Παραπληροφόρηση είναι η σκόπιμη μεταφορά διαφόρων ψευδών ή αναληθών ή τροποποιημένων πληροφοριών. Πιθανός σκοπός της εφαρμογής της είναι η παραπλάνηση του δέκτη, προς εκπλήρωση σκοπιμοτήτων του παραπληροφορούντος. Αυτός που παραπληροφορεί, αν μεν είναι η πηγή της πληροφορίας, έχει όλη την ευθύνη. Αν δεν είναι η πρωτογενής πηγή της πληροφορίας και απλώς μεταφέρει όσα γνωρίζει, έχει περιορισμένη ευθύνη στο ότι δεν έχει διασταυρώσει τις πηγές του.
Βεβαίως κατά την παραπληροφόρηση γίνεται δόλια προβολή των επιλεγμένων πτυχών ενός γεγονότος, κατασκευάζονται ψευδείς «αλήθειες» και κάλπικα επιχειρήματα, χαλκεύονται ψευδή πειστήρια, ενώ διαστρέφεται και παραποιείται η αλήθεια, αλλά επίσης διαβάλλονται και εξευτελίζονται (πέραν επανορθώσεως) τα εμπλεκόμενα πρόσωπα. Στις ημέρες μας, το «Μεγάλο Παράσιτο», δηλαδή η Παγκόσμια Οικονομική Δύναμη
– ο πραγματικός κυρίαρχος του πλανήτη – είναι η κομβική πηγή της παραπληροφόρησης.
Ο Γκορ Βιντάλ (Gore Vidal) ή Ευγένιος Λούθηρος Λουδοβίκος Βιντάλ (Eugene Luther Louis Vidal), (1925-2012), υπήρξε ένας πολυγραφότατος Αμερικανός συγγραφέας, (ο οποίος συνέγραψε πολυάριθμα μυθιστορήματα, δοκίμια, σενάρια και θεατρικά έργα), καθώς επίσης και εξέχον δημόσιο πρόσωπο πασίγνωστο για την εκλεπτυσμένη συμπεριφορά του, τους ευπατρίδες τρόπους του, την επιγραμματική ευστροφία και το επιτήδεια «στιλβωμένο» ύφος γραφής του. Υπήρξε πολιτικός του Δημοκρατικού Κόμματος και εξελέγη δύο φορές σε αιρετό αξίωμα: Πρώτον στην Βουλή των Αντιπροσώπων (Πολιτεία της Νέας Υόρκης, 1960) και στην συνέχεια στην Γερουσία (Καλιφόρνια, 1982).
Ο πολύπειρος και πολυμαθής αυτός άνδρας γράφει στο βιβλίο του «Αξιολογώντας την Ιστορία» – («Screening History», των εκδόσεων Harvard University Press, 1992) :
«Πιστεύω ότι то μεγαλύτερο μέρος αυτού που θεωρούμε ανθρώπινη ιστορία είναι πιθανώς ψευδές. Δεν έχουμε καμία δυνατότητα να την γνωρίσουμε, εκτός από ότι μας έχει ειπωθεί. Αυτό που ξέρουμε είναι ότι η ιστορία γράφεται από αυτούς που κέρδισαν τον πόλεμο, έτσι ώστε να γνωρίζουμε μόνο την μία πλευρά … Δεν γνωρίζουμε πολλά πράγματα και πολλά πρέπει να τα δεχτούμε ως αληθή. Βεβαίως μπορείτε να δημιουργήσετε εντελώς ψευδείς εικόνες τις οποίες όλοι θα πιστεύσουν. Δεν υπάρχει τίποτα πιο απλό. Για την διατήρηση της ειρήνης και της τάξης σε μια μεγάλη κοινωνία, πρέπει να παρέχονται προκαθορισμένες εικόνες, έτσι ώστε να αποφευχθεί η δυνατότητα των ανθρώπων να θέτουν σημαντικά ερωτήματα … Όποιος κυβερνά θέλει να μην εγγίζει κανείς την ρίζα των προβλημάτων, διότι, αν συμβεί αυτό, τότε ο λαός θα μπορούσε να αλλάξει την κυβέρνηση. Σήμερα όποιος κυβερνά ασκεί την εξουσία του μέσω της τηλεόρασης και του τύπου, δίνοντας ψεύτικες εικόνες του κόσμου»
Την τοποθέτηση αυτήν συμμερίζεται λακωνικά και επακριβώς, ο Τζιοβάνι Μπατίστα Μοντίν (Giovanni Battista Mondin, 1926-2015), [ένας σπουδαίος Ιταλός φιλόσοφος και θεολόγος, διδάκτωρ Φιλοσοφίας και Θρησκείας στο Πανεπιστήμιο του Harvard και κοσμήτωρ της Φιλοσοφικής Σχολής στο «Επισκοπικό Αστικό Πανεπιστήμιο» της Ρώμης], ο οποίος στο βιβλίο του «Η αξία άνθρωπος – Δέσμευση αμερικανικού ύφους», («Il valore uomo – Rilegatura all’americana», εκδόσεις Dino, Ρώμη 1983) γράφει : «Σήμερα η αλήθεια είναι τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης και ακριβέστερα τα συμφέροντα εκείνων που κατέχουν τον έλεγχό τους». Ποιος δεν είναι πλήρως πεπεισμένος για την ακατανίκητη, καθοριστική, ομογενοποιητική και παραπλανητική αποτελεσματικότητα, την οποία τα σημερινά εργαλεία μαζικής επικοινωνίας είναι σε θέση να αναπτύξουν επάνω στους αποδέκτες των μηνυμάτων τους ;
Ο οιοσδήποτε αμφισβητεί αυτήν την αποτελεσματικότητα μπορεί να συμβουλευθεί, περί του αντιθέτου, μεταξύ άλλων, τα ακόλουθα τρία βιβλία, προσβάσιμα και διαθέσιμα (ακόμη) σε βιβλιοθήκες και βιβλιοπωλεία :
1. «Ψυχολογία των όχλων» του Gustave Le Bon,
2. «Τα προσαρμοσμένα (εξαρτημένα) αντανακλαστικά» του σπουδαίου Ivan Petrovich Pavlov (Το αρχικόπόνημα του μεγάλου πρωτοπόρου, «Διαλέξεις Περί των Προσαρμοσμένων Αντανακλαστικών» ήταν μια συλλογή διαλέξεων που πρωτοδόθηκαν από τον ίδιο στην «Ακαδημία Στρατιωτικής Ιατρικής» της Πετρούπολης στην περίοδο 1923-1924 και κατόπιν εκδόθηκαν σε δύο τόμους: Τόμος I – «Εικοσιπέντε έτη αντικειμενικής μελέτης της ανώτερης νευρικής δραστηριότητας των ζώων», Τόμος II – «Προσαρμοσμένα αντανακλαστικά και ψυχιατρική»),
3. «Οι κρυμμένοι που πείθουν» («The Hidden Persuaders») βιβλίο του Βανς Πάκαρντ (Vance Packard) που πρωτοεκδόθηκε το 1957, από τις εκδόσεις David McKay Co στη Νέα Υόρκη Ο Packard (1914-1996) ήταν ένας Αμερικανός δημοσιογράφος, κοινωνικός κριτικός και συγγραφέας. Διερεύνησε λεπτομερειακά την χρήση της παρακινητικής καταναλωτικής έρευνας και άλλων ψυχολογικών τεχνικών, (συμπεριλαμβανομένης της ψυχολογίας του βάθους και των τακτικών διαχείρισης του υποσυνειδήτου) από τους διαφημιστές, ώστε να χειραγωγήσουν τις προσδοκίες και να προκαλέσουν την επιθυμία του κοινού για προϊόντα, ιδιαίτερα στην αμερικανική κοινωνία κατά την μεταπολεμική περίοδο.
Στο έβδομο κεφάλαιο του εν λόγω βιβλίου του εντοπίζει ένα σύνολο οκτώ επιτακτικών «Κρυμμένων Αναγκών» κάθε ανθρώπου, (συναισθηματική ασφάλεια, επιβεβαίωση της αξίας, ικανοποίηση του εγώ, δημιουργικές διέξοδοι, αντικείμενα αγάπης, αίσθηση ισχύος, αίσθηση ριζών, αθανασία), τις οποίες οι διαφημιστές υπόσχονται στον αγοραστή ότι θα πληρούν τα προϊόντα τους. Σύμφωνα με τον Packard οι ανάγκες αυτές είναι τόσον ισχυρές που οι άνθρωποι είναι υποχρεωμένοι να αγοράζουν προϊόντα για να τις ικανοποιούν. Το βιβλίο διερευνά επίσης τις τεχνικές χειραγώγησης της προώθησης πολιτικών στο εκλογικό σώμα. Τέλος το βιβλίο αμφισβητεί την ηθική χρησιμοποίησης αυτών των τεχνικών.
Όμως δεν πρέπει να θεωρούμε ότι η γνώση των μηχανισμών του συμπεριφορικού εξαναγκασμού ανάγεται εξ ολοκλήρου στην πρόσφατη εποχή : Για παράδειγμα, πολύ πριν την εποχή μας, ο Γάλος φιλόσοφος, μαθηματικός και πανεπιστήμων Καρτέσιος – Ρενέ Ντεκάρτ (René Descartes, 1596-1650), είχε ήδη διατυπώσει από τα μέσα του δέκατου έβδομου αιώνος την άποψη ότι, ορισμένα εξωτερικά ερεθίσματα προκαλούν αποκρίσεις εν μέρει καθοριζόμενες από τον ανθρώπινο οργανισμό.
Είναι απόλυτα κατανοητό και φυσικό ότι, ο αναγνώστης του παρόντος μπορεί να αισθανθεί το «δάγκωμα της αμφιβολίας» και να αναρωτηθεί εύλογα πως είναι δυνατόν να συμβαίνουν όλα αυτά, δηλαδή πώς είναι δυνατόν σχεδόν η ολότητα των ανθρώπων με … ολύμπια γαλήνη και αταραξία να μη γνωρίζει ότι το Μεγάλο Παράσιτο ευρίσκεται επάνω στην ράχη της; Αυτή είναι λοιπόν μια αμφιβολία καθ’ όλα δικαιολογημένη αλλά αβάσιμη, διότι μπορεί να διαλυθεί με ορισμένες έγκυρες μαρτυρίες. Μπορεί κάποιος να ξεκινήσει με μια διάσημη φράση του δαιμόνιου Άγγλου συντηρητικού πολιτικού, ιταλοεβραϊκής καταγωγής, Μπέντζαμιν Ντισραέλι (Benjamin Disraeli) πρώτου Κόμητος του Μπήκονσφηλντ, που διετέλεσε δύο φορές Πρωθυπουργός της Μεγάλης Βρετανίας (1868 και 1874-1880), ενώ για τρεις περίπου δεκαετίες πρωταγωνίστησε στην αγγλική πολιτική: «Ο κόσμος διοικείται από ανθρώπους πολύ διαφορετικούς από εκείνους που φαντάζεται όποιος δεν γνωρίζει το παρασκήνιο !»
Επίσης μπορεί κανείς να θυμηθεί τα τελευταία λόγια του Βάλτερ Ρατενάου (Walter Rathenau) : Στις 24-12-1912 ο Rathenau, τότε μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της AEG («Allgemeine Elektrizitäts Gesellschaft») και κατόπιν Υπουργός της Γερμανικής Δημοκρατίας της Βαϊμάρης (Ανοικοδόμησης το 1921 και Εξωτερικών το 1922) έγραφε στην Wiener Freie Presse τα εξής:
«Τριακόσια άτομα που γνωρίζονται μεταξύ τους κρατούν στα χέρια τους τις τύχες της Ευρωπαϊκής Ηπείρου και εκλέγουν τους διαδόχους των εκ του περιβάλλοντος των».
Αυτή η φράση αποδίδει αποκαλυπτικότατα την πλέον σκοτεινή πλευρά της σύγχρονης ιστορίας. Ο ίδιος άνδρας μετά την δολοφονική επίθεση που υπέστη ως Υπουργός Εξωτερικών, ξεστόμισε πεθαίνοντας τα ίδια λόγια, που ήσαν μια ανήσυχη, αινιγματική νύξη για τους αφανείς διεθνείς καθοδηγητές, όπως αναφέρει ο Serge Hutin στο βιβλίο του «Αόρατοι κυβερνήτες και μυστικές εταιρείες» («Gouvernants invisibles et sociétés secretes», εκδόσεις J’ai lu – σειρά «L’Aventure mystérieuse», αριθμός A269, Παρίσι 1973). [О Serge Hutin (1927-1997) γεννήθηκε στην Γαλλία και ήταν φιλόλογος, συγγραφέας βιβλίων για τον εσωτερισμό και το απόκρυφο].
Επιπλέον, πριν από κάποια χρόνια, ο Πατήρ Pedro Arrupe у Gondra (1907-1991), Βάσκος Ιησουίτης ιερέας και Γενικός Πατήρ – Στρατηγός του Τάγματος, της «Εταιρείας του Ιησού», από το 1965 έως το 1983 (27ος διάδοχος του Αγίου Ignacio de Loyola), προέβη στην ακόλουθη, απολύτως κατηγορηματική δήλωση : «Είναι μια στρατηγική τέλεια μελετημένη. Υλοποιεί έναν σχεδόν ολοκληρωτικό έλεγχο των διεθνών οργανισμών, των οικονομικών κύκλων του χρηματοπιστωτικού τομέα και των μέσων μαζικής επικοινωνίας : του τύπου, του κινηματογράφου, του ραδιοφώνου και της τηλεόρασης».
Α.Κωνσταντίνου
