Το Γενικό Προξενείο της Ελλάδας στη Μόσχα, στη λεωφόρο Leontievski, κοντά στο Nikitsky Pyli, έχει κλείσει από τις ρωσικές αρχές. Η απόφαση της ρωσικής κυβέρνησης, που αποκαλύφθηκε την 1η Νοεμβρίου 2023, τερματίζει τη συμφωνία του 2002 μεταξύ της Ρωσικής Ομοσπονδίας και της Ελληνικής Δημοκρατίας, με την οποία ιδρύθηκε το Ελληνικό Γενικό Προξενείο στη Μόσχα.
Το ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών δήλωσε ότι η συμφωνία, η οποία συνήφθη με τη μορφή ανταλλαγής διακοινώσεων με ημερομηνία την 22α Φεβρουαρίου 2022, τερματίστηκε σύμφωνα με τις διατάξεις της Σύμβασης της Βιέννης για τις Διπλωματικές Σχέσεις του 1961 και της Σύμβασης της Βιέννης για τις Προξενικές Σχέσεις του 1963. Ο τερματισμός κοινοποιήθηκε μέσω του Υπουργείου Εξωτερικών της Ρωσικής Ομοσπονδίας, το οποίο δημοσιεύθηκε στην επίσημη διαδικτυακή πύλη νομικών πληροφοριών.
Η Ελληνική Πρεσβεία στη Μόσχα παραμένει λειτουργική.
Λειτουργίες Πρεσβείας σε σύγκριση με το Γενικό Προξενείο
Η κύρια διαφορά μεταξύ της Ελληνικής Πρεσβείας και του Γενικού Προξενείου της Ελλάδας στη Μόσχα έγκειται στις λειτουργίες και το εύρος των υπηρεσιών τους.
Η Πρεσβεία της Ελλάδος στη Μόσχα λειτουργεί ως επίσημος εκπρόσωπος της ελληνικής κυβέρνησης στη Ρωσία και είναι υπεύθυνη για την προώθηση των ελληνικών συμφερόντων, το χειρισμό των διπλωματικών σχέσεων, την ενασχόληση με πολιτιστικά θέματα και επαφές με τον τοπικό τύπο της Ρωσίας. Διευθύνεται από τον Πρέσβη της Ελλάδας στη Ρωσία και παρέχει διάφορες υπηρεσίες όπως αιτήσεις θεώρησης, ανανεώσεις διαβατηρίων, εγγραφή γάμου, νομιμοποίηση εγγράφων και πισοποιητικά γεννήσεων, μεταξύ άλλων παρόμοιων θεμάτων.
Από την άλλη, το Γενικό Προξενείο της Ελλάδας στη Μόσχα επικεντρώνεται στην παροχή προξενικών υπηρεσιών σε Έλληνες πολίτες αλλά και αλλοδαπούς. Αυτές οι υπηρεσίες περιλαμβάνουν συνήθως βοήθεια σε Έλληνες υπηκόους, έκδοση διαβατηρίων, συμβολαιογραφικές υπηρεσίες και υποστήριξη για τους Έλληνες πολίτες στη Ρωσία. Το Γενικό Προξενείο διαδραματίζει επίσης ρόλο στη διευκόλυνση των εμπορικών και οικονομικών σχέσεων μεταξύ Ελλάδας και Ρωσίας. Ωστόσο, όπως έχει ήδη αναφερθεί, είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι το Γενικό Προξενείο της Ελλάδας στη Μόσχα έχει κλείσει από τις ρωσικές αρχές από την 1η Νοεμβρίου 2023.
Συνοπτικά, ενώ η Πρεσβεία χειρίζεται διπλωματικές και ευρύτερες προξενικές υπηρεσίες, το Γενικό Προξενείο επικεντρώνεται κυρίως στην προξενική βοήθεια και υπηρεσίες για Έλληνες πολίτες και αλλοδαπούς εντός της δικαιοδοσίας του.
Η Ρωσία αντιδρά στην ευνοιοκρατία της κυβέρνησης Μητσοτάκη προς το ΝΑΤΟ
Το κλείσιμο του ελληνικού Γενικού Προξενείου στη Μόσχα έχει προκαλέσει ανησυχίες σχετικά με τις επιλογές εξωτερικής πολιτικής της κυβέρνησης Μητσοτάκη και τον αντίκτυπο τους στα εθνικά συμφέροντα της Ελλάδας. Η απόφαση αυτή, που ανακοινώθηκε από το ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών, θεωρείται συνέπεια της τυφλής ευθυγράμμισης της κυβέρνησης Μητσοτάκη με τις Ηνωμένες Πολιτείες, η οποία έρχεται σε αντίθεση με τις παραδοσιακά και ιστορικά στενές σχέσεις της Ελλάδας με τη Ρωσία.
Η πρόσφατη αυτή εξέλιξη έρχεται μετά από μια σειρά ασυνήθιστων περιστατικών στις ελληνορωσικές σχέσεις. Για παράδειγμα το 2022, το Τμήμα Θεωρήσεων και το Πολιτικό Τμήμα του Ελληνικού Γενικού Προξενείου στη Μόσχα ανέστειλαν τη λειτουργία τους λόγω της απέλασης διπλωματών. Ο τερματισμός της συμφωνίας του 2002 υπογραμμίζει περαιτέρω την ένταση στις διπλωματικές σχέσεις μεταξύ της κυβέρνησης Μητσοτάκη και της Ρωσίας.
Προκλήσεις για τους ομογενείς στη Ρωσία
Το κλείσιμο του Ελληνικού Γενικού Προξενείου στη Μόσχα όχι μόνο σηματοδοτεί μια διπλωματική οπισθοδρόμηση, αλλά θέτει επίσης σημαντικές προκλήσεις για την ελληνική ομογένεια που ζει στη Ρωσία, αφού οι ομογενείς έμποροι και επαγγελματίες συχνά βασίζονται στις προξενικές υπηρεσίες για ουσιώδη θέματα που αφορούν το διεθνές εμπόριο μεταξύ Ελλάδας και Ρωσίας. Με το κλείσιμο του προξενείου, οι Έλληνες πολίτες που διαμένουν στη Ρωσία ενδέχεται να βρεθούν χωρίς τοπική υποστήριξη.
Συμπεράσματα
Το Γενικό Προξενείο της Ελλάδας στη Μόσχα, που βρίσκεται κοντά στο Νικίτσκι Πυλί, έκλεισε από τις ρωσικές αρχές, τερματίζοντας τη συμφωνία του 2002 μεταξύ Ρωσίας και Ελλάδας για την ίδρυση του Γενικού Προξενείου. Το κλείσιμο κοινοποιήθηκε μέσω επίσημης δήλωσης του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών, επικαλούμενο τον τερματισμό της συμφωνίας σύμφωνα με τη Σύμβαση της Βιέννης για τις Διπλωματικές Σχέσεις του 1961 και τη Σύμβαση της Βιέννης για τις Προξενικές Σχέσεις του 1963.
Η Ελληνική Πρεσβεία στη Μόσχα παραμένει σε λειτουργία, παρέχοντας διάφορες υπηρεσίες όπως αιτήσεις θεώρησης, ανανεώσεις διαβατηρίων, αδειών γάμου και άλλα.
Το κλείσιμο του Γενικού Προξενείου έχει εγείρει ανησυχίες σχετικά με τον αντίκτυπο στους Έλληνες ομογενείς στη Ρωσία, καθώς ενδέχεται να αντιμετωπίσουν προκλήσεις χωρίς τοπική προξενική υποστήριξη.
Επιπλέον, αυτό το διπλωματικό γεγονός θα πρέπει να εξεταστεί στο πλαίσιο των τεταμένων διπλωματικών σχέσεων μεταξύ κυβέρνησης Μητσοτάκη και Ρωσίας, απόρροια των δουλοπρεπών επιλογών της εξωτερικής πολιτικής της κυβέρνησης Μητσοτάκη και την τυφλή ευθυγράμμιση με τις Ηνωμένες Πολιτείες.
του Θεοδώρου Κωστή
