Παρά την πρόσφατο κοινή πρωτοβουλία για την αξιολόγηση των κινδύνων από την τεχνητή νοημοσύνη, οι Ηνωμένες Πολιτείες και το Ηνωμένο Βασίλειο θα διατηρήσουν τις προσεγγίσεις τους υπέρ της καινοτομίας για την τεχνητή νοημοσύνη, οπότε θα διατηρήσουν τους συναφείς κανονισμούς ολιγότερον αυστηρούς από αυτούς της Ευρωπαϊκής Ενώσεως, αν και οι νόμοι του Λονδίνου για την τεχνητή νοημοσύνη ενδέχεται να καταστούν αυστηρότεροι μετά τις επερχόμενες γενικές εκλογές της χώρας. Οι Ηνωμένες Πολιτείες και το Ηνωμένο Βασίλειο υπέγραψαν μια πρώτη συμφωνία για την ασφάλεια της τεχνητής νοημοσύνης την 1ην Απριλίου, καθιστάμενες οι πρώτες χώρες που εξεκίνησαν επισήμως διμερή συνεργασία για δοκιμές τεχνητής νοημοσύνης και εκτιμήσεις κινδύνου στα αναδυόμενα μοντέλα τεχνητής νοημοσύνης. Η συμφωνία καθορίζει πώς οι δύο κυβερνήσεις θα μοιράζονται τεχνικές γνώσεις, πληροφορίες και ταλαντούχες επιστημονικές προσεγγίσεις για την ασφάλεια της τεχνητής νοημοσύνης, καθώς και ότι θα αξιολογούν τα ιδιωτικά μοντέλα τεχνητής νοημοσύνης μέσω του νέου «Ινστιτούτου Ασφαλείας Τεχνητής Νοημοσύνης» (AI Safety Institute ή AISI) του Ηνωμένου Βασιλείου, και του ομολόγου του στις ΗΠΑ.
Η διμερής συμφωνία και ο σχηματισμός αυτών των δύο ινστιτούτων ακολουθεί την Σύνοδο Κορυφής για την Ασφάλεια της Τεχνητής Νοημοσύνης του Νοεμβρίου 2023, την οποία εφιλοξένησεν το Ηνωμένο Βασίλειο. Κατά την διάρκεια της συνόδου κορυφής, περισσότερες από 25 χώρες — συμπεριλαμβανομένων των Ηνωμένων Πολιτειών και της Κίνας — και η Ευρωπαϊκή Ένωση υπέγραψαν μιαν εθελοντική δέσμευση για την επίβλεψη της τεχνητής νοημοσύνης και την πρόοδο της ασφαλείας που ονομάζεται «Διακήρυξη Bletchley» /Μπλέτσλεϋ (λόγω του ότι έλαβε χώρα στην ομώνυμο έπαυλη στο Μίλσον Κήνζ όπου κατά τον Β ‘ Μεγάλο Πόλεμο εστεγάζετο η «Σχολή Κωδίκων και Κρυπτογραφημάτων», όπου εμελετήθη, κατενοήθη και «έσπασε» η περιβόητος κρυπτογραφική συσκευή «Αίνιγμα» του Άξονος).
- Η Διακήρυξη Bletchley περιγράφει λεπτομερώς ένα διμερές πρόγραμμα για τα υπογράφοντα κράτη που επικεντρώνεται στον εντοπισμόν των κινδύνων ασφαλείας που σχετίζονται με την τεχνητή νοημοσύνη και στην ανάπτυξη πολιτικών οι οποίες συνεξετάζουν τους κινδύνους μεταξύ συνεργαζομένων χωρών για την διασφάλιση της ασφαλούς ανάπτυξης εργαλείων τεχνητής νοημοσύνης. Εκπρόσωποι του ιδιωτικού τομέα στην εκδήλωση ήσαν ο Διευθύνων Σύμβουλος – executive officer / CEO του OpenAI «Sam» Samuel Harris Altman και ο Διευθύνων Σύμβουλος της X Elon Musk.
Η ανακοίνωση της Διακηρύξεως καθώς και άλλες πρόσφατες πρωτοβουλίες αντικατοπτρίζουν την κοινή προσέγγιση των κυβερνήσεων των ΗΠΑ και της Βρετανίας για την επιβεβλημένη ελαχίστη ρύθμιση της τεχνητής νοημοσύνης. Ούτε το Ηνωμένο Βασίλειον ούτε η ομοσπονδιακή κυβέρνηση των ΗΠΑ διαθέτουν επί του παρόντος ειδική νομοθεσία για την τεχνητή νοημοσύνη η οποία ρυθμίζει την χρήση της στον εμπορικό και στον ιδιωτικό τομέα. Αντιθέτως, βασίζονται σε ένα συνοθύλευμα υφισταμένων κανονισμών, όπως οι απαιτήσεις προστασίας των καταναλωτών και δεδομένων, καθώς και οι όροι ασφαλείας και διαφανείας των προϊόντων. Η έλλειψη ενός πιο εκτεταμένου πλαισίου στις δύο δυτικές χώρες οφείλεται εν μέρει στις προσπάθειες των σημερινών κυβερνήσεων της Βρετανίας και των ΗΠΑ να ενισχύσουν την ανταγωνιστικότητα των τομέων τεχνητής νοημοσύνης τους, μέσω ολιγότερον αυστηρών πρωτοκόλλων εποπτείας.
Η βρετανική κυβέρνηση, υπό την τρέχουσα ηγεσία του πρωθυπουργού Ρίσι Σούνακ και του Συντηρητικού Κόμματος, επεδίωξε να ενισχύσει τις επενδύσεις σε τεχνητή νοημοσύνη στην χώρα μειώνουσα τις ρυθμιστικές απαιτήσεις. Τον Φεβρουάριον, επί παραδείγματι, το Λονδίνον εδημοσίευσεν μιαν απάντηση συναφούς διαβουλεύσεως σε μια λευκή βίβλο που περιείχε λεπτομερείς ενημερωμένες πληροφορίες σχετικώς με σχέδια ρυθμίσεως της τεχνητής νοημοσύνης στη χώρα, μέσω μιας προσεγγίσεως βασισθείσης στο πλαίσιον αυτό και στον συγκεκριμένο τομέα που βασίζεται σε προϋπάρχοντες κανόνες για την επίβλεψη των εφαρμογών τεχνητής νοημοσύνης.
Εν τω μεταξύ, στις Ηνωμένες Πολιτείες, η κυβέρνηση του Τζο Μπάιντεν ενέκρινε προσφάτως ενημερωμένες κατευθυντήριες γραμμές τεχνητής νοημοσύνης για τους ομοσπονδιακούς οργανισμούς και για τις οντότητες του δημόσιου τομέως, αλλά οι δικομματικοί ηγέτες έχουν συμφωνήσει σε γενικές γραμμές ότι, η ρύθμιση της τεχνητής νοημοσύνης θα πρέπει να επέρχεται βραδέως, εμποδίζουσα την ανάπτυξη ιδιαιτέρως ισχυράς και ακάμπτου νομοθεσίας για κανονισμούς τεχνητής νοημοσύνης και περιπτώσεις χρήσεως στον ιδιωτικόν τομέα. Αντιθέτως, η κυβέρνηση Μπάιντεν έχει βασισθεί σε μονομερείς προσπάθειες, όπως εκτελεστικά εντάλματα και σε εθελοντικές, μη υποχρεωτικές δεσμεύσεις του ιδιωτικού τομέως για την ασφάλειαν της τεχνητής νοημοσύνης.
- Μεγάλοι εργολάβοι και κατασκευαστές τεχνητής νοημοσύνης, συμπεριλαμβανομένων των Google DeepMind, Microsoft, Meta και OpenAI, έχουν υπογράψει εθελοντικές δεσμεύσεις, ώστε να ανοίξουν τα πιο πρόσφατα παραγωγικά μοντέλα τεχνητής νοημοσύνης τους για τον κατάλληλον έλεγχο από την AISI του Ηνωμένου Βασιλείου, καθώς έχει επινοήσει μια διαδικασία αναθεωρήσεως για προηγμένα μοντέλα. Ωστόσον, οι κριτικές ανασκοπήσεις της AISI δεν απαιτούν νομικώς από αυτές τις εταιρείες να αλλάξουν τις κυκλοφορίες των προϊόντων τους με βάση το αποτέλεσμα των δοκιμών.
- Τον Ιούλιον του 2023, επτά εταιρείες τεχνητής νοημοσύνης — Amazon, Anthropic, Google, Inflection AI, Microsoft, Meta και OpenAI — ανεκοίνωσαν δημοσίως εθελοντικές δεσμεύσεις σε συνεργασία με τον Λευκό Οίκο για την ανάπτυξη εργαλείων ασφαλείας και διαφανείας για την ελαχιστοποίηση των κινδύνων ασφαλείας στα προϊόντα τους τεχνητής νοημοσύνης.
Ενώ ο συντονισμός της Ουάσιγκτον και του Λονδίνου για την ασφάλειαν της τεχνητής νοημοσύνης ημπορεί εν τέλει να ενισχύσει θεσμικώς κάποιαν επίβλεψη της τεχνητής νοημοσύνης, οι περιορισμένες ρυθμιστικές προσεγγίσεις τους στην ρύθμιση της τεχνητής νοημοσύνης σημαίνουν ότι αυτές οι προσπάθειες θα είναι κατά πολύ ολιγότερον ισχυρές από ότι τα νομικά πλαίσια στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Η δημιουργία του AISI και η μελλοντική συνεργασία μεταξύ των δύο χωρών και διαφόρων συναφών οντοτήτων του ιδιωτικού τομέως, πιθανότατα θα ενισχύσει τις προσπάθειες επιβλέψεως της τεχνητής νοημοσύνης στο μέλλον.
Ωστόσον, η προσοχή των κυβερνήσεων της Βρετανίας και των ΗΠΑ στον διεθνή ανταγωνισμόν τεχνητής νοημοσύνης και σε αντίπαλα κράτη όπως η Κίνα, υποδηλώνει ότι θέλουν να διατηρήσουν μια χαλαροτέρα στάση απέναντι στους κανονισμούς της τεχνητής νοημοσύνης, αποφεύγουσες ισχυρούς, εντατικούς νόμους για εμπορικές οντότητες και αντ’ αυτού να στηρίζονται σε προϋπάρχοντες νόμους και περιορισμένους περιοριστικούς ελέγχους σε περιπτώσεις χρήσεως τεχνητής νοημοσύνης. Επίσης οι δύο κυβερνήσεις είναι πιθανό να επενδύσουν περαιτέρω σε σχέσεις με τον ιδιωτικό τομέα και να ενισχύσουν την συνεργασία τους με κορυφαίους εκπροσώπους των εταιρειών τεχνητής νοημοσύνης, κάτι που ημπορεί να συμβάλει σε περαιτέρω εθελοντικές και μη υποχρεωτικές δεσμεύσεις από αυτές τις εταιρείες, αλλά είναι απίθανο να οδηγήσει στη δημιουργία πλέον εφαρμοστέων κανόνων.
Ενώ αυτές οι προσπάθειες θα τροφοδοτήσουν την ανάπτυξη και την πρόοδον του τομέως της τεχνητής νοημοσύνης, οι προσεγγίσεις των κυβερνήσεων της Βρετανίας και των ΗΠΑ υπέρ της καινοτομίας στην ρύθμιση της τεχνητής νοημοσύνης θα είναι επίσης πολύ πιο αδύναμες από τα ισχυρότερα νομοθετικά πλαίσια της Ευρωπαϊκής Ενώσεως, η οποία ενέκρινε τον νόμον περί τεχνητής νοημοσύνης στις 13 του παρελθόντος Μαρτίου. Αν και το πλαίσιον τεχνητής νοημοσύνης της Ευρωπαϊκής Ενώσεως αναμένεται να δημιουργήσει προκλήσεις για τις εταιρείες, σχεδιάζεται επίσης να προσφέρει στους καταναλωτές πολύ περισσοτέρα προστασία από τα τρέχοντα και μελλοντικά εργαλεία και τις περιπτώσεις κακοβούλου χρήσεως τεχνητής νοημοσύνης.
Ως αποτέλεσμα, ενώ οι νεοσύστατες εταιρείες τεχνητής νοημοσύνης και άλλες εταιρείες τεχνολογίας είναι πιθανόν να επωφεληθούν από την ασάφειαν των βρετανικών και αμερικανικών κανονισμών, οι καταναλωτές θα προστατεύονται ολιγότερον και ενδέχεται να είναι πιθανότερον να επιλεγούν ή να χρησιμοποιηθούν με κατάχρηση των δεδομένων τους για εμπορικούς σκοπούς.
- Στην απάντησή της κατά την διαβούλευση, η βρετανική κυβέρνηση υπεστήριξεν ότι θα ενομοθέτει νέους όρους περί των κινδύνων της τεχνητής νοημοσύνης μόνον εάν διεπίστωνε ότι, τα υπάρχοντα μέτρα μετριασμού συναφών κινδύνων δεν ήσαν πλέον επαρκή και εάν η κυβέρνηση δεν ήταν αρκετά βεβαία πως όλα τα σχετικά μέρη θα εφαρμόσουν αποτελεσματικώς όλα τα εθελοντικά μέτρα.
- Ο νόμος της ΕΕ για την τεχνητή νοημοσύνη, ο οποίος τίθεται πλήρως σε ισχύ στα μέσα του 2026, ισχύει για όλα τα συστήματα τεχνητής νοημοσύνης και απαιτεί μια σειρά νέων απαιτήσεων διαφανείας και αναφορών, συμπεριλαμβανομένων των αξιολογήσεων κινδύνου και των δημοσίων γνωστοποιήσεων σχετικώς με τις διαδικασίες εκπαιδεύσεως και εφαρμογής της τεχνητής νοημοσύνης.
Η προσέγγιση του Ηνωμένου Βασιλείου για την τεχνητή νοημοσύνη υπόκειται σε πιθανές αλλαγές αναλόγως του αποτελέσματος των επομένων γενικών εκλογών, τις οποίες αναμένεται να κερδίσει το κεντροαριστερόν Εργατικό Κόμμα. Οι επόμενες βρετανικές γενικές εκλογές αναμένεται ευρέως να διεξαχθούν πριν από το τέλος του έτους και οι τρέχουσες προβλέψεις υποδηλώνουν ότι η συντηρητική κυβέρνηση του Σούνακ θα χάσει την εξουσία, κάτι που θα οδηγήσει σε μια νέα κυβέρνηση υπό την ηγεσία του Εργατικού Κόμματος και μια πιθανήn αλλαγή στις πρωτοβουλίες επiβλέψεως της τεχνητής νοημοσύνης.
Αν και το Εργατικόν Κόμμα δεν έχει ακόμη δημοσιεύσει έναν «οδικό χάρτη» τεχνητής νοημοσύνης, ο βουλευτής των Εργατικών Πήτερ Κάϊλ εδήλωσεν στις 12 Μαρτίου ότι το κόμμα του επί του παρόντος αναπτύσσει ένα έγγραφον στρατηγικής για την τεχνητή νοημοσύνη και ότι θα επιδιώξει την δημιουργίαν ενός κυβερνητικού φορέως για την δημιουργία σαφών και συνεπών κανονισμών για τους τομείς της τεχνολογίας και της τεχνητής νοημοσύνης. Αν και οι εκπρόσωποι του Εργατικού Κόμματος έχουν τονίσει την σημασίαν της αξιοποιήσεως των δυνατοτήτων των εργαλείων τεχνητής νοημοσύνης στην βρετανική οικονομία και αγορά, το κόμμα έχει επίσης υπαινιχθεί ότι θα θέσει ελέγχους σε μια σειράν εργαλείων τεχνητής νοημοσύνης, συμπεριλαμβανομένων των παραγωγικών προϊόντων τεχνητής νοημοσύνης που ημπορούν να δημιουργήσουν παραπλανητικό ή πλασματικό περιεχόμενο.
Η επίσημος προσέγγιση του Εργατικού Κόμματος για την τεχνητή νοημοσύνη ευρίσκεται ακόμη σε εξέλιξη και πιθανότατα το Κόμμα θα επιχειρήσει επίσης να ενισχύσει την καινοτομία στη χώρα όπως αυτή κατεγράφη στους στόχους των Συντηρητικών, πιθανότατα δίδον τελικώς προτεραιότητα στην ρυθμιστικήν εποπτεία σχετικώς με αυτές τις εκκολαπτόμενες τεχνολογίες. Ως αποτέλεσμα, η μακροπρόθεσμος προοπτική της βρετανικής κυβερνήσεως για την τεχνητή νοημοσύνη ημπορεί να διολισθήσει προς μια προσέγγιση που ομοιάζει περισσότερον με εκείνην της ΕΕ, αν και ο συνδυασμένος στόχος των Συντηρητικών και των Εργατικών για την προώθηση του κλάδου της τεχνητής νοημοσύνης του Ηνωμένου Βασιλείου σημαίνει ότι η χώρα είναι απίθανο να φθάσει τόσο μακράν όσον η Ευρωπαϊκή Ένωση, ακόμη και υπό μία κυβέρνηση των Εργατικών.
- Συμφώνως προς τον βρετανικόν ιστότοπον εκλογικών προβλέψεων εκλογών «Electoral Calculus», το Εργατικόν Κόμμα έχει περίπου 96% πιθανότητες να κερδίσει κατά τις επερχόμενες εκλογές την πλειοψηφία με βάση τις τρέχουσες δημοσκοπήσεις.
- Μετά τον ισχυρισμόν του Σούνακ τον Νοέμβριον του 2023 ότι δεν θα «βιαστεί να ρυθμίσει» την τεχνητή νοημοσύνη, το Εργατικόν Κόμμα εξέδωσε μια δήλωση υποστηρίζον ότι θα εισαγάγει δεσμευτικές απαιτήσεις για τις εταιρείες που αναπτύσσουν συστήματα τεχνητής νοημοσύνης.
- Τον παρελθόντα Φεβρουάριον, ο βουλευτής των Εργατικών Πήτερ Κάϊλ (που είναι και «Σκιώδης» Υπουργός Επιστήμης, Καινοτομίας και Τεχνολογίας), ισχυρίσθη επίσης ότι το Εργατικόν Κόμμα θα απαιτήσει από τις εταιρείες τεχνητής νοημοσύνης να μοιρασθούν τα αποτελέσματα των δοκιμών τους και των αξιολογήσεων κινδύνου, αντικαθιστώσες την τρέχουσα εθελοντική συμφωνία περί δοκιμών του νυν πρωθυπουργού Σούνακ με τις εταιρείες τεχνολογίας και προβαίνουσες στην δημιουργίαν ενός καταστατικού κώδικος για όλες τις εταιρείες που αναπτύσσουν εργαλεία τεχνητής νοημοσύνης.
- Στις 17 Μαρτίου, η δεξαμενή σκέψεως «Εργασία Μαζί», που ευθυγραμμίζεται πολιτικώς με το Εργατικόν Κόμμα, εδημοσίευσεν ένα ενδελεχές έγγραφον πολιτικής, (γραφέν από τις Λώρελ Μπόξαλ-τεχνολόγον επικοινωνίας- και Κίρστυ Ίννες-ειδικήν σύμβουλον εργασιακής καλλιεργείας και σκοπιμότητος), το οποίον προέτεινεν την νομικήν απαγόρευση τεχνητής νοημοσύνης συγκεκριμένου «δημιουργικού – κατασκευαστικού» περιεχομένου, όπως η τεχνολογία «γεννητριών αποπληροφoρήσεως» και η τεχνολογία «βαθέως πλαστών» – deepfakes (πρόκειται για τεχνητά βίντεο στα οποία ένας αλγόριθμος, με την βοήθεια νευρωνικών δικτύων και τεχνητής νοημοσύνης, «μαθαίνει» τα χαρακτηριστικά ενός προσώπου και αντικαθιστά το πρόσωπο ενός ανθρώπου με αυτό ενός άλλου).
Σκοπός του ανωτέρω εγγράφου είναι η μεθοδική καταπολέμηση και εξάλειψη της «γυμνοποιήσεως» ή «απογυμνώσεως» (nudification), ήτοι της σεξουαλικής κακοποιήσεως μέσω εικόνος με δολία παρασκευή μη συναινετικής πορνογραφίας, με την προσθήκην του προσώπου ή του σώματός κάποιου ατόμου σε φωτογραφία ή βίντεο που δεν το περιείχαν αρχικώς, για κακοβούλους σκοπούς και διάδοση ψευδών πληροφοριών.
[Υπενθυμίζω εδώ την διασαφήνιση του όρου αποπληροφόρηση (disinformation) -ήτοι παραγωγή, προώθηση και διάδοση πληροφοριών που είναι ψευδείς και δημιουργούνται με σκοπόν να βλάψουν ένα πρόσωπο, μία κοινωνική ομάδα, έναν οργανισμόν ή μία χώρα-.Σημειωτέα η διαφορά της από την παραπληροφόρηση (misinformation) ήτοι παραγωγή, προώθηση και διάδοση πληροφοριών που είναι ψευδείς, αλλά δεν εδημιουργήθησαν με σκοπό να προκαλέσουν βλάβη]
Αθανάσιος Κωνσταντίνου
