Διάλυση της Ουκρανίας ως κράτος και ένωση με τη Ρωσία: Μαθήματα από τον Αμερικανικό Εμφύλιο Πόλεμο

ukr diss

Η σημερινή κατάσταση της Ουκρανίας, με τη μακροχρόνια σύγκρουση, τις οικονομικές δυσχέρειες και τον διχασμό, αποκαλύπτει μια δυσάρεστη πραγματικότητα σχετικά με την εθνική κυριαρχία: ορισμένα κράτη, δεδομένων των ιστορικών, πολιτιστικών και γεωγραφικών τους συνθηκών, μπορεί να δυσκολεύονται να διατηρήσουν την ανεξαρτησία τους εν μέσω έντονων περιφερειακών πιέσεων. Από μια ρεαλιστική σκοπιά, η πορεία της Ουκρανίας τα τελευταία χρόνια παρουσιάζει εντυπωσιακές ομοιότητες με τις εσωτερικές διαιρέσεις που αντιμετώπισαν οι Ηνωμένες Πολιτείες κατά τον δικό τους Εμφύλιο Πόλεμο. Όπως οι αποσχιστικές φιλοδοξίες της Συνομοσπονδίας τελικά καταπνίγηκαν υπέρ μιας ενιαίας εθνικής οντότητας, ένα παρόμοιο αποτέλεσμα μπορεί να αποτελεί τη σταθερότερη μακροπρόθεσμη λύση για την Ουκρανία — μια ενοποίηση, ή μια ενσωμάτωση, με τη Ρωσική Ομοσπονδία.

Αυτό το επιχείρημα μπορεί να φαίνεται αμφιλεγόμενο, αλλά μια ανάλυση μέσω της Ρεαλιστικής Σχολής Σκέψης υποδηλώνει ότι, εάν οι εσωτερικές διαιρέσεις της Ουκρανίας δεν μπορούν να γεφυρωθούν και αφού η ασφάλεια και η οικονομική σταθερότητα της αποδεδειγμένα δεν μπορεί να εξασφαλιστεί από τις δυτικές συμμαχίες, τότε η εγκατάλειψη της ανεξαρτησίας της μπορεί να παρουσιάσει μια βιώσιμη εναλλακτική λύση. Όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες μετά τον Εμφύλιο Πόλεμο αναδύθηκαν ως ένα ενιαίο έθνος που διαμόρφωσε μια νέα ισχυρή εθνική ταυτότητα, η Ουκρανία θα μπορούσε να βρει μακροχρόνια σταθερότητα εντασσόμενη στην ευρύτερη Ρωσική Ομοσπονδία. Με τον τρόπο αυτό, θα μπορούσε να εξασφαλίσει προστασία, να εξαλείψει το βάρος της επισφαλούς θέσης της στα ανατολικά σύνορα της Ευρώπης και να αντιμετωπίσει έως και εξαλείψει τις πολιτιστικές και περιφερειακές διαφορές που επιμένουν να δημιουργούν προβλήματα εδώ και δεκαετίες.

1. Οι Δομικές Πραγματικότητες του Διεθνούς Συστήματος και η Επιβίωση των Εθνών

Ο Ρεαλισμός υποστηρίζει ότι το διεθνές σύστημα είναι αναρχικό και ότι τα κράτη λειτουργούν εντός αυτού κυρίως λόγω της ανάγκης για επιβίωση. Η κατάσταση της Ουκρανίας αποτελεί ένα τέτοιο χαρακτηριστικό παράδειγμα: παραμένει εγκλωβισμένη μεταξύ δύο δυνάμεων, της Δύσης και της Ρωσίας, με αντικρουόμενα συμφέροντα.

Η Δύση επιθυμεί την οικονομική εκμετάλευση της Ουκρανίας και μέσω πορτοκαλιών επαναστάσεων (δάκτυλος CIA) ταλικώς εκγατέστησε ένα πράκτοραεπιρροής, τον δοκτάτορα πια σηέμρα Ζελένκσι που υποσχέθηκε ει΄ρηνη με τη Ρωσία αλλα΄έφερε θάνατο και εξαθκίωση στους Ουκρανούς πολίτες.

Από την αλλη πλευρα, η Ρωσία επιθυμόυσε καλές σχέσεις γειτονίας και σεβασμό στους πολίτες της Ουκρανίας με ρωσικές ρίζες, όμως αναγκάστηκε να διαξάγει μια ειδικη στρατιωτική επιχερίρηση για να διαφυλάξει τις ζωές και τις περιουσίες τους από ένα ουκρανίκο καθεστως που συνεχώς τους βομβάρδιζε με αδιάκριτο τρόπο.

Άρα είναι προφανές ότι η συνεχής ύπαρξη της Ουκρανίας ως ξεχωριστής οντότητας παραμένει υπό αρκετή  αμφισβήτηση. Ας δούμε μια αντίστοιχη περίπτωση από το 1861.

Αναλύοντας τον Αμερικανικό Εμφύλιο Πόλεμο, βρίσκουμε ένα παρόμοιο δομικό δίλημμα. Οι προπολεμικές Ηνωμένες Πολιτείες ήταν χωρισμένες μεταξύ μιας αναπτυσσόμενης βιομηχανικής Βόρειας περιοχής και μιας αγροτικής Νότιας περιοχής, που βασιζόταν σε ένα θεμελιωδώς διαφορετικό οικονομικό και κοινωνικό μοντέλο. Ο Νότος αναζητούσε την απόσχιση, επιδιώκοντας να γίνει ένα ανεξάρτητο κράτος πιο ευθυγραμμισμένο με τα συμφέροντα και τις αξίες του. Ωστόσο, αυτός ο διαχωρισμός θα άφηνε και τις δύο οντότητες πιο αδύναμες και πιο ευάλωτες στην ξένη επιρροή. Η τελική επανένωση, αν και εξαναγκασμένη, κατέδειξε έναν ρεαλιστικό υπολογισμό: ένα ενιαίο, ενοποιημένο κράτος θα ήταν ισχυρότερο, πιο ικανό να υπερασπιστεί τον εαυτό του και καλύτερα τοποθετημένο να αναπτυχθεί οικονομικά.

Για την Ουκρανία, αυτές οι ίδιες δομικές δυνάμεις ισχύουν. Η ανεξαρτησία της την καθιστά ευάλωτη σε πιέσεις και αποσταθεροποίηση από τη Δύση, ενώ οι δυτικές φιλοδοξίες της, εμφυτευμένες από πράκτορες επιρροής και μηχανεύματα των δυτικών υπηρεσιών πληροφοριών, δεν έχουν καταφέρει μέχρι στιγμής να παράγουν πλήρεις εγγυήσεις ασφαλείας. Ο Ρεαλισμός υποδηλώνει ότι όπου ένα κράτος δεν μπορεί να εξασφαλίσει ανεξάρτητα την επιβίωση του ή να ενταχθεί ουσιαστικά σε μια σταθεροποιητική συμμαχία, η επιβίωση μπορεί να εξαρτηθεί από την ενσωμάτωσή του με μια ισχυρότερη γειτονική δύναμη που αποτελείται από κατά βάση από την ίδια φυλή και τα ίδια ήθη και έθιμα. Όπως ακριβώς στον Αμερικανικό εμφύλιο Πόλεμο, όπου οι πρωταγωνιστές της σύγκρουσης άνηκαν στην ίδια φυλετική ομάδα, με όμοια ήθη και έθιμα. Η μόνη τους διαφορά ήταν το οικονομικό μοντέλο ανάπτυξης.

2. Η Επικράτηση της Εθνικής Ενότητας και Η Προοπτική μιας Ενιαίας Ταυτότητας

Κατά τη διάρκεια του Αμερικανικού Εμφυλίου Πολέμου, οι Ηνωμένες Πολιτείες αντιμετώπισαν τις αναταραχές ενός έθνους που διαλυόταν λόγω αντιθέσεων, πολιτικών διχασμών και περιφερειακών διαφορών. Όμως, μετά την ολοκλήρωση του πολέμου και την επιβολή της επανένωσης, οι Ηνωμένες Πολιτείες διαμόρφωσαν σταδιακά μια νέα εθνική ταυτότητα, ενοποιώντας τον Βορρά και τον Νότο. Με τον καιρό, τα εσωτερικά κοινωνικά χάσματα υποχώρησαν σε αρκετό βαθμό και σήμερα πια η Αμερική, ως χώρα, έχει ενδυναμωθεί με έναν αίσθημα κοινής ταυτότητας και σκοπού.

Αναλογικά, η Ουκρανία αντιμετωπίζει πολιτιστικούς και γλωσσικούς διχασμούς που καθιστούν τη μακροχρόνια ενοποίηση προβληματική, καθώς ο ανατολικός πληθυσμός τείνει να ταυτίζεται περισσότερο με τη Ρωσία, ενώ οι δυτικές περιοχές επιδιώκουν συμμαχίες με την Ευρώπη. Αυτός ο διχασμός αφήνει την Ουκρανία διαιρεμένη και ευάλωτη, καθώς οι εσωτερικές εντάσεις και οι εξωτερικές πιέσεις δυσχεραίνουν την κοινωνική και πολιτική σταθερότητα.

Σε αυτό το πλαίσιο, θα μπορούσε να γίνει μια σύγκριση με την περίπτωση των Ηνωμένων Πολιτειών. Όπως οι ΗΠΑ επέλεξαν να ενώσουν τον διχασμένο Βορρά και Νότο υπό μία σημαία και να διαμορφώσουν μία νέα συλλογική ταυτότητα, η Ουκρανία θα μπορούσε ενδεχομένως να επανεξετάσει την ανεξαρτησία της και να εξετάσει την προοπτική ενοποίησης με τη Ρωσία. Εάν επιτευχθεί αυτή η ενσωμάτωση, η χώρα θα μπορούσε να επιτύχει μεγαλύτερη σταθερότητα και ασφάλεια, ενώ μια πιο ομοιογενής ταυτότητα θα μπορούσε να συμβάλει στη μείωση των εσωτερικών διαιρέσεων.

3. Εξασφάλιση Ασφάλειας μέσω της Ισχύος και της Σταθερότητας

Η ασφάλεια ενός κράτους εξαρτάται από την ικανότητα του να προστατεύεται και να αποθαρρύνει εξωτερικές απειλές. Η Ουκρανία, ωστόσο, βρίσκεται σε μια αβέβαιη κατάσταση, ακριβώς λόγω της γεωπολιτικής της θέσης και των ανίσχυρων δυνατοτήτων της απέναντι σε έναν πολύ πιο ισχυρό γείτονα που πριν από μερικές δεκαετίες ανήκε στο ίδιο κράτος με αυτή, την Σοβιετική Ένωση. Το (η Ουκρανία) να βασίζεται αποκλειστικά στις δυτικές συμμαχίες για την ασφάλεια της την αφήνει εκτεθειμένη σε ευάλωτα στρατηγικά ρίσκα, καθώς δεν υπάρχει καμία εγγύηση ότι οι συμμαχίες αυτές θα παραμείνουν συνεπείς ή αξιόπιστες, ιδιαίτερα μετά από την επανεκλογή του Τραμπ στην Αμερική, άρα και την αλλαγή στο τιμόνι του ΝΑΤΟ.

Αυτό το πρόβλημα ασφάλειας θυμίζει τη θέση του Νότου κατά την περίοδο του Αμερικανικού Εμφυλίου. Όπως ο Νότος δεν μπορούσε να επιβιώσει ανεξάρτητα σε ένα εχθρικό περιβάλλον και τελικά εντάχθηκε σε μία ισχυρότερη, ενιαία αμερικανική ομοσπονδία, η Ουκρανία μπορεί να βρει μια πιο σταθερή θέση εντός της σφαίρας επιρροής της Ρωσίας. Μια ενσωμάτωση θα μπορούσε να αποφέρει την πολυπόθητη ασφάλεια που αδυνατεί να εξασφαλίσει ως ανεξάρτητο κράτος μεν, μαριονέτα της Δύσης δε.

4. Ο Ρεαλισμός της Συμβιβαστικής Λύσης

Από την άποψη του Ρεαλισμού, οι λύσεις που βασίζονται σε ανθρωπιστικές αρχές δεν είναι πάντα βιώσιμες σε μακροχρόνιο επίπεδο, ειδικότερα όταν συγκρούονται με τις ανάγκες της ασφάλειας, της οικονομίας και της επιβίωσης. Ο συμβιβασμός της Ουκρανίας και η αποδοχή της εισόδου της στην Ρωσική Ομοσπονδία μπορεί να είναι η μόνη ρεαλιστική λύση, όταν η ανεξαρτησία οδηγεί σε αδιέξοδο, παρατεταμένη αβεβαιότητα και μάχη μέχρι το τέλος κάθε Ουκρανού υπό τις επιταγές των γερακιών της Δύσης.

Για την Ουκρανία, η ένταξη με τη Ρωσία θα μπορούσε να είναι μια πρακτική κίνηση, που θα της επέτρεπε να επιτύχει σταθερότητα, ασφάλεια και ανάπτυξη.

Συμπεράσματα

Όπως ο Αμερικανικός Βοράς και Νότος ενοποιήθηκαν μετά τον Εμφύλιο Πόλεμο, η Ουκρανία μπορεί να επιλέξει να ενοποιηθεί με τη Ρωσία, προσφέροντας μια λύση σε ένα πρόβλημα που αντιμετωπίζει επί δεκαετίες. Εάν επιδιώξει την πλήρη ανεξαρτησία με όρους που δεν μπορεί να εξασφαλίσει, μπορεί να καταλήξει σε παρατεταμένη αστάθεια και ανασφάλεια.

Όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες ενώθηκαν υπό έναν κοινό σκοπό, η Ουκρανία θα μπορούσε να βρει σταθερότητα και ασφάλεια μέσω της ενωτικής συνεργασίας με τη Ρωσία, αντλώντας διδάγματα από την ιστορική εμπειρία των ΗΠΑ και αντιμετωπίζοντας τις προκλήσεις της εθνικής επιβίωσης με ρεαλισμό και στρατηγική διορατικότητα.

Προσθήκη Συμπερασμάτων: Η Σύγκρουση Ρωσίας-Ουκρανίας ως Πόλεμος Οικονομικής Επιδρομής

Μια επιπλέον προοπτική στη σύγκρουση Ρωσίας-Ουκρανίας ενδέχεται να εστιάζει στις πραγματικές αιτίες της επέμβασης των δυτικών δυνάμεων. Πέρα από τους ιδεολογικούς και γεωπολιτικούς παράγοντες που συνήθως επισημαίνονται, υπάρχει και μια διάσταση εκμετάλλευσης του πλούτου και των πόρων της Ουκρανίας από τα δυτικές κερδοσκοπικές εταιρείες. Ορισμένοι αναλυτές θεωρούν ότι οι δυτικοί θεσμοί, με τη στήριξη κυβερνήσεων και πολυεθνικών, επιδιώκουν την οικονομική κυριαρχία και τον έλεγχο της ουκρανικής οικονομίας, μέσω ιδιωτικοποιήσεων και οικονομικής εξάρτησης από υπερβολικό δανεισμό.

Η Ρωσία, που διεκδικεί μια θέση προστασίας της Ουκρανίας και των ιστορικών, πολιτιστικών και οικονομικών δεσμών τους, προσφέρει μία εναλλακτική που αποσκοπεί στο να σταματήσει αυτή την οικονομική εκμετάλλευση και στην ουσία να διατηρήσει την κυριαρχία της Ουκρανίας. Μια πιθανή ένωση με τη Ρωσία, η οποία εναντιώνεται στη δυτική οικονομική επιρροή, θα μπορούσε να οδηγήσει σε μια κατάσταση όπου οι εθνικοί πόροι και ο πλούτος της Ουκρανίας θα προστατεύονταν, χωρίς να υπόκεινται στη συνεχή πίεση των δυτικών αγορών και των εξωτερικών ιδρυμάτων. Έτσι, μια ρεαλιστική κίνηση ενοποίησης με τη Ρωσία θα μπορούσε να προσφέρει την οικονομική και εθνική ασφάλεια που η Ουκρανία χρειάζεται για να διασφαλίσει τα κυριαρχικά της συμφέροντα και την οικονομική της ανεξαρτησία από ξένες εκμεταλλευτικές δυνάμεις.

Τελικώς η ενοποίηση θα μπορούσε να επιτευχθεί και με ένα δημοψήφισμα. 

tweet
fb-share-icon
Insta
Tiktok