Η Σύνοδος των BRICS που πραγματοποιήθηκε την περασμένη εβδομάδα στο Γιοχάνεσμπουργκ της Νοτίου Αφρικής παρήγαγε απτά στρατηγικά αποτελέσματα στην γεωπολιτική και γεωοικονομική σκακιέρα. Το βέβαιο είναι ότι οι BRICS έχοντας από αρχές Ιανουαρίου 6 νέα μέλη,BRICS 11 πλέον από BRICS 5, γίνονται οικονομικά ισχυρότερη συμμαχία από τους G7, οι δε αποφάσεις τους αντιπροσωπεύουν ακριβώς το αντίθετο από αυτό που η Δύση θέλει να επιβάλλει παγκοσμίως, ήτοι απόρριψη της «παγκόσμιας τάξης βασισμένη σε κανόνες» και απομάκρυνση από το δολάριο και το ευρώ στο διεθνές εμπόριο. Όσον αφορά το πολυαναμενόμενο ερώτημα ενός πιθανού νομίσματος BRICS, συγκεκριμένες προτάσεις πρόκειται να γίνουν ήδη από την επόμενη σύνοδο κορυφής των BRICS το 2024,
δεν πρόκειται να γίνει εισαγωγή ενός «πραγματικού» κοινού νομίσματος για όλες τις χώρες, αλλά για μια λογιστική μονάδα για το διεθνές εμπόριο, η οποία μπορεί να γίνει κατανοητή μόνο ως κήρυξη πολέμου στο δολάριο.
Στην Σύνοδο του Γιοχάνεσμπουργκ έξι νέες χώρες (Αργεντινή, Αίγυπτος, Αιθιοπία, Ιράν, Σαουδική Αραβία, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα) προσχώρησαν στην ένωση. Μετά την ένταξη των νέων κρατών, το συνδυασμένο ΑΕΠ των BRICS θα είναι 37% του παγκόσμιου ΑΕΠ, η ενοποίηση θα αντιπροσωπεύει το 46% του παγκόσμιου πληθυσμού. Η εισδοχή των νέων μελών στους BRICS θα ενισχύσει την ομάδα και θα δώσει νέα ώθηση στην ανάπτυξη και την δύναμη της ένωσης. Θα ενισχύσει επίσης την πίστη πολλών χωρών στην δυνατότητα μιας πολυμερούς παγκόσμιας τάξης.
Η διεύρυνση είναι απόδειξη της αποφασιστικότητας των χωρών μελών να κάνουν περισσότερα για να βοηθήσουν τις αναπτυσσόμενες χώρες και να επεκτείνουν την διεθνή συνεργασία.
Μετά την σύντομη περίληψη των αποτελεσμάτων της συνόδου κορυφής στην Νότια Αφρική, ας δούμε ποια είναι τα στρατηγικά διακυβεύματα.
Το κορυφαίο γεωπολιτικό και γεωοικονομικό επίτευγμα είναι ότι οι BRICS 11 πρόκειται να κυριαρχήσουν στα μέτωπα της αγοράς ενέργειας και εμπορευμάτων. Με την ενσωμάτωση του Ιράν, της Σαουδικής Αραβίας και των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, οι χώρες BRICS 11 ελέγχουν πλέον το 39% των παγκόσμιων εξαγωγών πετρελαίου, το 46% των αποδεδειγμένων αποθεμάτων και τουλάχιστον το 48% του συνόλου του πετρελαίου που παράγεται παγκοσμίως. Με τις χώρες BRICS 11 να περιλαμβάνουν ενδεχομένως την Βενεζουέλα, την Αλγερία και το Καζακστάν ως νέα μέλη εντός του 2024, μπορούν να ελέγχουν έως και το 90% του συνόλου του πετρελαίου και του φυσικού αερίου που διακινούνται παγκοσμίως. Επίσης σημαίνει τον παγκόσμιο έλεγχο των τιμών πετρελαίου και φυσικού αερίου. Ούτως η άμεση συμβίωση BRICS 11 και OPEC+ είναι αναπόφευκτη, καθώς ο OPEC+ ουσιαστικά διοικείται από την Ρωσία και την Σαουδική Αραβία.
Με την Αιθιοπία ως νέο μέλος, οι BRICS επεκτείνουν την αφρικανική εμβέλειά τους στην εξόρυξη ορυκτών και μετάλλων. Η Αιθιοπία είναι πλούσια σε χρυσό, πλατίνα, ταντάλιο, χαλκό, νιόβιο και προσφέρει τεράστιες δυνατότητες στην εξερεύνηση πετρελαίου και φυσικού αερίου. Η Σαουδική Αραβία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, παρεμπιπτόντως, εμπλέκονται επίσης στην εξόρυξη. Όλα αυτά σημαίνουν γρήγορη, προοδευτική ενσωμάτωση της Βόρειας Αφρικής και της Δυτικής Ασίας, λαμβάνοντας υπόψη και τις εξελίξεις στην Ζώνη Σαχέλ όπου η Γαλλία και άλλες αποικιοκρατικές δυνάμεις βρίσκονται προ της υποχρεωτικής εξόδου.
Με ευρασιατικούς όρους, οι BRICS 11 βρίσκονται τώρα στον δρόμο για να κυριαρχήσουν στην Διαδρομή της Αρκτικής Θάλασσας, στον μήκους 7.200 χλμ Διεθνή Διάδρομο Μεταφορών Βορρά-Νότου (International North-South Transport Corridor, INSTC), τον Διάδρομο Ανατολής-Δύσης μήκους 60.000 χλμ της BRI (Belt and Road Initiative/ Νέος Δρόμος του Μεταξιού) που περιλαμβάνει τον Περσικό Κόλπο, την Ερυθρά Θάλασσα και την Διώρυγα του Σουέζ. Έχουμε να κάνουμε με έναν συγκλονιστικό γεωοικονομικό αναπροσανατολισμό που ενσωματώνει τα πάντα, από τις διαδρομές που παρέχονται από τις παγκόσμιες αλυσίδες εφοδιασμού και τους νέους δρόμους BRICS έως την προοδευτική διασύνδεση της BRI, του Saudi Vision 2030 και την μαζική επέκταση των λιμένων στα ΗΑΕ. Ήτοι με γεωπολιτικούς όρους συνδυάζονται χερσαίοι διάδρομοι με κόμβους θαλάσσιων δρόμων, το αποτέλεσμα είναι πλήρης ενσωμάτωση Heartland και Rimland στην γεωπολιτική-γεωοικονομική σκακιέρα.
Οι BRICS αποκτούν μεγάλη γεωστρατηγική επιρροή και γεωγραφικό βάθος, ο πολυμερής αυτός θεσμός αναδιαμορφώνει τις διεθνείς σχέσεις και δεν είναι κανείς να απορεί που η συλλογική Δύση, ζαλισμένη και μπερδεμένη, αισθάνεται το έδαφος να χάνεται κάτω από τα πόδια της. Οι BRICS μετατοπίζουν την δυναμική ισχύος από την παραδοσιακά κυριαρχούμενη από την Δύση παγκόσμια τάξη σε ένα πολυπολικό παγκόσμιο σύστημα.
Οι BRICS δεν είναι ένα παρασκηνιακό club της Ουάσιγκτον που εξυφαίνει την κυριαρχία των διεθνών πλουτοκρατών, αλλά μια μεγάλη οικογένεια καλών συνεργατών.
του Γεωργίου Λιναρδή