Προ ημερών ο ιστορικός ηγέτης του ΡΚΚ Αμπντουλάχ Οτσαλάν, ο οποίος βρίσκεται φυλακισμένος σε απομόνωση τα τελευταία 26 χρόνια στο νησί Ιμραλί της Κωνσταντινούπολης, απηύθυνε ιστορική έκκληση στο κόμμα του να καταθέσει τα όπλα και να διαλυθεί. Σημειώνουμε ότι το ΡΚΚ διεξάγει εδώ και 40 χρόνια ένοπλο αγώνα, αντάρτικο, κατά του τουρκικού κράτους με σκοπό την αυτοδιάθεση και ανεξαρτησία. Το μήνυμά του με τίτλο «Έκκληση για ειρήνη και δημοκρατική κοινωνία» διαβάστηκε στις 27 Φεβρουαρίου σε συνέντευξη Τύπου από μέλη του αριστερού προ-κουρδικού κόμματος DEM, θυμίζουμε ότι από το 1980 το ΡΚΚ τελεί εκτός νόμου στην Τουρκία και έχει χαρακτηριστεί ως τρομοκρατική οργάνωση.
Πόσο πιθανό είναι όμως να διαλυθεί το ΡΚΚ και να σταματήσει ο ένοπλος αγώνας του; Πως μπορεί να γίνει αυτό όταν η Άγκυρα συνεχίζει τον πόλεμο εναντίον των Κούρδων της Συρίας και καταστέλλει κάθε κουρδική δραστηριότητα, ακόμη και πολιτισμική, στην Τουρκία;
Τους τελευταίους μήνες, η Τουρκία έχει αποδείξει ξανά και ξανά ότι δεν ενδιαφέρεται για ειρήνη, δικαιοσύνη και πολιτική λύση στο κουρδικό ζήτημα, παρά την θετική αντιμετώπιση του μηνύματος Οτσαλάν από την κυβέρνηση του Ερντογάν. Η πρόσφατη αλλαγή στάσης της κυβέρνησης σχετίζεται κυρίως με τα εγχώρια πολιτικά συμφέροντα και τις αξιώσεις της Άγκυρας για περιφερειακή εξουσία σε μια αναμορφωμένη, αναδιατασσόμενη Μέση Ανατολή. Το κουρδικό κίνημα αυτή την εποχή αγωνίζεται σε πολλά μέτωπα: Στην βόρεια Συρία, ο τουρκικός στρατός έχει εντείνει τις επιθέσεις τους στην αυτοδιοικούμενη κουρδική οντότητα της Ρογιάβα, μετά την πτώση του Άσαντ και την κατάληψη της εξουσίας από τους ισλαμιστές τρομοκράτες του HTS (Hayat Tahrir al-Sham) τον Δεκέμβριο. Η ισλαμική μεταβατική κυβέρνηση στην Δαμασκό απαιτεί την διάλυση των ένοπλων κουρδικών πολιτοφυλάκων, που αποκρούουν τις τουρκικές επιθέσεις στον βορρά, ενώ η Τουρκία προελαύνει όλο και περισσότερο στην Συρία και κερδίζει πολιτική και στρατιωτική επιρροή. Στο βόρειο Ιράκ, οι αντάρτες του PKK αγωνίζονται ενάντια στους συνεχιζόμενους βομβαρδισμούς από τον τουρκικό στρατό, παράλληλα στην ίδια την Τουρκία, η κυβέρνηση έχει συλλάβει εκατοντάδες Κούρδους τις τελευταίες εβδομάδες, έχει απομακρύνει Κούρδους δημάρχους και έχει εγκαταστήσει τορκικές διοικήσεις στις κουρδικές πόλεις. Όλα αυτά ενώ συνεχίζονται οι συνομιλίες στο παρασκήνιο για επιστροφή σε μια διαδικασία ειρηνικής επίλυσης μεταξύ ΡΚΚ και Άγκυρας, με το κόμμα DEM σε ρόλο διαμεσολαβητή.
Ενώ λοιπόν το τουρκικό κράτος συνεχίζει την βία και την καταστολή, είναι προφανές ότι πολύ δύσκολα θα μπορούσαν να υπάρξουν συνθήκες για τον αφοπλισμό και την διάλυση του PKK. Πολλοί Κούρδοι βλέπουν την έκκληση Οτσαλάν ως συνθηκολόγηση με την τουρκική κυβέρνηση, άλλοι βλέπουν το μήνυμά του ως ιστορική ευκαιρία για την αρχή μιας νέας φάσης στον δρόμο προς την ειρήνη, κάποιοι είναι αβέβαιοι για το τι σημαίνει το κάλεσμα, βάζοντας επί τάπητος την πολυετή απομόνωση και τις συνθήκες κράτησης του Οτσαλάν.
Πάντως τα συμπεράσματα ότι αυτό είναι το τέλος ή ακόμα και η ήττα του PKK είναι πρόωρα. Πρώτον, η άμεση κατάθεση των όπλων θα ήταν ούτως ή άλλως αδύνατη υπό τις παρούσες συνθήκες. Η Άγκυρα για να γίνει πιστευτή για τα ειρηνικά της σχέδια θα πρέπει να σταματήσει τον πόλεμο και να απελευθερώσει τον Οτσαλάν, διαφορετικά οι μαχητές του ΡΚΚ δεν μπορούν ούτε πρόκειται να καταθέσουν τα όπλα, καθώς προέχει η δημιουργία μιας νομικής βάσης ως προϋπόθεση για την διάλυση και τον αφοπλισμό του ΡΚΚ. Το PKK ήδη σηματοδότησε ότι το τουρκικό κράτος πρέπει τώρα να κάνει αυτό που του αναλογεί. Ωστόσο, είναι εξαιρετικά αμφίβολο αν αυτό θα συμβεί, ενόψει των εξελίξεων στην Συρία και το ρευστό διεθνές γεωπολιτικό περιβάλλον.
Η έκκληση του Οτσαλάν δεν αρκεί για να σταματήσει το αντάρτικο των Κούρδων. Ένας αγώνας δεκαετιών δεν μπορεί να τερματιστεί απότομα με μια έκκληση. Τίποτα δεν έχει αποφασιστεί ακόμη και οι συνθήκες υπό τις οποίες οι Κούρδοι μαχητές θα εξέταζαν βήματα όπως η διάλυση ή ο αφοπλισμός δεν έχουν ακόμη εκπληρωθεί, ενώ βρίσκεται σε εξέλιξη μια αναμόρφωση ολόκληρης της περιοχής, στην οποία κάθε είδους δυνάμεις ανταγωνίζονται για επιρροή και στην οποία απειλούνται σοβαρά τα επιτεύγματα του κουρδικού κινήματος. Σε αυτό το πλαίσιο, δεν αναμένεται ότι το PKK και οι ομάδες που πρόσκεινται σε αυτό θα καταθέσουν τα όπλα τους, τουλάχιστον όχι εν μία νυκτί.
Δεν πρέπει επίσης να ξεχνάμε, κάτι που αναφέρεται εμφατικά στο βιβλίο «ΚΟΥΡΔΟΙ: ΠΡΟΣΤΙΘΕΜΕΝΗ ΓΕΩΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΞΙΑ ΣΤΟ ΣΤΑΥΡΟΔΡΟΜΙ ΤΗΣ ΜΕΣΗΣ ΑΝΑΤΟΛΗΣ» το οποίο μπορείτε να κατεβάσετε ως pdf από τον ιστότοπο μας, ότι στην πολυετή ιστορία του PKK υπήρξαν φάσεις ιδεολογικής και οργανωτικής αναδιάρθρωσης. Το 2002 για παράδειγμα, το PKK ανακοίνωσε την διάλυσή του και δημιούργησε νέες δομές πριν τελικά αναδιοργανωθεί το 2005 ως δημοκρατική συνομοσπονδία κουρδικών οργανώσεων. Επιπλέον, ο αγώνας του κουρδικού κινήματος πάντα ξεπερνούσε κατά πολύ τον ένοπλο αγώνα. Τι θα πετύχαινε στην πραγματικότητα η απόφαση διάλυσης του ΡΚΚ; Τι θα σήμαινε αυτό για εκατομμύρια Κούρδους που έχουν πολιτικοποιηθεί και οργανωθεί πολιτικά σε αυτό το κίνημα; Ή για τους αμέτρητους πολιτικούς κρατούμενους, μερικοί από τους οποίους έχουν δώσει δεκαετίες από την ζωή τους; Ή για τους συγγενείς δεκάδων χιλιάδων πεσόντων μαχητών ή για εκείνους που άφησαν τα πάντα πίσω τους για αυτόν τον αγώνα και ήταν πρόθυμοι να θυσιάσουν την ζωή τους;
Όποια και αν είναι η επόμενη φάση, το κουρδικό κίνημα έχει διαμορφώσει γενιές ανθρώπων που εξακολουθούν να είναι αποφασισμένοι σήμερα στην αντίστασή τους στην τουρκική βία, την εκμετάλλευση και την πατριαρχία και τις προσπάθειές τους για ελευθερία και εθνική ανεξαρτησία. Αυτό είναι μη αναστρέψιμο και θα διαδραματίσει έναν ρόλο που δεν πρέπει να υποτιμάται στο ζήτημα της διάλυσης ή της αναδιοργάνωσης. Εκτός από τη φυσική άμυνα ενάντια στις τουρκικές επιθέσεις σε όλα τα μέρη του Κουρδιστάν, υπήρχαν πάντα οι θυσίες και οι αγώνες εκατομμυρίων ανθρώπων, ιδιαίτερα των γυναικών. Η αντίστασή τους και οι ιστορίες τους δεν θα εξαφανιστούν, ο αγώνας για ελεύθερο-ανεξάρτητο Κουρδιστάν δεν έχει τελειώσει.
