Τα γεγονότα και οι ειδήσεις των τελευταίων ημερών δείχνουν ότι λόγω της διαφαινόμενης αποστασιοποίησης-απόσυρσης της Ουάσιγκτον από την Ευρώπη, ΕΕ και ΝΑΤΟ επιδιώκουν μια στενή προσέγγιση με την Τουρκία στον τομέα της άμυνας.
Είναι αναμφισβήτητο ότι εδώ και δυο δεκαετίες η Τουρκία έχει γίνει ένας από τους σημαντικότερους παίκτες στην παγκόσμια βιομηχανία όπλων. Το εντυπωσιακό άλμα στην τουρκική αμυντική βιομηχανία πραγματοποιήθηκε ως αποτέλεσμα της οικονομικής άνθησης στα μέσα της δεκαετίας του 2000. Η έκρηξη επέτρεψε την αύξηση των πόρων που διατέθηκαν στην εγχώρια αμυντική βιομηχανία και οδήγησε σε πολυάριθμα αναπτυξιακά προγράμματα για στρατιωτικό υλικό. Κατά συνέπεια, ο αριθμός των κύριων και υπεργολάβων εγχώριων εταιρειών, των προμηθευτών τους και του προσωπικού που απασχολείται σε αυτό τον κλάδο αυξήθηκε αλματωδώς. Έως το 2020, όλο και περισσότερες μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις είχαν εισέλθει στον κλάδο της αμυντικής βιομηχανίας ως υπεργολάβοι. Αρχές της δεκαετίας του 2000 υπήρχαν 56 εταιρείες αμυντικής βιομηχανίας, αριθμός που αυξήθηκε σε περίπου 1.500 το 2020. Οι υποστηρικτικές κυβερνητικές πολιτικές είχαν ως αποτέλεσμα την παροχή ώθησης για αυτοδυναμία στην αμυντική παραγωγή και την ανάπτυξη ενός πανίσχυρου βιομηχανικού κλάδου, ο οποίος τα τελευταία χρόνια έχει στραφεί και στις εξαγωγές με εξαιρετικά αποτελέσματα. Το 2024 οι εξαγωγές πολεμικού υλικού ανήλθαν στα 7,2 δισεκατομμύρια δολάρια.
Από μη επανδρωμένα αεροσκάφη έως τεθωρακισμένα οχήματα, πυραυλικά συστήματα και φρεγάτες, η παραγωγή ανθεί και οι νέες εξελίξεις αποτελούν μέρος της καθημερινής ζωής του τουρκικού αμυντικού κλάδου. Σήμερα, δεν υπάρχει σχεδόν κανένα προϊόν που η τουρκική βιομηχανία όπλων δεν μπορεί να παράγει στην εγχώρια αγορά, γεγονός που θα μπορούσε να δώσει σύμφωνα με αναλύσεις εμπειρογνωμόνων ένα αποφασιστικό πλεονέκτημα στην παραγωγή πολεμικού υλικού που έχει αποφασίσει η ΕΕ, η οποία σκοπεύει να διαθέσει για το πρόγραμμα «ReArm Europe» 800 δισεκατομμύρια ευρώ για την ενίσχυση της ευρωπαϊκής αμυντικής βιομηχανίας και την αύξηση των στρατιωτικών ικανοτήτων.
Το ΝΑΤΟ όχι μόνο συμφωνεί, αλλά και ενθαρρύνει την επαναπροσέγγιση της ΕΕ με την Τουρκία, σύμφωνα με δημοσίευμα των Financial Times, επικαλούμενο σχετικές πηγές, ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ Μαρκ Ρούτε κεκλεισμένων των θυρών παροτρύνει τις ευρωπαϊκές χώρες να πλησιάσουν την Τουρκία. Οι Financial Times αναφέρουν ότι ο Ρούτε κάλεσε τους αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων αρκετών χωρών της ΕΕ να εμπλακούν και να δεσμευτούν περισσότερο με τον Ερντογάν.
Από την πλευρά των ΗΠΑ, ο πρόεδρος Τραμπ φαίνεται αποφασισμένος να αποσυρθεί από την άμυνα της Ευρώπης. Ως εκ τούτου, οι χώρες της ΕΕ αναζητούν επί του παρόντος νέες δυνατότητες, μορφές και συμμαχίες για την διατήρηση της αμυντικής ικανότητας. Η Τουρκία, η οποία μεταξύ άλλων έχει τον δεύτερο μεγαλύτερο στρατό του ΝΑΤΟ, έχει αυξήσει τα τελευταία χρόνια σημαντικά την παραγωγή όπλων και ούτως αποτελεί μια σημαντική πηγή προμήθειας πολεμικού υλικού.
Ακόμη και οι ΗΠΑ προμηθεύτηκαν λόγω του πολέμου στην Ουκρανία πυρομαχικά από την Τουρκία. Τον Φεβρουάριο του 2024 ανακοίνωσαν ότι αγόρασαν τρεις γραμμές παραγωγής πυρομαχικών πυροβολικού των 155 χιλιοστών από την τουρκική εταιρεία Repkon Holding. Αυτές οι γραμμές παραγωγής, εγκαταστάθηκαν στην πολιτεία του Τέξας και αναμένεται να καλύψουν το ένα τρίτο της ζήτησης των ΗΠΑ.
Η Τουρκία το τελευταίο διάστημα εμφανίζεται όλο και πιο συχνά σε διεθνείς συναντήσεις για την Ουκρανία, ειδικά με τον πρώην επικεφαλής των μυστικών υπηρεσιών και υπουργό Εξωτερικών Χακάν Φιντάν. Ο Φιντάν προειδοποίησε πρόσφατα ότι η ευρωπαϊκή δομή ασφαλείας θα πρέπει να πάρει νέα μορφή με την συμμετοχή της Τουρκίας. Θυμίζουμε ότι η Άγκυρα είχε προμηθεύσει μη επανδρωμένα αεροσκάφη (Bayraktar TB2) στην Ουκρανία, τα οποία χρησιμοποιήθηκαν αποτελεσματικά ειδικά στην αρχή του πολέμου, ενώ πρόσφατα έφερε επίσης στο παιχνίδι την ανάπτυξη τουρκικών ειρηνευτικών δυνάμεων στην Ουκρανία.
Ένας ανώτερος αξιωματούχος της ΕΕ δήλωσε στους Financial Times: «Οι συνθήκες αλλάζουν. Κάποια στιγμή, πρέπει να αποφασίσεις ποιον θέλεις στην ομάδα, ανεξάρτητα από τα προβλήματα που μπορεί να έχεις». Ωστόσο, υπογράμμισε επίσης ότι η Τουρκία πρέπει να «βάλει σε τάξη» την «ασάφειά» της σχετικά με την Ρωσία.
Ο «απομονωμένος» Ερντογάν, σύμφωνα με τους καρεκλοκένταυρους του υπουργείου Εξωτερικών της χώρας μας, όχι μόνο διατηρεί καλές σχέσεις με την Ουκρανία, αλλά και με την Ρωσία του Πούτιν και τις ΗΠΑ του Τραμπ. Ναι μεν η Τουρκία είναι επανειλημμένα ύποπτη ότι βοηθά την Ρωσία να παρακάμψει τις ευρωπαϊκές και αμερικανικές κυρώσεις. Όμως σε κάθε περίπτωση, ο Τούρκος πρόεδρος είναι υπερήφανος για αυτό ακριβώς: Την ικανότητα να συνομιλεί και με τις δύο πλευρές και έτσι να είναι σε θέση να μεσολαβήσει, όπως έχει ήδη συμβεί αρκετές φορές στον πόλεμο της Ουκρανίας, στην Συρία και την Λιβύη.
Η ευρωπαϊκή άμυνα υπό το πρόσχημα της «απειλής» από την Ρωσία ανασυντάσσεται. Σε αυτό το πλαίσιο οι τουρκικές αμυντικές εταιρείες ενορχηστρώνουν μια αθόρυβη επανάσταση, μετατρέποντας τους εαυτούς τους από απλούς προμηθευτές εξοπλισμού σε αρχιτέκτονες του μελλοντικού αμυντικού τοπίου της Ευρώπης. Και επιτυγχάνουν αυτόν τον μετασχηματισμό με ένα επίπεδο πολυπλοκότητας που λίγοι είχαν προβλέψει ακόμη και πριν από πέντε χρόνια. Θυμίζουμε ότι πρόσφατα η τουρκική Baykar, κατασκευαστής των drones Bayraktar, απέκτησε την ιταλική Piaggio Aerospace, ενώ η Ισπανία υπέγραψε μνημόνιο συνεργασίας με την τουρκική ΤΑΙ (Turkish Aerospace Industries) για την προμήθεια 24 αεροσκαφών εκπαίδευσης Hürjet.
Δεν πρόκειται μόνο για πρόσβαση στην αγορά, η Τουρκία πρόκειται να γίνει αναπόσπαστο μέρος της αμυντικής βιομηχανικής βάσης της Ευρώπης. Οι τουρκικές εταιρείες επεκτείνονται τώρα σε πολλές ευρωπαϊκές αγορές, από την Ιταλία έως την Ισπανία και την Πορτογαλία, δημιουργώντας ένα δίκτυο βιομηχανικών σχέσεων που είναι διαρθρωτικής φύσης και θα είναι δύσκολο να χαλαρώσει στο μέλλον. Πρέπει να σημειώσουμε μετ’ επιτάσεως ότι οι επιπτώσεις αυτού του μετασχηματισμού εκτείνονται πολύ πέρα από μεμονωμένες εταιρείες ή προγράμματα, καθώς η τουρκική αμυντική βιομηχανία τοποθετείται πλέον από την ηγεσία της ΕΕ και του ΝΑΤΟ ως στρατηγική εναλλακτική λύση στις παραδοσιακές εξαρτήσεις.
Εν τω μεταξύ αυτοί που μας κυβερνούν έχουν καταφέρει να κηρύξουν τον πόλεμο στην Ρωσία, να τα «σπάσουν» με την Ουάσιγκτον ένεκα λυσσαλέας προεκλογικής δέσμευσης με το Δημοκρατικό Κόμμα των ΗΠΑ, να αποδομήσουν την κρατική αμυντική βιομηχανία, με την διπλωματική και στρατιωτική πολιτική του Μαξίμου να είναι επιπέδου τριτοκοσμικής χώρας. Θυμίζουμε ότι για πόντιση καλωδίων στην υφαλοκρηπίδα μας, ακόμη και στα χωρικά μας ύδατα, χρειαζόμαστε την άδεια της Άγκυρας. Θυμίζουμε επίσης ότι η χώρα είναι ανίκανη να προστατεύσει από τις σφαγές των τζιχαντιστών τους Ορθόδοξους Χριστιανούς στην Συρία, με το υπουργό των Εξωτερικών κ. Γεραπετρίτη να δίνει διαπιστευτήρια συνετού ηγέτη στον τουρκόφιλο-κανίβαλο της Αλ Κάιντα Αλ Τζουλανί. Περιττό να ειπωθεί ότι η βόρεια Κύπρος είναι de facto τουρκική, όποιος πιστεύει ότι μπορεί να αλλάξει αυτό το γεγονός θα πρέπει να είναι ικανός να διεξάγει πόλεμο, δυστυχώς δεν μπορούμε.
Την ίδια ώρα η Τουρκία ακολουθεί μια εντυπωσιακή τροχιά επιτευγμάτων για την πολεμική της βιομηχανία, την διπλωματία και την γεωστρατηγική της, τομείς που είναι καθοριστικοί στυλοβάτες στην επίτευξη των στόχων της αναθεωρητικής της πολιτικής.
Η κατάσταση αν δεν ήταν τόσο σοβαρή, θα ήταν να σπαρταράς από τα γέλια για τα χάλια μας.
