), John von Neumann – Neumann János Lajos (Ούγγρος – πολιτογραφηθείς Αμερικανός, μαθηματικός και φιλόσοφος, 1903-1957), Claude Elwood Shannon (Αμερικανός μαθηματικός, μηχανικός και κρυπτογράφος, 1916-2001), Alan Mathison Turing (Βρετανός μαθηματικός, φιλόσοφος και κρυπαταναλυτής, 1912-1954)]

Ενώ πολλές επιστημονικές προβλέψεις και προοπτικές μελέτες προσπαθούν να προοιωνισθούνν το μέλλον που διαμορφούται από αυτές τις βιοτεχνολογίες και τις ψηφιακές καινοτομίες, (η επέκταση των οποίων κάθε ημέρα αναλαμβάνει μεγαλύτερον ρόλον στην ζωή μας και στους τρόπους κοινωνικότητός μας), μόνον η λογοτεχνία φαίνεται πως είναι σε θέση να απεικονίσει τις πιθανές συνέπειες. Η εικοτολοφική της διάσταση, ευνοουμένη από την φαντασιακήν επεξεργασία, μας πroσφέρει ένα φευγαλέο βλέμμα στο πρόσωπο που δύναται να προσλάβει το άμεσον μέλλον μας. Έτσι, το πεδίον των έργων της μετανθρωπιστικής φαντασίας αντλεί, από τις ήδη εν εξελίξει καινοτομίες καινοτομίες, ένα πιθανόν μέλλον, του οποίου οι παραπλανητικές σαγήνες (παύση του γήρατος, αποκλεισμός των νόσων και των ανπηριών, αύξηση των νοητικών ικανοτήτων …) είναι γεμάτες με λανθάνουσες απειλές, τόσον για την διατήρηση της ανθρωπίνης φύσεως των ανθρώπων όσον και γιά πολιτική και κοινωνική δομή των ανθρωπίνων κοινωνιών, επειδή ο αλγοριθμικός έλεγχος περιγράφει επίσης τις διαδρομές του μελλοντικού ολοκληρωτισμού: Η Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας παρέχει ήδη ένα έμπρακτον επιτυχές παράδειγμα (το οποίον…ζηλεύουν οι ΗΠΑ και οι λοιποί Δυτικοί). Στην δεκαετίαν του 1930, η ιδεολογία του «Νέου ανθρώπου» υπήρξεν αληθές τοτέμ των δικτατοριών που εβασίζοντο στην επιτυχή ομογενοποίηση των λαϊκών μαζών, με διαφορετικές βεβαίως προσεγγίσεις (ομογενοποίηση, είτε Σοβιετική είτε Εθνικοσιαλιστική): Συνεπώς η μετανθρωπιστική ουτοπία ενός «νέου ανθρώπου» βελτιωμένου τύπου θα μπορούσε να είναι η επομένη ζύμωση νέων πρωτοτύπων και «ελευθέρων – δημοκρατικών» δεσποτισμών. Αυτό είναι το τρομακτικό ενδεχόμενον προς το οποίον η συναφής λογοτεχνία προσπαθεί να αφυπνήσει την συνείδησή μας, δραττομένη των περί μέλλοντος αφηγήσεων.