Η Κίνα επιδιώκει να αναπτύξει, και το επιτυγχάνει, προηγμένα τεχνολογικά συστήματα που προσφέρουν ασύμμετρα πλεονεκτήματα έναντι ακόμη και ανώτερου αντιπάλου. Το Πεκίνο έχει εξαιρετικά φιλόδοξα σχέδια και εκτιμά να ολοκληρώσει τον εκμοντερνισμό των ενόπλων δυνάμεων έως το 2027 και να έχει προσπεράσει κάθε άλλη δύναμη μέχρι το έως το 2049.
Ο Λαϊκός Απελευθερωτικός Στρατός (ΛΑΣ) όπως και οι άλλες μεγάλες δυνάμεις, έχει επίσης εντοπίσει και ορίσει νέους τομείς πολέμου: το διάστημα, τον κυβερνοχώρο, τις πολικές περιοχές, τον υποθαλάσσιο χώρο, τον βιολογικό τομέα και τον γνωστικό τομέα. Η ανάπτυξη δικτυωμένων συστημάτων για αυτούς τους τομείς απαιτεί ολοκληρωμένη ενσωμάτωση προηγμένης τεχνολογίας και την πρόσληψη αλλά και εκπαίδευση ειδικών.
Σύμφωνα με την κινεζική σκέψη, τα μεγάλα δεδομένα (big data) και η τεχνητή νοημοσύνη θα πρέπει να αξιοποιηθούν για την επίτευξη υπεροχής πληροφοριών και στρατιωτικής υπεροχής. Η ανάπτυξη αυτή δείχνει τη στενή σχέση που απαιτείται μεταξύ στρατιωτικών και πολιτικών φορέων για την επίτευξη των στρατηγικών στόχων του ΛΑΣ.
Η στρατιωτικο-πολιτική συγχώνευση (military-civil fusion) προορίζεται για να αντιμετωπίσει τους δυτικούς περιορισμούς στις εξαγωγές τεχνολογίας. Μεγάλο μέρος των αναδυόμενων και διαταρακτικών τεχνολογιών που οι κινεζικές ένοπλες δυνάμεις και υπηρεσίες ασφαλείας επιδιώκουν να αποκτήσουν, είναι πολλαπλών χρήσεων τεχνολογία που αναπτύσσεται από εμπορικούς φορείς στον πολιτικό τομέα. Η στενή συνεργασία στρατιωτικού και πολιτικού δυναμικού, μειώνει το κόστος R&D (Research and Development) και το γενικότερο κόστος τέτοιων προγραμμάτων.
Το Πεκίνο θεωρεί το διάστημα καθοριστικό για τις μελλοντικές συγκρούσεις. Η Κίνα εκτοξεύει έναν μεγάλο αριθμό δορυφόρων και ανταγωνίζεται τις ΗΠΑ για να γίνει η μεγαλύτερη διαστημική δύναμη. Το διαστημικό πρόγραμμα έχει τόσο πολιτικό όσο και στρατιωτικό τμήμα, αλλά όλοι οι διαστημικοί πόροι της Κίνας μπορούν να αξιοποιηθούν για στρατιωτικούς σκοπούς. Το Πεκίνο θεωρεί το διάστημα ως “Αιθέριο Μέτωπο” και αναπτύσσει αντιδορυφορικά όπλα (ASAT), δίκτυα κυβερνοπόλεμου και δορυφόρους παροχής δεδομένων σε πραγματικό χρόνο για ακριβείς πυραυλικές επιθέσεις. Το πρόγραμμα Tiangong (Διαστημικός Σταθμός) και οι εκτοξεύσεις Long March δείχνουν την ικανότητα για στρατιωτική χρήση του διαστήματος, συμπεριλαμβανομένης της παρεμπόδισης δορυφόρων GPS του εχθρού.
Η βιοτεχνολογία είναι ήδη μια στρατηγική επενδυτική περιοχή, και το Πεκίνο επιδιώκει επίσης να την αξιοποιήσει στρατιωτικά. Αρκετά σημαντικά κρατικά εργαστήρια ειδικεύονται στη βιολογική έρευνα. Αυτά προμηθεύουν κυρίως τον πολιτικό τομέα, αλλά η έρευνα έχει και στρατιωτικό δυναμικό. Σε διαφορετικό βαθμό, άλλα κρατικά ερευνητικά ινστιτούτα, πολιτικά και στρατιωτικά νοσοκομεία και πολιτικές εταιρείες συμβάλλουν σε έρευνα και ανάπτυξη που ενισχύει και τις στρατιωτικές δυνατότητες. Ο ΛΑΣ έχει πρόσβαση σε δεδομένα και γνώσεις από ολόκληρο το φάσμα των κινεζικών ερευνητικών και αναπτυξιακών κοινοτήτων.
Η Κίνα ενισχύει την παρουσία της στην Αρκτική, όπου η γεωγραφική αλλαγή των πάγων ανοίγει νέες στρατηγικές και οικονομικές ευκαιρίες. Το Πεκίνο αυτοπροσδιορίζεται ως “Πολιτεία της Αρκτικής” και επενδύει σε παγοθραυστικά, ερευνητικούς σταθμούς και δορυφορική παρακολούθηση. Στρατιωτικά, η πρόσβαση σε αυτές τις διαδρομές θα ενισχύσει την ναυτική ευελιξία της Κίνας και την ικανότητα απειλής των βορείων διαδρομών εφοδίων της Ρωσίας και του NATO.
Η στρατιωτική έρευνα και επένδυση, επεκτείνεται και στον υποθαλάσσιο χώρο. Ο Λαϊκός Απελευθερωτικός Στρατός αναπτύσσει αυτόνομα υποβρύχια ρομπότ (AUVs) και υποθαλάσσιες δορυφορικές επικοινωνίες για την ανίχνευση και την καταστροφή υποβρυχίων του εχθρού. Η Κίνα διεκδικεί επίσης τον έλεγχο της Νότιας Κινεζικής Θάλασσας με τεχνητά νησιά-στρατιωτικές βάσεις, ενώ ερευνά υποθαλάσσιους πόρους (όπως σπάνια μέταλλα και υδρατμούς) για στρατηγική ανεξαρτησία.
Συμπέρασμα
Η Κίνα ετοιμάζεται για πολυδιάστατους πολέμους στον 21ο αιώνα, όπου οι πολικές ζώνες, οι ωκεανοί και το διάστημα θα είναι κρίσιμα πεδία μάχης. Με στρατιωτικο-πολιτικές συνεργασίες (Military-Civil Fusion) και τεχνολογικές καινοτομίες, το Πεκίνο θέλει να εξασφαλίσει παγκόσμια υπεροχή πριν από τις ημερομηνίες 2035 και 2049.

Πίνακας Χρονολογικών Οροσήμων της Πολεμικής Τεχνολογικής Ανάπτυξης της Κίνας (1949–2024)
Έτος | Γεγονός / Ανάπτυξη | Σημασία |
1949 | Ίδρυση της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας (ΛΔΚ) | Τέλος του Εμφυλίου Πολέμου, έναρξη μοντέρνας στρατιωτικής οργάνωσης υπό τον Λαϊκό Απελευθερωτικό Στρατό (ΛΑΣ). |
1964 | Πρώτη δοκιμή πυρηνικής βόμβας | Η Κίνα γίνεται η 5η πυρηνική δύναμη, ενισχύοντας την αποτρεπτική της ισχύ. |
1967 | Πρώτη δοκιμή θερμοπυρηνικής βόμβας (υδρογόνο) | Επίδειξη προηγμένης πυρηνικής τεχνολογίας. |
1970 | Εκτόξευση πρώτου δορυφόρου (Dong Fang Hong I) | Έναρξη του διαστημικού προγράμματος, με στρατιωτικές προεκτάσεις. |
1980 | Πρώτη δοκιμή διηπειρωτικού βαλλιστικού πυραύλου (DF-5) | Ικανότητα για παγκόσμια πυρηνική προβολή ισχύος. |
1991 | Πρώτη εμφάνιση των πυραύλων DF-21 (μεσαίου βεληνεκούς) | Ανάπτυξη πυραύλων κατά εναέριων πλοίων (A2/AD). |
1996 | Κρίση του Πορθμού της Ταϊβάν – Αποκάλυψη τεχνολογικής υστέρησης | Εστίαση στον εκσυγχρονισμό του στρατού μετά από αποτυχία πίεσης στην Ταϊβάν. |
1999 | Απαγόρευση εξαγωγών προηγμένης τεχνολογίας από τη Δύση (Wassenaar Arrangement) | Επιτάχυνση της στρατιωτικο-πολιτικής συγχώνευσης (Military–Civil Fusion). |
2007 | Αντιδορυφορική δοκιμή (ASAT) | Επίδειξη ικανότητας καταστροφής δορυφόρων. |
2011 | Πτήση πρώτου αεροσκάφους 5ης γενιάς (J-20) | Έναρξη ανάπτυξης προηγμένων μαχητικών αεροσκαφών. |
2012 | Το πρώτο αεροπλανοφόρο (Liaoning) | Επέκταση ναυτικής ισχύος σε ωκεανούς. |
2014 | Επίσημη δημιουργία της Διοίκησης Υποστήριξης Στρατηγικών Δυνάμεων (PLASSF) | Ενοποίηση των δυνάμεων κυβερνοπόλεμου, ηλεκτρονικού πολέμου και ψυχολογικών επιχειρήσεων. |
2017 | Ανασχεδιασμός του ΛΑΣ με έμφαση σε τεχνολογικούς κλάδους (AI, ρομποτική) | Στρατηγική στροφή προς ένοπλη τεχνητή νοημοσύνη και αυτοματοποίηση. |
2019 | Παρουσίαση υπερηχητικών πυραύλων (DF-17) | Τεχνολογικό πλεονέκτημα έναντι αμυντικών συστημάτων. |
2020 | Δοκιμή αντιυπερηχητικού πυραύλου | Απάντηση στις απειλές από υπερηχητικά όπλα (π.χ. των ΗΠΑ). |
2021 | Εκτόξευση πυραύλου Long March 5B (διάστημα) | Ενίσχυση στρατιωτικών δορυφορικών δυνατοτήτων. |
2022 | Πλήρης λειτουργία του συστήματος BeiDou-3 (GPS εναλλακτικό) | Ανεξαρτησία σε δορυφορική πλοήγηση για στρατιωτικές επιχειρήσεις. |
2023 | Δυνατότητα πολέμου AI – driven drones, robotic swarms | Επένδυση σε αυτόνομα συστήματα και τεχνητή νοημοσύνη. |
2024 | Σύναψη στρατηγικών συμφωνιών για βιοτεχνολογία και κβαντικές τεχνολογίες | Προετοιμασία για υβριδικούς πολέμους (βιολογικά/κυβερνοπόλεμος). |
Συνοπτική Ανάλυση Τάσεων
- 1949–1970: Εστίαση σε βασικές πυρηνικές και διαστημικές δυνατότητες.
- 1980–2000: Ανάπτυξη πυραύλων και μεταρρυθμίσεις μετά την κρίση του 1996.
- 2000–2020: Επιτάχυνση της ασύμμετρης τεχνολογίας (ASAT, υπερηχητικοί πύραυλοι, AI).
- 2020–σήμερα: Στρατηγική υπεροχή σε διάστημα, κυβερνοχώρο και βιοτεχνολογία.
Ο πίνακας αυτός δείχνει τη σταδιακή μετάβαση της Κίνας από έναν παραδοσιακό στρατό σε μια παγκόσμια τεχνολογική υπερδύναμη, με στόχο την υπεροχή απέναντι στις ΗΠΑ έως το 2049.