Κάθε τέτοια ημέρα, επιμένω να γυρίζω στον τοκογλύφο Εμπενίζερ Σκρούτζ. Κι αυτό γιατί πιστεύω πως «τα Κάλαντα των Χριστουγέννων» του Καρόλου Ντίκενς είναι ένα απο τα σκληρότερα -αν όχι το σκληρότερο- κείμενο εναντίον της τοκογλυφίας που κατατρώγει τον δυτικό πολιτισμό. Και δεν κατατρώγει μόνο τα θύματα αλλά και τους θύτες όταν ανήκουν στον πολιτισμό μας. Νομίζω ότι ο Ντίκενς έγραψε την πιο έξυπνη, διεισδυτική και επιτυχημένη καταγγελία, τόσο επιτυχημένη που κανείς δεν έχει καταφέρει να φιμώσει.
Βασικός πρωταγωνιστής ένας τοκογλύφος (που όμως είναι χριστιανός) ο Εμπενίζερ Σκρούτζ.
Χριστιανός μεν ο Σκρούτζ, αλλά με ένα όνομα, Εμπενίζερ, θριαμβικά Ιουδαϊκό, που αναφέρεται αρχικά στο Βιβλίο του Σαμουήλ, στην Παλαιά Διαθήκη σαν Eben-Ezer, μια τοποθεσία, μεγάλης νίκης των Ισραηλιτών επί των Φιλισταίων.
Την εποχή που γράφτηκε το διήγημα, οι Ιουδαίοι τραπεζίτες, έχουν σχεδόν κυριαρχήσει στην οικονομική, τραπεζική κι εμπορική ζωή της Βρετανικής Αυτοκρατορίας. Χρηματοδοτούν τα πάντα, μέσω δανείων. Δανείζουν αριστοκράτες με τίτλους και κρατικές επαφές, αλλά χωρίς σοβαρά εισοδήματα, με αντάλλαγμα την πρόσβαση στην εξουσία. Δανείζουν το κράτος για πολέμους, δανείζουν τις επιχειρήσεις. Σιγά σιγά, τα λουριά των Σιωνιστικών Τραπεζών, έσφιξαν πνιγηρά την Αγγλία. Η Βρετανική Αυτοκρατορία, αποτέλεσε το πρώτο όχημα της παγκοσμιοποίησης, αφού λόγω όγκου, εξυπηρετούσε το σχέδιο.
Το διήγημα του Ντίκενς, είναι μια πολύ σημαντική, κωδικοποιημένη καταγγελία της απάνθρωπης τοκογλυφικής πρακτικής της εποχής του, δοσμένο με πολύ έξυπνο τρόπο, ώστε να μην υποστεί την δίωξη που συνήθως τερματίζει κάθε βιβλίο, σύγγραμμα ή φωνή που καταγγέλλει την δικτατορία του τόκου και τους Πρίγκιπες της.
Αποκορύφωση της κραυγής εναντίον της τοκογλυφίας, είναι το σημείο που ο νεκρός συνεταίρος του Σκρούτζ, ο Ιάκωβος Μόρλευ, παρουσιάζεται μπροστά του, και του εξηγεί ότι οι τεράστιες αλυσίδες με τις οποίες είναι δεμένος και τις κουβαλάει, είναι αποτέλεσμα των χρόνιων τοκογλυφικών πρακτικών, με τις οποίες έζησε. Ότι τις έφτιαξε μόνος του.
Ο Σκρούτζ απορημένος του απαντά: «μα ήταν απλώς δουλειά – but it was just business» και το καταραμένο πνεύμα του Μόρλευ απαντά με απόγνωση:
«Δουλειά; Η ανθρωπότητα έπρεπε να ήταν η δουλειά μας – Βusiness? Humanity should have been our business»
Ο Ντίκενς, σε μια μόνο φράση, καταγγέλλει την απανθρωπιά της τοκογλυφίας, την πρακτική που σκλαβώνει τους ανθρώπους, σε τράπεζες και οικονομικά συμφέροντα. Καταγγέλει την ματαιότητα της επιτυχημένης καριέρας, όταν μας αποκόπτει απο τον βασικό κώδικα ζωής που μας χαρίζει η θέση μας στην φύση.
Το βιβλίο του Ντίκενς, δεν θα μπορούσε να είναι περισσότερο επίκαιρο ή διαχρονικό. Η κατάσταση των λαών σήμερα, αποδεικνύει την ματαιότητα της βουλιμίας για υλικά αγαθά και την δικτατορία των τόκων, που καθόλου δεν μειώθηκε από την εποχή του συγγραφέα, αλλά αντιθέτως αυξήθηκε μοιράζοντας δυστυχία και απόγνωση σε όλο τον πλανήτη.
Μόνος, ιστορικός και αλύγιστος εχθρός των τοκογλυφταράδων, ο Εθνικισμός. Η μοναδική ιδεολογία που κάνει «δουλειά της, την ανθρωπότητα» προστατεύοντας την κοινότητα, την Φυλή, τις παραδοσιακές αξίες και αντιστεκόμενη στην υλιστική φρενίτιδα των κοινωνιών που αναγάγουν το «επιχειρήν» σε Θεό.
Ο Εθνικισμός και αρνείται και συντρίβει στην πράξη το καταναλωτικό δόγμα “consumo ergo sum” δηλαδή καταναλώνω άρα υπάρχω.
Ο Εθνικισμός και σέβεται και στηρίζει την επιχειρηματική δραστηριότητα, αλλά διαφωνεί με την κερδοσκοπία και πιστεύει σε μιαν αγορά που καλλιεργεί την ιδιωτική πρωτοβουλία αλλά επιβάλλει ουσιώδη έλεγχο και επαναπροσδιορίζει τον τελικό στόχο της επιχειρηματικότητας, που δεν είναι το υπερκέρδος αλλά το κέρδος υπέρ του κοινωνικού συνόλου.
Η οικονομική δραστηριότητα δηλαδή, δεν μπορεί να είναι αντίθετη προς το εθνικό όφελος. Αν κάποιοι είναι “ρυθμισμένοι απο το σύστημα” να αντιδρούν σε τέτοιες σκέψεις, θα τους θυμήσω ότι το σύνθημα του Ακίο Τογιότα εγγονού του ιδρυτή της μεγάλης εταιρίας και υπεύθυνου για την τεράστια ποιοτική άνοδο της Τογιότα είναι: “το λίγο είναι πιο πολύ”.
Πρέπει βεβαίως να προσπαθήσουμε να επιβάλλουμε κατ’ αρχήν στους εαυτούς μας αυτόν τον κώδικα, πριν πιστέψουμε ότι θα μπορέσουμε να τον επιβάλλουμε στις αγορές.
Με την ανθρωπιστική μελωδία απο τα Κάλαντα των Χριστουγέννων του βιβλίου του Καρόλου Ντίκενς, να μας συνοδεύει, σας ευχόμαστε,
Καλά Χριστούγεννα, Υγεία, Αντοχή, Μαχητικότητα και Χαμόγελα για εσάς και τις οικογένειές σας.
Αχιλλέας Ξανθάκης
