Η εικόνα του αιμόφυρτου αλλά ανυποχώρητου και προκλητικού Ντόναλντ Τραμπ που δείχνει μαχητικά την γροθιά του σε ένα πλήθος στην Πενσυλβάνια – ενώ τα χείλη του φαίνονται να σχηματίζουν την λέξη «αγώνας» με φόντο μιαν αμερικανική σημαία κάτω από έναν ήλιο – θα μπει αμέσως στα βιβλία της ιστορίας ως μια από αυτές τις στιγμές που καθορίζουν τις εποχές. Η απόπειρα δολοφονίας του πρώην προέδρου των ΗΠΑ στην χθεσινή συγκέντρωση ανατρέπει μια ήδη ασταθή και απρόβλεπτη εκστρατεία, που διαπερνάται από μιαν ιδιαίτερα φορτισμένη ρητορική και από ριζοσπαστικές απόψεις. Φαίνεται επίσης να μεταβάλλει αμετάκλητα το πολιτικό τοπίο προς όφελος του Τραμπ ενόψει των εκλογών του Νοεμβρίου.
Όχι μόνον επέζησε από τον πυροβολισμό που έπληξε το αυτί – και τώρα αναρρώνει στο γήπεδο γκολφ του στο Νιου Τζέρσεϊ – αλλά η αφήγηση που έχει διαμορφώσει όλα αυτά τα χρόνια για το πώς όλοι ήθελαν να τον αφανίσουν, ξαφνικά επικυρώθηκε όταν λίγα λεπτά μετά την ομιλία του ένας αποφασισμένος δολοφόνος άνοιξε πυρ εναντίον του 78χρονου Ρεπουμπλικανού υποψηφίου για την προεδρία.
Για τις λεγεώνες των θιασωτών του κινήματος του Προέδρου Τραμπ MAGA – “Make America Great Again”, αυτό το γεγονός τον καθιστά ως απόλυτον επιζώντα ακόμη περισσότερο μάρτυρα μιας μεγάλης υπόθεσης. Χαρακτηριστικά ένας από τους συνεργάτες του στο κόμμα των Ρεπουμπλικανών – GOP (Grand Old Party) τον αποκάλεσε ασταμάτητο. Στην προεκλογική εκστρατεία του έστειλε εξ αρχής ένα και απλό και μεστό γραπτό μήνυμα συγκέντρωσης κεφαλαίων, αναφέροντας: «Δεν θα παραδοθώ ποτέ!».
Εν τω μεταξύ οι Δημοκρατικοί, βρίσκονται σε μείζονα σύγχυση καθώς ο Πρόεδρος Τζο Μπάιντεν, 81 ετών, παραμένει πεισματικά υποψήφιος, παρόλο που οι αμφιβολίες για την ηλικία και τη διανοητική του οξύτητα τον ταλαιπωρούν εδώ και εβδομάδες, με συνεχείς εκκλήσεις να παραμερίσει.
Τώρα έχει …. απορριφθεί από τα πρωτοσέλιδα – αλλά ακόμη λιγότερο, αν μη τι άλλο, έχει απωλέσει τον έλεγχο των γεγονότων. Και αυτό είναι βαθιά ανησυχητικό για τις δυτικές αστικές φιλελεύθερες «Δημοκρατίες» που προσβλέπουν στον ηγέτη του ελεύθερου κόσμου, δηλαδή των ΗΠΑ, για μια φαινομενική τάξη και σαφήνεια.
Αντίθετα, ο υπόλοιπος κόσμος βιώνει επίσης την πόλωση της πολιτικής και τι μπορεί να συμβεί σε μια βαθιά διχασμένη κοινωνία, όταν ο πολιτικός λόγος είναι γεμάτος σκληρές αλήθειες, υπερβολές, αλλά και ψέματα που στη συνέχεια ενισχύονται μέσω των social media.
Από την Ασία μέχρι την Ευρώπη και τη Νότια Αμερική, τα τελευταία χρόνια έγιναν απόπειρες δολοφονίας εναντίον μιας σειράς κορυφαίων πολιτικών ηγετών, κυριολεκτικά …. στο φως της ημέρας.
Τον Μάιο, ο πρωθυπουργός της Σλοβακίας Ρόμπερτ Φίκο — ένας πατριώτης λαϊκιστής ηγέτης στο στυλ του Τραμπ — πυροβολήθηκε τέσσερις φορές από κοντινή απόσταση από έναν «μοναχικό λύκο». Επέζησε και αμέσως χρησιμοποίησε την απόπειρα δολοφονίας σε βάρος του για να εντείνει τις επιθέσεις του ενάντια στα μέσα ενημέρωσης, στους εισαγγελείς και στην αντιπολίτευση. Αν μη τι άλλο, πρόκειται για … πολιτικά αντίποινα εναντίον των εχθρών του.
Και όσο για όλα αυτά που θα μπορούσαν να συμβούν στις ΗΠΑ, πρέπει να κοιτάξουμε πίσω στο 2018 για ένα …. «απόκοσμο» προηγούμενο με τον πρώην Βραζιλιανό Πρόεδρο Ζαΐρ Μεσίας Μπολσονάρου Μπολσονάρου, μια ισχυρή πολιτική φιγούρα που αποτελεί σχεδόν μια λατινοαμερικανική εκδοχή του Τραμπ.
Αυτός ο ακροδεξιός ηγέτης μαχαιρώθηκε στο στομάχι σε προεκλογική συγκέντρωση έναν μήνα πριν από τις εκλογές. Ήταν μια καθοριστική στιγμή που πυροδότησε τη βάση του και τον ώθησε στην εξουσία.
Σε μιαν ανάρτησή του στο X, ο Μπολσονάρου – ένας ένθερμος υποστηρικτής του Τραμπ – του είπε «τα λέμε την ημέρα της ορκωμοσίας».
Τα δευτερόλεπτα μετά την απόπειρα κατά της ζωής του Τραμπ χαρακτηρίστηκαν από περισσότερη σύγχυση και σύγχυση παρά από εύλογο χάος. Βρέθηκε ανάμεσα σε μια θάλασσα υποστηρικτών του MAGA στη συγκέντρωση στο Μπάτλερ της Πενσυλβάνια – μια από τις έξι πολιτείες που κρίθηκαν κρίσιμες στις εκλογές. Οι άνθρωποι ήσαν δύσπιστοι, άλλοι «πάγωσαν» με την δολοφονική επίθεση. Όταν ο κόσμος συνειδητοποίησε τι είχε συμβεί, ο Τραμπ είχε αποσυρθεί από τη σκηνή.
Ποίος ήταν ο υποψήφιος δολοφόνος; Το FBI αναγνώρισε τον ύποπτο άνδρα ως τον Thomas Matthew Crooks, 20 ετών, από το Bethel Park της Πενσυλβάνια, (σε απόσταση περίπου μίας ώρας οδικώς από τον τόπο του εγκλήματος). Σκοτώθηκε επί τόπου αφού πυροβόλησε από «υπερυψωμένη θέση» στην υπαίθρια συγκέντρωση. Το περιστατικό αντιμετωπίζεται ως απόπειρα δολοφονίας και τα κίνητρα δεν έχουν ακόμη προσδιοριστεί. Οι New York Times επισήμαναν ότι ήταν εγγεγραμμένος …. Ρεπουμπλικανός και δεν είχε προηγούμενο ποινικό μητρώο. Ομοσπονδιακά αρχεία χρηματοδότησης της εκστρατείας δείχνουν επίσης ότι δώρισε 15 $ στο «Progressive Turnout Project», το οποίο στοχεύει να κινητοποιήσει τους Δημοκρατικούς ψηφοφόρους, τον Ιανουάριο του 2021.
Από τον Αβραάμ Λίνκολν μέχρι τον Τζον Κένεντι, η δολοφονία ενός εν ενεργεία προέδρου των ΗΠΑ έχει διαμορφώσει την ιστορία των ΗΠΑ. Ο Τραμπ δεν είναι στην εξουσία, ούτε τραυματίστηκε πολύ. Ωστόσο, θα πρέπει να πάμε τέσσερις δεκαετίες πίσω για να βρείτε κάτι συγκρίσιμο. Αυτό είναι όταν ο Τζον Χίνκλεϊ, ο οποίος είχε … «κολλήσει» με την ηθοποιό Τζόντι Φόστερ αφού την είδε στην διάσημη ταινία «Ταξιτζής» πυροβόλησε τον Ρόναλντ Ρίγκαν στην πρώτη του θητεία έξω από το ξενοδοχείο Hilton στην Ουάσιγκτον.
Μετά την πρόσφατη απόπειρα οι παγκόσμιοι πολιτικοί ηγέτες απάντησαν με εμβροντησία, καταδικάζοντας ευρέως την πολιτική βία και ευχόμενοι στον Τραμπ ταχεία ανάρρωση. Ο δισεκατομμυριούχος μεγιστάνας μπορεί για κάποιους να είναι μια ακραία, προκλητική διχαστική φιγούρα, αλλά οι ηγέτες της Ομάδας των Επτά – που σαφώς θα προτιμούσαν να μην αποκατασταθεί ως Πρόεδρος στο Οβάλ Γραφείο – εξέφρασαν κατηγορηματικά την απογοήτευσή τους για το τι σημαίνει η γενόμενη απόπειρα και πού θα μπορούσε να οδηγήσει. Ο Γερμανός καγκελάριος Όλαφ Σολτς χαρακτήρισε την επίθεση «περιφρονητέα» και ο Γάλλος Πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν την περιέγραψε ως «τραγωδία για τις δημοκρατίες».
Αυτή είναι η πρώτη απόπειρα δολοφονίας ενός υποψηφίου για την προεδρία των ΗΠΑ που εκτυλίσσεται σε πραγματικό χρόνο υπό το φώς των μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Ολίγα μόνον δευτερόλεπτα μετά την αποχώρηση του τραυματία Τραμπ εκτός σκηνής, οι αναρτήσεις έγιναν …. άπειρες – όπως το ίδιο έγινε και με την παραπληροφόρηση με αρκετούς αβάσιμους ισχυρισμούς σχετικά με το συμβάν, που στροβιλιζόταν στο X του Elon Musk, μαζί με το Telegram και τον Gab.
Το Εθνικό Συνέδριο των Ρεπουμπλικανών πλησιάζει και σε αυτό επρόκειτο να οριστικοποιηθεί η στέψη του Τραμπ ως επίσημου Ρεπουμπλικανού υποψηφίου. Μπορεί κανείς μόνο να φανταστεί ποια θα είναι η ατμόσφαιρα στο συνέδριο που θα ξεκινήσει αύριο καιι την λατρεία της προσωπικότητας γύρω από τον πρώην πρόεδρο. Σκοπεύει να παρευρεθεί, μια μέρα μετά την απόπειρα πυροβολισμού. Αναμένεται πως τα αυστηρά μέτρα ασφαλείας θα είναι ακόμα πιο αυστηρά και η ατμόσφαιρα … τουλάχιστον εμπύρετη.
Ο Έλον Μασκ, ο πλουσιότερος άνθρωπος στον κόσμο, δημοσίευσε ένα μήνυμα στο X που έλεγε: «Υποστηρίζω πλήρως τον Πρόεδρο Τραμπ και ελπίζω στην ταχεία ανάκαμψή του». Ο Μασκ έκανε μια τεράστια δωρεά σε μιαν «υπερεπιτροπή πολιτικής δράσης» που εργάζεται για την εκλογή του Τραμπ στον Λευκό Οίκο. Αν και δεν είναι σαφές πόσα χρήματα έχει δώσει, χαρακτήρισαν το ποσό ως ιδιαίτερα μεγάλο.
Υπάρχει ελάχιστο προηγούμενο για γεγονότα όπως αυτά στην Πενσυλβάνια. Όταν ο Ρίγκαν πυροβολήθηκε πριν από τέσσερις δεκαετίες, το χρηματιστήριο έπεσε πριν κλείσει πρόωρα. Την επόμενη μέρα,31 Μαρτίου 1981,ο S&P500 ανέβηκε πάνω από 1%.
Και τέλος, υπήρξε μια σειρά βίας κατά πολιτικών ηγετών σε όλο τον κόσμο τα τελευταία χρόνια, με πλέον τραγική την δολοφονία του πρώην πρωθυπουργού της Ιαπωνίας Σίνζο Άμπε τον Ιούλιο του 2022. Παρ΄όλον που η Ιαπωνία έχει αυστηρούς νόμους για τον έλεγχο των όπλων, ένας ένοπλος χρησιμοποίησε ένα αυτοσχέδιο όπλο για να πυροβολήσει τον Άμπε δύο φορές σε μιαν εκδήλωση προεκλογικής εκστρατείας, στοχεύων τον υψηλού προφίλ Ιάπωνα ηγέτη λόγω των δεσμών του με μιαν εκκλησία που ο ύποπτος ανέφερε ότι χρεοκόπησε την οικογένειά του ζητώντας υπερβολικές δωρεές. Μόλις λίγους μήνες αργότερα, στο Πακιστάν, ο Ιμράν Χαν πυροβολήθηκε στο πόδι σε μια δημόσια εκδήλωση. Ο σταρ του κρίκετ και πρώην πρωθυπουργός συνεχίζει να είναι μια διχαστική φιγούρα στην μουσουλμανική πλειονότητα στην χώρα. Τον Ιανουάριο του τρέχοντος έτους, ο ηγέτης της αντιπολίτευσης της Νότιας Κορέας Λη Τζάε Μυούνγκ μαχαιρώθηκε στο λαιμό ενώ μιλούσε σε δημοσιογράφους σε δημόσια εμφάνιση. Θεωρείται κορυφαίος υποψήφιος ενόψει των επόμενων προεδρικών εκλογών το 2027. Και πιο πρόσφατα, ο Σλοβάκος πρωθυπουργός Φίκο τραυματίστηκε σοβαρά ενώ συνομιλούσε στο πλήθος στην πλατεία μίας πόλης.
Αθανάσιος Κωνσταντίνου