” Ένα υπόμνημα του 2022 που συντάχθηκε για το Υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ συνιστά την εισαγωγή μαθημάτων «παιδείας στα μέσα ενημέρωσης» και «ψηφιακής παιδείας» στα σχολεία για την καταπολέμηση της παραπληροφόρησης, της παραπληροφόρησης και της ρητορικής μίσους. 

Η έκθεση αποκαλύπτει ότι η ασφάλεια των παιδιών στο διαδίκτυο δεν ήταν ο αρχικός στόχος της ώθησης της ομοσπονδιακής κυβέρνησης των ΗΠΑ για προγράμματα παιδείας στα μέσα και ψηφιακής παιδείας — ο στόχος ήταν η προληπτική λογοκρισία συγκεκριμένων τύπων πολιτικού λόγου για την αποτροπή της «δημοκρατικής οπισθοδρόμησης». 

Η παιδεία στα μέσα ενημέρωσης και οι τεχνικές «εμβολιασμού» προωθούνται ως λύση από την πλευρά της ζήτησης για την παραπληροφόρηση — εκστρατείες επιρροής που υποστηρίζονται από την κυβέρνηση για να προκαταλάβουν το διαδικτυακό κοινό ενάντια σε μη αποδεκτές αφηγήσεις. 

Η συγγραφέας της έκθεσης εργαζόταν προηγουμένως για την Ofcom, τον ρυθμιστικό φορέα του διαδικτύου στο Ηνωμένο Βασίλειο, που είναι σήμερα υπεύθυνος για την εφαρμογή του Νόμου για την Ασφάλεια στο Διαδίκτυο της χώρας. 

Παρόλο που θεωρείται αμερόληπτη εμπειρογνώμονας που συμβουλεύει το Υπουργείο Εξωτερικών, την ΕΕ και τη Δημοκρατία της Ιρλανδίας για την ψηφιακή πολιτική, η συγγραφέας είχε προηγουμένως καταδικάσει το Brexit και τις εκλογές του 2016 ως αποτέλεσμα παραπληροφορημένων εκλογικών σωμάτων που καθοδηγούνταν από τον «φόβο». 

Σήμερα, οι υποστηρικτές της «παιδείας στα μέσα ενημέρωσης» και της «ψηφιακής παιδείας» στα σχολεία συχνά ισχυρίζονται ότι ο πρωταρχικός τους στόχος είναι η ευημερία των παιδιών — η διδασκαλία ασφαλών συνηθειών περιήγησης στο διαδίκτυο. Ωστόσο, όπως αποκαλύπτει ένα υπόμνημα του Υπουργείου Εξωτερικών του 2022 που ανέσυρε το Ίδρυμα για την Ελευθερία στο Διαδίκτυο, η ώθηση για την παιδεία στα μέσα ενημέρωσης οργανώθηκε από την κορυφή προς τη βάση από την ομοσπονδιακή κυβέρνηση της προηγούμενης διοίκησης, με κύριο στόχο τη διδασκαλία στις μελλοντικές γενιές να αποφεύγουν πηγές που κατηγορούνται για «παραπληροφόρηση, παραπληροφόρηση και κακόβουλη πληροφόρηση».

Στο Εγχειρίδιο Σχεδιασμού Παιδείας στα Μέσα Ενημέρωσης του 2022, που ανατέθηκε από το Γραφείο Ευρώπης και Ευρασίας του Υπουργείου Εξωτερικών, οι αξιωματούχοι κατέστησαν σαφές ότι η παιδεία στα μέσα ενημέρωσης σχετίζεται πολύ περισσότερο με την απαξίωση μη αποδεκτού πολιτικού λόγου παρά με την προστασία των παιδιών από βλάβες.

Το εγχειρίδιο προειδοποίησε ότι «τα σημερινά οικοσυστήματα μέσων ενημέρωσης είναι πιο σύνθετα και περίπλοκα από οποιαδήποτε άλλη εποχή στην ανθρώπινη ιστορία» και ότι κακόβουλοι παράγοντες χρησιμοποιούν «προπαγάνδα, συνωμοσίες, φήμες, φάρσες, υπερκομματικό περιεχόμενο και διάφορους τύπους χειραγωγημένων μέσων για να επηρεάσουν, να πείσουν και να πολώσουν».

Ο πιο κοινός σκοπός των παρεμβάσεων παιδείας στα μέσα ενημέρωσης, όπως σημειώθηκε, ήταν η αντιμετώπιση προβλημάτων όπως «η παραπληροφόρηση, η διαδικτυακή ριζοσπαστικοποίηση ή η ρητορική μίσους».

Το πρόβλημα, κατέληξε το εγχειρίδιο, ήταν μια «διαταραχή πληροφοριών, ένας όρος που περιλαμβάνει τα φαινόμενα της παραπληροφόρησης και της κακόβουλης πληροφόρησης» που απειλούσαν τη δημοκρατία και τη διακυβέρνηση.

Τα σχολεία, όπως σημειώθηκε στην έκθεση, αποτελούν εξαιρετικό χώρο για τη διάδοση της παιδείας στα μέσα ενημέρωσης χάρη στην «έτοιμη» υποδομή παράδοσης.

Η έκθεση σημείωσε επίσης ότι οι εκπαιδευτικοί τείνουν να είναι αξιόπιστοι. Σε πολλά σημεία της έκθεσης, τονίζεται η σημασία της κινητοποίησης αξιόπιστων θεσμών για τη διάδοση επίσημων μηνυμάτων σχετικά με την παραπληροφόρηση και την παιδεία στα μέσα ενημέρωσης. Η έκθεση σημειώνει επίσης τη σημασία του «αιχμάλωτου κοινού» που αντιπροσωπεύουν οι τάξεις.

Η έκθεση συνέδεσε ρητά τις προσπάθειες παιδείας στα μέσα ενημέρωσης με τη διαμόρφωση πολιτικών αποτελεσμάτων. Προειδοποίησε ότι αυτές οι διαδικασίες θα μπορούσαν να «οδηγήσουν σε πραγματικές συνέπειες, όπως η οπισθοδρόμηση των δημοκρατικών κανόνων, οι αμφισβητούμενες εκλογές και η βία».

Το Μπούμερανγκ της ΕΕ

Οι νόμοι λογοκρισίας, όπως ο Νόμος Ψηφιακών Υπηρεσιών της ΕΕ και ο Νόμος για την Ασφάλεια στο Διαδίκτυο του Ηνωμένου Βασιλείου, θεωρούνται ορθώς από την τρέχουσα διοίκηση ως απειλή για τις αμερικανικές τεχνολογικές εταιρείες και την ελευθερία του λόγου στις ΗΠΑ.

Ωστόσο, η ομοσπονδιακή κυβέρνηση υπό προηγούμενες διοικήσεις ακολούθησε την ακριβώς αντίθετη προσέγγιση: επειδή και αυτή θεωρούσε την ελευθερία του λόγου στις ΗΠΑ ως απειλή, τα όργανα της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής μαλακής ισχύος εργάστηκαν ακούραστα για να ενθαρρύνουν αντί να πολεμήσουν τις ξένες πρωτοβουλίες λογοκρισίας. Όπως αποκάλυψε προηγουμένως το Ίδρυμα για την Ελευθερία στο Διαδίκτυο, 23 από τις 42 οργανώσεις που είναι υπεύθυνες για την επιβολή του καθεστώτος λογοκρισίας της ΕΕ μέσω της παρακολούθησης του διαδικτυακού λόγου (δηλαδή, περισσότερες από τις μισές) χρηματοδοτήθηκαν από την ομοσπονδιακή κυβέρνηση των ΗΠΑ. Μέχρι την τρέχουσα διοίκηση, τα χρήματα των Αμερικανών φορολογουμένων τροφοδοτούσαν επίσης τη μηχανή λογοκρισίας στη Βραζιλία, η οποία προχώρησε περισσότερο στην τιμωρία αμερικανικών εταιρειών για «παραπληροφόρηση».

Το Εγχειρίδιο Παιδείας στα Μέσα Ενημέρωσης αποτελεί περαιτέρω απόδειξη αυτής της διατλαντικής συνεργασίας λογοκρισίας. Συντάχθηκε για το Γραφείο Ευρώπης και Ευρασίας του Υπουργείου Εξωτερικών — το έγγραφο, επομένως, προοριζόταν να καθοδηγήσει την αμερικανική διπλωματία στην Ευρώπη, σε μια εποχή που το καθεστώς λογοκρισίας της ΕΕ βρισκόταν στα αρχικά στάδια ανάπτυξης.”