Η ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΑΡΜΑΤΩΝ ΜΑΧΗΣ ΣΤΟ ΣΗΜΕΡΙΝΟ ΠΕΔΙΟ ΜΑΧΗΣ

Τα άρματα μάχης έχουν μια ιδιαίτερη φήμη ως η εμπροσθοφυλακή του πολέμου. Από τα λασπώδη χαρακώματα του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου μέχρι τις τεράστιες ερημικές εκτάσεις της Βόρειας Αφρικής κατά τη διάρκεια του
Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, τα τανκς έχουν διαδραματίσει κεντρικό ρόλο στη διαμόρφωση των αποτελεσμάτων
των συγκρούσεων σε κάθε ιστορική περίοδο.

Η τεράστια δύναμη πυρός, η θωρακισμένη προστασία και η εξελιγμένη κινητικότητα μέσω ερπυστριών έχουν καταστήσει τα τεθωρακισμένα μια εξαιρετικά μεγάλη υπολογίσιμη δύναμη. Μια τέτοια μάχη που αποτελεί παράδειγμα των δυνατοτήτων των τεθωρακισμένων συνέβη κατά τη διάρκεια της μάχης του Κουρσκ στον
Β ‘Παγκόσμιο Πόλεμο, όπου αυτά τα ατσάλινα θηρία συγκρούστηκαν σε μεγάλους αριθμούς σε έναν τιτάνιο αγώνα.

Ειδικότερα στην μάχη του Κουρσκ το 1943, γερμανικές και σοβιετικές δυνάμεις συνέκλιναν σε μια κολοσσιαία αναμέτρηση στο Ανατολικό Μέτωπο. Οι Γερμανοί, εξοπλισμένοι με τα τρομακτικά τανκς Stug III, Panzer III, Panzer IV, Tiger Ι και Panther που είχε ειδικά σχεδιαστεί για να αντιμετωπίσει το T-34, προσπάθησαν να διαπεράσουν τις σοβιετικές αμυντικές γραμμές και να δώσουν ένα αποφασιστικό χτύπημα.

Ωστόσο, οι Σοβιετικοί έχοντας πληροφορίες από την αγγλική αντικατασκοπεία (Enigma Sägefisch ή Tunny Intercepts) για αυτή την επίθεση, είχαν προετοιμάσει σχολαστικά μια πολυεπίπεδη άμυνα επικεντρωμένη γύρω από οχυρωματικά έργα, τάφρους και άρματα μάχης T-34, γνωστά για την αξιοπιστία, την ευελιξία και τον ισχυρό οπλισμό τους. Έτσι τα γερμανικά άρματα μάχης, παρά τις τεχνολογικές τους εξελίξεις, αντιμετώπισαν έναν ανθεκτικό αντίπαλο με τη μορφή των σοβιετικών T-34 και μιας στρατηγικής πολυεπίπεδων εδαφικών ανασχέσεων.
Πιο αναλυτικά τα T-34, με την κεκλιμένη θωράκιση τους και τα πυροβόλα ταχείας βολής, αποδείχθηκαν ένας τρομερός εχθρός, συχνά αποκρούοντας τα γερμανικά πυρά και ανταποδίδοντας με θανατηφόρα ακρίβεια.

Η αεροπορική κυριαρχία δεν αποτελούσε παράγοντα στο Κουρσκ
Κατά τη διάρκεια της μάχης του Κουρσκ, η οποία έλαβε χώρα από τον Ιούλιο έως τον Αύγουστο του 1943, η Luftwaffe διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στην υποστήριξη των γερμανικών χερσαίων επιχειρήσεων.
Ωστόσο, είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι η Luftwaffe δεν ήταν σε θέση να επιτύχει αεροπορική κυριαρχία κατά τη διάρκεια αυτής της μάχης. Ως εκ τούτου, κατά τη διάρκεια της μάχης του Κουρσκ, ούτε η γερμανική Luftwaffe
ούτε οι σοβιετικές αεροπορικές δυνάμεις πέτυχαν αεροπορική κυριαρχία.

Οι δύο πλευρές ενεπλάκησαν σε σκληρές εναέριες μάχες αλλά οι Στρατιωτικές Αεροπορικές Δυνάμεις της ΕΣΣΔ (Военно-Воздушные Силы Союза Советских Социалистических Республик) ενισχυμένες από τις βελτιωμένες τακτικές τους σε αερομαχίες και ανεφοδιασμό ήταν σε θέση να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά τις προσπάθειες της Luftwaffe.

Αναλυτικά, η Luftwaffe ανέπτυξε ένα ευρύ φάσμα αεροσκαφών, συμπεριλαμβανομένων μαχητικών αεροσκαφών
σε μια προσπάθεια να αποκτήσει τον έλεγχο των αιθέρων πάνω από το Κουρσκ και αεροσκαφών επίθεσης εδάφους μαζί με βομβαρδιστικά υψηλότερου υψομέτρου για την έναρξη αεροπορικών επιθέσεων προς υποστήριξη
της γερμανικής χερσαίας επίθεσης με στόχο την διατάραξη των σοβιετικών γραμμών ανεφοδιασμού,
την καταστροφή των αρμάτων μάχης του σοβιετικού στρατού και την παροχή αναγνώρισης
του θεάτρου επιχειρήσεων.

Από την άλλη πλευρά, οι Σοβιετικοί επωφελούμενοι από την αριθμητική τους υπεροχή και τις αποτελεσματικές αμυντικές στρατηγικές που περιελάμβαναν αεροπορική κάλυψη για τα στρατεύματα τους, ήταν σε θέση
να αμφισβητήσουν τη γερμανική αεροπορική υπεροχή και να εμποδίσουν τη Luftwaffe να αποκτήσει τον πλήρη έλεγχο των αιθέρων. Επιπλέον, η σοβιετική πλευρά χρησιμοποίησε καινοτόμες στρατηγικές, όπως την εναέρια διαμόρφωση αμυντικών περιοχών από μαχητικά αεροσκάφη για την προστασία των χερσαίων δυνάμεων της και
την χρήση παρατηρητηρίων εδάφους για τον συντονισμό της αεράμυνας της, δηλαδή την χρησιμοποίηση της υποστήριξης ενός εκτεταμένου δικτύου σταθμών ραντάρ και αντιαεροπορικού πυροβολικού.
Αυτό στέρησε από τη Luftwaffe την ευκαιρία να ξεκινήσει αποτελεσματικές επιχειρήσεις μεγάλης κλίμακας και περιόρισε την ικανότητα της να παρέχει στενή αεροπορική υποστήριξη στις γερμανικές χερσαίες δυνάμεις.

Με αυτό τον τρόπο η Μάχη του Κουρσκ μπορεί βασικά να θεωρηθεί ως μια αναμέτρηση μεταξύ τεθωρακισμένων
και γενικότερα χερσαίων μονάδων.

Από τη Μάχη του Κουρσκ στο σήμερα
Η μάχη του Κουρσκ χρησιμεύει ως μια ηχηρή υπενθύμιση του κεντρικού ρόλου που έχουν διαδραματίσει τα τανκς στη διαμόρφωση των αποτελεσμάτων των στρατιωτικών συγκρούσεων. Ο συνδυασμός δύναμης πυρός, προστασίας και κινητικότητας τους δίνει ένα μοναδικό πλεονέκτημα στο σύγχρονο πεδίο μάχης.
Ενώ οι τεχνολογίες και οι τακτικές έχουν εξελιχθεί με την πάροδο του χρόνου, η ουσία του άρματος ως τρομερό όπλο παραμένει αμετάβλητη.

Σήμερα, στην εποχή της προηγμένης θωράκισης, των πυρομαχικών ακριβείας και του δικτυοκεντρικού πολέμου,
τα άρματα μάχης συνεχίζουν να κατέχουν εξέχουσα θέση στο πεδίο της μάχης, έτοιμα να δώσουν αποφασιστικά χτυπήματα και να εξασφαλίσουν τη νίκη για όσους εκτιμούν την ανάγκη του επιδέξιου χειρισμού τους.

Αξιολόγηση της συνάφειας των αρμάτων μάχης στο σημερινό πεδίο μάχης
Το άρμα μάχης έχει σε αρκετές περιπτώσεις κυριαρχήσει στα πεδία των μαχών καθ ‘όλη τη διάρκεια του 20ου και του 21ου αιώνα με χαρακτηριστικά παραδείγματα στο Καμπραί (1917), γενικότερα στο Κουρσκ (1943), ειδικότερα στην μεγαλύτερη αρματομαχία της ιστορίας στην Προχορόφκα πάλι στο Κουρσκ (1943), στον Πόλεμο του Κόλπου
στο σημείο 73 Easting στους στρατιωτικούς χάρτες (1991), στην Βαγδάτη (2003) και στο Ντεμπαλτσέβε
του Ντονέτσκ (2015).

Από τα παραπάνω παραδείγματα είναι προφανές ότι τα άρματα παρέχουν πολλά πλεονεκτήματα στο πεδίο
της μάχης, τα οποία τα καθιστούν αποτελεσματικά σε ορισμένα επιχειρησιακά σενάρια όπως:

1. Δύναμη πυρός: Τα άρματα μάχης διαθέτουν ισχυρά κανόνια ικανά να εμπλέκουν και να καταστρέφουν εχθρικά τεθωρακισμένα οχήματα, οχυρώσεις και θέσεις πεζικού. Ο κύριος οπλισμός των αρμάτων μάχης, σε συνδυασμό
με δευτερεύοντα όπλα όπως τα πολυβόλα, παρέχει σημαντική δύναμη πυρός που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για
την απόκτηση τακτικών πλεονεκτημάτων.

2. Προστασία θωράκισης: Οι εσωτερικοί χώροι και οι δεξαμενές καυσίμων είναι εξοπλισμένες με θωρακισμένη επένδυση που προσφέρει προστασία στο πλήρωμα και στα κρίσιμα εξαρτήματα. Αυτή η προστασία βοηθά στην άμβλυνση των επιπτώσεων των πυρών φορητών όπλων, των θραυσμάτων, ακόμη και ορισμένων αντιαρματικών όπλων, επιτρέποντας στα άρματα μάχης να επιχειρούν σε εχθρικά περιβάλλοντα και να εμπλέκουν τις εχθρικές δυνάμεις με σχετική ασφάλεια.

3. Κινητικότητα: Τα τεθωρακισμένα έχουν εξαιρετικές ικανότητες κίνησης λόγω των ερπυστριών και μπορούν
να διασχίσουν πολλούς διαφορετικούς και δύσκολους τύπους εδάφους, συμπεριλαμβανομένων αστικών περιοχών, δασών και δύστροπων σε διάβαση πεδίων. Η ικανότητα των τεθωρακισμένων να κινούνται γρήγορα και
να ελίσσονται ακόμη και σε αρκετά περιορισμένους χώρους παρέχει μεγάλη ευελιξία στο πεδίο της μάχης, επιτρέποντας στα τανκς να εκμεταλλεύονται αδυναμίες στην άμυνα του εχθρού ή να παρέχουν υποστήριξη
σε φίλιες δυνάμεις.

4. Ψυχολογικός αντίκτυπος: Η παρουσία τεθωρακισμένων στο πεδίο της μάχης μπορεί να έχει σημαντικό ψυχολογικό αντίκτυπο στον εχθρό. Ξαφνικά τα αντίπαλα στρατεύματα ακούν μια βουή που δεν μπορούν εύκολα
να καταλάβουν τι είναι, ειδικότερα αν δεν υπάρχει και η κατάλληλη εκπαίδευση και έπειτα έρχονται αντιμέτωπα
με τεθωρακισμένα που αρχίζουν να αχνοφαίνονται μέσα από τη σκόνη ή το δάσος. Με αυτό τον τρόπο τα τανκς επιβάλλονται και μπορούν να ενσταλάξουν φόβο και αβεβαιότητα στις αντίπαλες δυνάμεις, επηρεάζοντας ενδεχομένως το ηθικό τους και τη λήψη αποφάσεων.

Ωστόσο, με την έλευση της προηγμένης τεχνολογίας, τα μεταβαλλόμενα δόγματα πολέμου και τις εξελισσόμενες απειλές, ο ρόλος και η αποτελεσματικότητα των αρμάτων μάχης στις σύγχρονες συγκρούσεις έχουν τεθεί υπό έλεγχο αν όχι ακόμη και υπό αμφισβήτηση.

Αυτό το δοκίμιο στοχεύει να αναλύσει το ερώτημα: “Είναι λοιπόν το τεθωρακισμένο άρμα ξεπερασμένο στο σημερινό πεδίο μάχης?” εξετάζοντας τη μεταβαλλόμενη φύση του πολέμου, τις αναδυόμενες προκλήσεις και τη συνεχιζόμενη σημασία των αρμάτων μάχης στις σύγχρονες στρατιωτικές επιχειρήσεις.

Τα κύρια σημεία αυτής της ανάλυσης είναι τα εξής:

1. Μεταβαλλόμενη φύση του πολέμου: Η φύση του πολέμου έχει εξελιχθεί σημαντικά με συγκρούσεις που χαρακτηρίζονται όλο και περισσότερο από ασύμμετρες απειλές, αστικά περιβάλλοντα και μη κρατικούς παράγοντες (non-state actors). Σε αυτά τα πλαίσια, ο παραδοσιακός ρόλος των τεθωρακισμένων αρμάτων ως κύριων πλατφορμών μάχης μπορεί να αντιμετωπίσει περιορισμούς λόγω του μεγέθους, της κινητικότητας και
της ευπάθειας τους στο εκάστοτε έδαφος. Ωστόσο, η μεταβαλλόμενη φύση του πολέμου δεν καθιστά τα άρματα μάχης παρωχημένα αλλά απαιτεί προσαρμογή και επαναξιολόγηση του ρόλου και της χρήσης τους.

2. Ευελιξία και δύναμη πυρός: Τα άρματα μάχης συνεχίζουν να παρέχουν μια ευέλικτη και δυνατή πλατφόρμα,
ικανή να προσφέρει σημαντική δύναμη πυρός. Με τις εξελίξεις στην τεχνολογία, τα σύγχρονα άρματα μάχης είναι εξοπλισμένα με προηγμένα συστήματα στόχευσης, βελτιωμένη θωράκιση και πυρομαχικά υψηλής ακρίβειας, επιτρέποντας τους να πλήττουν στόχους σε εκτεταμένες αποστάσεις. Επιπροσθέτως η δύναμη πυρός τους παραμένει ένα κρίσιμο πλεονέκτημα για την εμπλοκή εχθρικών τεθωρακισμένων, οχυρωμένων θέσεων και
την παροχή άμεσης υποστήριξης πυρός σε μονάδες πεζικού.

3. Προβολή δύναμης και κινητικότητα στο πεδίο της μάχης: Τα άρματα μάχης διαθέτουν ανώτερη κινητικότητα στο πεδίο της μάχης επιτρέποντας την ταχεία ευελιξία και την ικανότητα εκμετάλλευσης ευκαιριών. Η ικανότητα τους να διασχίζουν ποικίλα εδάφη, συμπεριλαμβανομένου του ανώμαλου εδάφους και προσπελάσιμων εμποδίων
(όχι απροσπέλαστων όπως σωστά σχεδιασμένα δόντια του δράκου με υποστηρικτικά εμπόδια και τάφρους),
παρέχει στους διοικητές ένα δυναμικό εργαλείο για να εκμεταλλευτούν τις αδυναμίες στην άμυνα του εχθρού και
να μετατοπίσουν γρήγορα την πρώτη γραμμή. Τα άρματα μάχης χρησιμεύουν επίσης ως πλεονέκτημα προβολής δύναμης, επιτρέποντας την ταχεία ανάπτυξη και την καθιέρωση μιας ορατής παρουσίας στο πεδίο της μάχης.

4. Επιχειρήσεις συνδυασμένων όπλων: Η αποτελεσματικότητα των αρμάτων μάχης έγκειται στην ενσωμάτωσή τους σε επιχειρήσεις συνδυασμένων όπλων (combined arms). Τα άρματα μάχης, όταν χρησιμοποιούνται σε συνδυασμό
με πεζικό, πυροβολικό και αεροπορική υποστήριξη, αποτελούν μια ισχυρή δύναμη ικανή να εκμεταλλευτεί
τα πλεονεκτήματα που προσφέρει h κάθε ξεχωριστή συνιστώσα σε ένα τρισδιάστατο θέατρο επιχειρήσεων.
Έτσι η συνέργεια μεταξύ τεθωρακισμένων δυνάμεων και υποστηρικτικών μονάδων ενισχύει την επιχειρησιακή αποτελεσματικότητα και επιτρέπει την εκμετάλλευση ευκαιριών σε όλο το πεδίο της μάχης.

5. Υβριδικός πόλεμος και μελλοντικές απειλές: Η άνοδος του υβριδικού πολέμου, ο οποίος συνδυάζει συμβατικές και μη συμβατικές τακτικές, θέτει προκλήσεις για τους τεθωρακισμένους σχηματισμούς. Οι αντίπαλοι μπορούν
να χρησιμοποιήσουν ασύμμετρες τακτικές, όπως αυτοσχέδιους εκρηκτικούς μηχανισμούς (IEDs), αντιαρματικούς κατευθυνόμενους πυραύλους (ATGM) και πυρομαχικά ακριβείας, για να στοχεύσουν τα τρωτά σημεία
των αρμάτων μάχης.

Ωστόσο, τα σύγχρονα άρματα μάχης προσαρμόζονται συνεχώς για να αντιμετωπίσουν αυτές τις απειλές,
με ενισχυμένα μέτρα επιβίωσης, συστήματα ενεργητικής προστασίας και βελτιωμένη επίγνωση της κατάστασης. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτού του τύπου πολέμου με τεθωρακισμένες μονάδες είναι η Μάχη του Ντεμπαλτσέβε (Дебальцево) όπου οι δυνάμεις των Λαϊκών Δημοκρατιών του Ντονέσκ και Λουχάνσκ (Донецкая Народная Республика και Луга́нская Наро́дная Респу́блика) επικράτησαν το 2014 κατά των ουκρανικών δυνάμεων μέσω υβριδικού πολέμου, δηλαδή της χρήσης συμβατικών δογμάτων, μη-συμβατικών δογμάτων
(τακτικών ανταρτοπόλεμου με ενέδρες και κρούση με άμεση αποχώρηση), μη-τακτικών και παραστρατιωτικών δυνάμεων μαζί με πολιτικό και πληροφοριακό πόλεμο.

6. Μελλοντικές τεχνολογικές εξελίξεις: Οι τεχνολογικές εξελίξεις αναδιαμορφώνουν το πεδίο της μάχης και επηρεάζουν τον ρόλο των αρμάτων μάχης. Η ενσωμάτωση μη επανδρωμένων συστημάτων, αυτόνομων δυνατοτήτων και εννοιών δικτυοκεντρικού πολέμου μπορεί να ενισχύσει την αποτελεσματικότητα και την επιβίωση των αρμάτων μάχης. Αυτές οι εξελίξεις επιτρέπουν την απομακρυσμένη αναγνώριση, την αυξημένη επίγνωση της κατάστασης (situational awareness) και τις βελτιωμένες διαδικασίες λήψης αποφάσεων, αυξάνοντας τις δυνατότητες
των τεθωρακισμένων σχηματισμών. Φυσικά, ακριβώς αυτή η μελλοντική τεχνολογική πρόοδος μπορεί να είναι και ένας τρομερός εχθρός για τα τανκς, ειδικά τα συστήματα drone αυτοκτονίας.

Σημαντικές νέες τεχνολογίες που χρησιμοποιούν τα τεθωρακισμένα για προστασία
Μέσα στα τελευταία χρόνια οι εξελίξεις στην τεχνολογία έχουν ενισχύσει σημαντικά τις δυνατότητες προστασίας των αρμάτων μάχης στο σύγχρονο πεδίο μάχης. Αρκετές σημαντικές τεχνολογίες χρησιμοποιούνται για την ενίσχυση της προστασίας των τεθωρακισμένων αρμάτων, εδώ είναι μερικές από τις βασικές καινοτομίες:

1. Αντιδραστική θωράκιση – reactive armour: Η αντιδραστική θωράκιση έχει σχεδιαστεί για να αντιμετωπίζει αντιαρματικά βλήματα προκαλώντας εκρηκτική αντίδραση κατά την πρόσκρουση. Αυτά τα εκρηκτικά πλακίδια, τοποθετημένα στο εξωτερικό του άρματος, διαταράσσουν και εκτρέπουν τις εισερχόμενες απειλές, μειώνοντας
την αποτελεσματικότητά τους. Η αντιδραστική θωράκιση παρέχει ένα πρόσθετο επίπεδο προστασίας
από διαμορφωμένα φορτία και διαδοχικούς πυραύλους κεφαλών.

2. Σύνθετη θωράκιση – composite armour: Η σύνθετη θωράκιση συνδυάζει διαφορετικά υλικά, όπως κεραμικά, μέταλλα και σύνθετα υλικά, για να δημιουργήσει ένα πολυεπίπεδο αμυντικό σύστημα. Αυτός ο τύπος θωράκισης παρέχει αυξημένη προστασία από διεισδυτικούς μηχανισμούς κινητικής ενέργειας και διαμορφωμένα φορτία διαχέοντας αποτελεσματικά και διαχέοντας τις δυνάμεις πρόσκρουσης.

3. Εκρηκτική αντιδραστική θωράκιση – explosive reactive armour (ERA): Η ERA χρησιμοποιεί εκρηκτικά στρώματα τοποθετημένα ανάμεσα σε μεταλλικές πλάκες. Όταν μια απειλή επηρεάζει τον ERA, το εκρηκτικό στρώμα εκρήγνυται, δημιουργώντας μια αντέκρηξη για να διαταράξει και να εξουδετερώσει την εισερχόμενη απειλή.
Το ERA προσφέρει βελτιωμένη προστασία από ένα ευρύ φάσμα αντιαρματικών πυρομαχικών, συμπεριλαμβανομένων βλημάτων υψηλής ταχύτητας και πυραυλοκίνητων χειροβομβίδων (RPG).

4. Συστήματα Ενεργητικής Προστασίας – active protection systems (APS): Τα APS είναι προηγμένα αμυντικά συστήματα σχεδιασμένα να αναχαιτίζουν και να εξουδετερώνουν τις εισερχόμενες απειλές πριν φτάσουν στο άρμα μάχης. Αυτά τα συστήματα χρησιμοποιούν διάφορες τεχνικές όπως ραντάρ, υπέρυθρους αισθητήρες και εκτοξευτές για την ανίχνευση και την εμπλοκή απειλών. Το APS μπορεί να αναπτύξει αντίμετρα όπως πυραύλους αναχαίτισης
ή εκρήξεις τύπου κυνηγετικού όπλου για να καταστρέψει ή να εκτρέψει εισερχόμενα βλήματα.

5. Αρθρωτή θωράκιση modular armour: Τα αρθρωτά συστήματα θωράκισης επιτρέπουν την προσαρμογή της προστασίας των δεξαμενών με βάση συγκεκριμένες απαιτήσεις αποστολής. Αυτά τα συστήματα επιτρέπουν
την προσάρτηση ή την αποσύνδεση πρόσθετων μονάδων θωράκισης για την ενίσχυση της προστασίας
από συγκεκριμένες απειλές. Η ευελιξία της αρθρωτής θωράκισης επιτρέπει προσαρμογές στις αμυντικές δυνατότητες του άρματος ανάλογα με το επιχειρησιακό περιβάλλον.

6. Διαχείριση υπογραφής ή ύπαρξης- signature management: Οι τεχνολογίες διαχείρισης υπογραφών στοχεύουν
στη μείωση της ανιχνευσιμότητας των τεθωρακισμένων ελαχιστοποιώντας τις οπτικές, υπέρυθρες, ηλεκτρομαγνητικές (ραντάρ) και ακουστικές υπογραφές τους. Οι θερμικές επιστρώσεις και οι επιστρώσεις απορρόφησης ραντάρ, καθώς και τα συστήματα εξάτμισης και απαγωγής θερμότητας χρησιμοποιούνται για να μειώσουν την ορατότητα του άρματος και να καταστήσουν πιο δύσκολο για τους αντιπάλους να το στοχεύσουν αποτελεσματικά.

7. Ενισχυμένη επίγνωση της κατάστασης – enhanced situational awareness: Οι προηγμένες τεχνολογίες αισθητήρων και επίγνωσης της κατάστασης ενισχύουν την κατανόηση του πληρώματος ενός άρματος μάχης και των πιθανών απειλών. Αυτά περιλαμβάνουν βελτιωμένα συστήματα όρασης ημέρας και νύχτας, θερμική απεικόνιση, πανοραμικά σκοπευτικά και ενσωματωμένες σουίτες αισθητήρων. Η βελτιωμένη επίγνωση της κατάστασης επιτρέπει
την προληπτική ανίχνευση απειλών, ειδικότερα μέσω data fusion και διαφορετικών γωνιών διόπτευσης, βοηθώντας σε αποτελεσματικούς αμυντικούς ελιγμούς και απόκτηση λύσης πυρός (firing solution) κατά στόχων.

8. Μη επανδρωμένα κινούμενα δολώματα πλήρους μεγέθους – full size enhanced verisimility drones:
Τα μη επανδρωμένα δολώματα πλήρους μεγέθους που προσομοιάζουν ένα κανονικό τεθωρακισμένο προσφέρουν
μια μοναδική και καινοτόμο προσέγγιση για την ενίσχυση της προστασίας των πραγματικών αρμάτων μάχης.
Αυτά τα δολώματα, σχεδιασμένα να μιμούνται την εμφάνιση και τη συμπεριφορά των πραγματικών αρμάτων μάχης, μπορούν να αναπτυχθούν στρατηγικά για να μπερδέψουν και να εκτρέψουν τις εχθρικές δυνάμεις, παρέχοντας έτσι ένα ζωτικό στρώμα άμυνας για τα γνήσια άρματα μάχης. Αναπαράγοντας τις οπτικές και θερμικές υπογραφές πραγματικών τεθωρακισμένων οχημάτων, τα μη επανδρωμένα δολώματα τεθωρακισμένων μπορούν να τραβήξουν την προσοχή και τα πυρά των εχθρικών δυνάμεων αποκαλύπτοντας τις θέσεις του αντιπάλου. Αυτή η τακτική αντιπερισπασμού όχι μόνο αποσπά την προσοχή και μπερδεύει τον εχθρό, αλλά επιτρέπει επίσης στα πραγματικά άρματα μάχης να ελιχθούν και να εμπλακούν από πλεονεκτικές θέσεις, μεγιστοποιώντας την επιβιωσιμότητα τους.

Επιπλέον, η χρήση δολωμάτων μπορεί να βοηθήσει στην απόκρυψη της πραγματικής δύναμης και διάθεσης των φιλικών τεθωρακισμένων δυνάμεων, προσθέτοντας ένα στοιχείο εξαπάτησης στις στρατιωτικές επιχειρήσεις. Χρησιμοποιώντας πλήρους μεγέθους μη επανδρωμένα δολώματα αρμάτων μάχης μαζί με πραγματικά άρματα μάχης, οι διοικητές μπορούν να ενισχύσουν την ικανότητά τους να προστατεύουν τα πολύτιμα περιουσιακά τους στοιχεία, αυξάνοντας παράλληλα τη συνολική αποτελεσματικότητα των τεθωρακισμένων μονάδων τους στο σύγχρονο πεδίο μάχης. Αυτή η τακτική δεν είναι νέα αλλά έχει ήδη χρησιμοποιηθεί από τους συμμάχους στην Βόρεια Αφρική.

Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι οι συγκεκριμένες τεχνολογίες που χρησιμοποιούνται στην προστασία των τεθωρακισμένων αρμάτων ενδέχεται να διαφέρουν μεταξύ διαφορετικών τύπων και κατασκευαστών.
Η συνεχιζόμενη έρευνα και ανάπτυξη συνεχίζει να οδηγούν σε καινοτομίες στα συστήματα προστασίας αρμάτων μάχης, με έμφαση στη βελτίωση της επιβίωσης και την αντιμετώπιση των αναδυόμενων απειλών στο σύγχρονο πεδίο μάχης.

Σημαντικές τεχνολογίες που μπορούν να χρησιμοποιηθούν εναντίον τεθωρακισμένων
Οι εξελίξεις στην τεχνολογία όχι μόνο βελτίωσαν την προστασία των αρμάτων μάχης, αλλά παρείχαν επίσης στους αντιπάλους νέα εργαλεία για την αντιμετώπιση τεθωρακισμένων οχημάτων στο πεδίο της μάχης.
Αρκετές σημαντικές τεχνολογίες χρησιμοποιούνται για την εμπλοκή και την εξουδετέρωση των δεξαμενών.
Εδώ είναι μερικές από τις σημαντικές καινοτομίες:

1. Αντιαρματικοί κατευθυνόμενοι πύραυλοι – anti-tank guided missiles (ATGMs): Οι ATGM είναι κατευθυνόμενα πυρομαχικά ακριβείας σχεδιασμένα να στοχεύουν και να διαπερνούν τη θωράκιση των αρμάτων μάχης.
Συνήθως χρησιμοποιούν συστήματα καθοδήγησης καλωδίων, καθοδηγούμενα με λέιζερ ή ραδιοσυχνότητες, επιτρέποντας στους χειριστές να κατευθύνουν τον πύραυλο στον στόχο. Τα ATGM μπορούν να εκτοξευθούν από επίγειες πλατφόρμες, ελικόπτερα ή μη επανδρωμένα εναέρια οχήματα (UAV), αποτελώντας μια σημαντική απειλή για τα άρματα μάχης.

Ένα παράδειγμα ενός κορυφαίου επιθετικού αντιαρματικού όπλου είναι ο «ATGM» (Anti-Tank Guided Missile) γνωστός ως FGM-148 Javelin. Το Javelin είναι ένα φορητό από τον άνθρωπο, πυραυλικό σύστημα πυρός και ανεξάρτησης καθοδήγησης προς τον στόχο (fire and forget) που χρησιμοποιείται από μονάδες πεζικού.
Χρησιμοποιεί μια διπλή κεφαλή που είναι ικανή να διαπεράσει την θωράκιση του τανκ εκπυρσοκροτώντας από ψηλά. Επεξηγηματικά τα αντιαρματικά όπλα που έχουν σχεδιαστεί για να χτυπούν τους στόχους τους από ψηλά αναφέρονται συνήθως ως όπλα “κατακόρυφης επίθεσης – top attack ή top-down attack”.
Αυτά τα όπλα έχουν σχεδιαστεί ειδικά για να στοχεύουν την ευάλωτη επάνω θωράκιση των τανκς, η οποία είναι συνήθως πιο λεπτή και λιγότερο βαριά θωρακισμένη σε σύγκριση με την μετωπική ή την πλαϊνή θωράκιση.

2. Βλήματα κινητικής κρούσης – kinetic energy penetrators (KEPs): Τα KEP είναι βλήματα που μοιάζουν με μακριές ράβδους και βασίζονται στην υψηλή ταχύτητα τους για να διαπεράσουν τη θωράκιση των αρμάτων.
Αυτά τα συμπαγή μεταλλικά βλήματα, που εκτοξεύονται από κανόνια αρμάτων μάχης ή εξειδικευμένα αντιαρματικά όπλα, χρησιμοποιούν την κινητική ενέργεια της ταχύτητας τους για να διαπεράσουν τη θωράκιση του άρματος.
Τα ΚΕP είναι ιδιαίτερα αποτελεσματικά κατά των αρμάτων μάχης, ιδιαίτερα όταν στοχεύουν σε ευάλωτες περιοχές.

3. Αυτοσχέδιοι εκρηκτικοί μηχανισμοί – improvised explosive devices (IED): Οι αυτοσχέδιοι εκρηκτικοί μηχανισμοί χρησιμοποιούνται συχνά σε ασύμμετρο πόλεμο. Μπορούν να κρύβονται κατά μήκος δρόμων ή σε αστικά περιβάλλοντα, καθιστώντας δύσκολο τον εντοπισμό τους. Οι αυτοσχέδιοι εκρηκτικοί μηχανισμοί αποτελούν σημαντική απειλή για τα άρματα μάχης, καθώς μπορούν να προκαλέσουν ζημιά ή να ακινητοποιήσουν οχήματα,
ακόμη και αν δεν διεισδύσουν απευθείας στη θωράκιση του άρματος και απλά καταστρέψουν τις ερπύστριες του.

4. Πυραυλοκίνητες χειροβομβίδες – rocket propelled grenades (RPG): Τα RPG είναι φορητά αντιαρματικά όπλα που εκτοξεύονται από τον ώμο και χρησιμοποιούνται συνήθως από τις δυνάμεις πεζικού. Αυτά τα βλήματα χρησιμοποιούν μια διαμορφωμένη κεφαλή γόμωσης για να εστιάσουν την έκρηξη σε ένα πίδακα λιωμένου μετάλλου, ικανό να διαπεράσει τη θωράκιση του άρματος μάχης. Τα RPG αποτελούν απειλή για τα τανκς, ειδικά σε αστικά περιβάλλοντα ή κοντινές εμπλοκές.

5. Κατευθυνόμενα πυρομαχικά ακριβείας – precision-guided munitions (PGM): Τα κατευθυνόμενα πυρομαχικά ακριβείας, όπως βλήματα πυροβολικού ακριβείας ή εναέριες βόμβες, μπορούν να χρησιμοποιηθούν εναντίον αρμάτων μάχης με ακρίβεια και θνησιμότητα. Αυτά τα πυρομαχικά χρησιμοποιούν συστήματα καθοδήγησης, συμπεριλαμβανομένου του GPS, του λέιζερ ή της καθοδήγησης ραντάρ για να χτυπήσουν με ακρίβεια τεθωρακισμένους στόχους. Τα PGM αποτελούν μια εξαιρετική απειλή για τα άρματα μάχης εκμεταλλευόμενα τρωτά σημεία στη θωράκισή τους ή στοχεύοντας κρίσιμα εξαρτήματα.

6. Συστήματα Ηλεκτρονικού Πολέμου (EW): Τα συστήματα ηλεκτρονικού πολέμου μπορούν να διαταράξουν ή
να απενεργοποιήσουν τα ηλεκτρονικά και τους αισθητήρες των αρμάτων μάχης, υποβαθμίζοντας την επιχειρησιακή τους αποτελεσματικότητα. Χρησιμοποιώντας τεχνικές παρεμβολών, τα συστήματα EW μπορούν να επηρεάσουν
τα συστήματα επικοινωνίας των αρμάτων μάχης, τους αισθητήρες, ακόμη και τα συστήματα καθοδήγησης όπλων, περιορίζοντας την ικανότητά τους να ανιχνεύουν απειλές ή να εμπλέκουν στόχους με ακρίβεια.

7. Μη επανδρωμένα εναέρια οχήματα (UAV): Τα μη επανδρωμένα εναέρια οχήματα, κοινώς γνωστά ως drones, μπορούν να αποτελέσουν σημαντική απειλή για τα άρματα μάχης διεξάγοντας αναγνώριση, επιτήρηση, ακόμη και εμπλοκή στόχων. Οπλισμένα μη επανδρωμένα αεροσκάφη εξοπλισμένα με ATGM ή πυρομαχικά ακριβείας μπορούν
να στοχεύσουν άρματα μάχης από τον αέρα, εκμεταλλευόμενα τα τρωτά τους σημεία και παρακάμπτοντας
τις παραδοσιακές επίγειες άμυνες.

8. High Explosive Squash Head (HESH): Το HESH είναι ένα αντιαρματικό όπλο σχεδιασμένο για να κατανικήσει τεθωρακισμένα οχήματα και οχυρωμένες κατασκευές. Τα πυρομαχικά HESH χρησιμοποιούν την αρχή των υψηλών εκρηκτικών κρουστικών κυμάτων για να εξουδετερώσουν και να διεισδύσουν σε θωρακισμένους στόχους.
Η κεφαλή ενός βλήματος HESH αποτελείται από έναν μαλακό μεταλλικό ή πλαστικό κώνο γεμάτο με ένα υψηλό εκρηκτικό υλικό, συνήθως Σύνθεση 4 (Composition 4 ή πιο διαδεδομένα γνωστό ως Σι-φορ C-4) ή και κάτι από TNT, RDX, RDX/PWX, PE, RDX/TNT, PE3A, Composition A3, Composition A4, Composition B ή Octol

Όταν ένα βλήμα HESH χτυπά τον στόχο, το εκρηκτικό φορτίο εκρήγνυται, δημιουργώντας ένα ωστικό κύμα που ταξιδεύει μέσα από την κεφαλή σε σχήμα κώνου. Ο μαλακός μεταλλικός ή πλαστικός κώνος παραμορφώνεται και εξαπλώνεται σε όλη την επιφάνεια του θωρακισμένου στόχου. Καθώς το ωστικό κύμα ταξιδεύει, μεταδίδει μια τεράστια ποσότητα ενέργειας στο στόχο, προκαλώντας τοπική παραμόρφωση και σκασίματα στην εσωτερική πλευρά της θωράκισης. Αυτός ο θρυμματισμός, ή κατακερματισμός, προωθείται προς τα μέσα, προκαλώντας ενδεχομένως ζημιά στο πλήρωμα, τον εξοπλισμό και τα συστήματα μέσα στο τεθωρακισμένο όχημα.

Η αποτελεσματικότητα του HESH έγκειται στην ικανότητα του να μεταδίδει κραδασμούς και ενέργεια μέσω της θωράκισης, ακόμη και αν το βλήμα δεν καταφέρνει πλήρη διείσδυση. Το ωστικό κύμα μπορεί να διαταράξει
τη δομική ακεραιότητα της θωράκισης, οδηγώντας στην απομάκρυνση της εσωτερικής προστασίας (spall) και
στην πιθανότητα δημιουργίας μεγάλης εσωτερικής βλάβης. Τα βλήματα HESH είναι ιδιαίτερα αποτελεσματικά ενάντια σε ελαφρά θωρακισμένα και μη σύνθετα τεθωρακισμένα οχήματα καθώς και σε κατασκευές από σκυρόδεμα και οχυρώσεις.

Τα βλήματα HESH συνήθως εκτοξεύονται από πυροβόλα άρματα μάχης ή ειδικά αντιαρματικά όπλα.
Είναι πιο αποτελεσματικά όταν το εκρηκτικό φορτίο βρίσκεται πολύ κοντά στον στόχο. Ωστόσο, η αποτελεσματικότητα των βλημάτων HESH μπορεί να μειωθεί εάν η θωράκιση έχει μεγάλη κλίση, καθώς το ωστικό κύμα μπορεί να εκτραπεί μακριά από την επιφάνεια στόχου.

Ένα από τα πλεονεκτήματα του HESH είναι η ευελιξία του. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί εναντίον ποικίλων τεθωρακισμένων στόχων, συμπεριλαμβανομένων των κύριων αρμάτων μάχης, των τεθωρακισμένων οχημάτων μεταφοράς προσωπικού, των καταφυγίων και των αμυντικών θέσεων. Επιπλέον, τα πυρομαχικά HESH μπορούν επίσης να χρησιμοποιηθούν για έμμεσες αποστολές πυρός, όπως η κατεδάφιση εμποδίων ή η δημιουργία ρωγμών
σε τοίχους.

Συνοπτικά, το HESH είναι ένα αντιαρματικό όπλο που χρησιμοποιεί υψηλά εκρηκτικά κρουστικά κύματα για να κατανικήσει τεθωρακισμένους στόχους. Με τη μετάδοση ενέργειας μέσω της θωράκισης, τα βλήματα HESH μπορούν να προκαλέσουν εσωτερική ζημιά και να διαταράξουν την αποτελεσματικότητα του στοχευόμενου οχήματος ή δομής. Η ευελιξία και η ικανότητά του να προκαλεί τοπική παραμόρφωση το καθιστούν πολύτιμο πλεονέκτημα στο αντιαρματικό οπλοστάσιο.

9. Αντιαρματική κεφαλή υψηλής εκρηκτικότητας – high explosive anti-tank warhead (HEAT): Τα βλήματα HEAT έχουν σχεδιαστεί για να πλήττουν τεθωρακισμένα οχήματα χρησιμοποιώντας συνδυασμό διείσδυσης θωράκισης και εκρηκτικής δύναμης.

Τα βλήματα HEAT χρησιμοποιούν μια διαμορφωμένη κεφαλή γόμωσης που εστιάζει την εκρηκτική ενέργεια σε ένα συμπυκνωμένο πίδακα ή ρεύμα υπέρθερμου μετάλλου. Όταν το βλήμα χτυπά τη θωράκιση του στόχου, το εκρηκτικό υλικό εκρήγνυται, δημιουργώντας έναν πίδακα υψηλής ταχύτητας λιωμένου μετάλλου που διαπερνά τη θωράκιση. Αυτός ο πίδακας είναι ικανός να λιώσει ή να διαπεράσει τη θωράκιση, επιτρέποντας στην εκρηκτική δύναμη
να διεισδύσει στο εσωτερικό της δεξαμενής ή του θωρακισμένου οχήματος.

Μόλις εισέλθει στο στόχο, η εκρηκτική γόμωση μέσα στο βλήμα HEAT εκρήγνυται, προκαλώντας πρόσθετη ζημιά και καταστροφή. Αυτή η έκρηξη μπορεί να απενεργοποιήσει κρίσιμα συστήματα, να βλάψει το πλήρωμα και να οδηγήσει στην καταστροφή του οχήματος.

Τα βλήματα HEAT έχουν χρησιμοποιηθεί ευρέως σε διάφορα αντιαρματικά όπλα, συμπεριλαμβανομένων εκτοξευτών ρουκετών που εκτοξεύονται από τον ώμο, τουφέκια χωρίς ανάκρουση και αντιαρματικούς κατευθυνόμενους πυραύλους (ATGM). Ο συνδυασμός διείσδυσης θωράκισης και εσωτερικής έκρηξης καθιστά τα βλήματα HEAT αποτελεσματικά εναντίον θωρακισμένων στόχων, καθώς μπορούν να παρακάμψουν την προστατευτική θωράκιση και να προκαλέσουν καταστροφικές ζημιές στο εσωτερικό του οχήματος.

Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι τα σύγχρονα σχέδια αρμάτων συχνά ενσωματώνουν μέτρα για την αντιμετώπιση των βλημάτων HEAT, όπως η εκρηκτική αντιδραστική θωράκιση (ERA) ή η θωράκιση slat, η οποία μπορεί
να διαταράξει ή να εκτρέψει τον πίδακα λιωμένου μετάλλου. Επιπλέον, οι εξελίξεις στην τεχνολογία θωράκισης αρμάτων, όπως η σύνθετη και αρθρωτή θωράκιση, στοχεύουν στην ενίσχυση της προστασίας από βλήματα HEAT και άλλες αντιαρματικές απειλές.

Συνολικά, τα βλήματα HEAT αντιπροσωπεύουν μια σημαντική πρόοδο στον αντιαρματικό πόλεμο, καθώς συνδυάζουν τη διείσδυση θωράκισης με εσωτερικά εκρηκτικά αποτελέσματα για την αποτελεσματική εξουδετέρωση τεθωρακισμένων οχημάτων.

Αξίζει να σημειωθεί ότι η αποτελεσματικότητα αυτών των τεχνολογιών εναντίον αρμάτων μάχης μπορεί να ποικίλει ανάλογα με παράγοντες όπως η σύνθεση θωράκισης του άρματος, τα αντίμετρα που χρησιμοποιούνται και
η επάρκεια του χειριστή. Για την αντιμετώπιση αυτών των απειλών, οι χειριστές αρμάτων επενδύουν συνεχώς
στη βελτίωση της θωράκισης, των συστημάτων ενεργητικής άμυνας και των ηλεκτρονικών αντιμέτρων για
τον μετριασμό των κινδύνων που θέτουν αυτές οι εξελισσόμενες τεχνολογίες.

Το καλύτερο μελλοντικό δόγμα για την αποτελεσματικότερη χρήση του όπλου του άρματος μάχης
Η ανάπτυξη ενός μελλοντικού δόγματος για τη μεγιστοποίηση της αποτελεσματικότητας του πολέμου με άρματα μάχης απαιτεί μια ολοκληρωμένη προσέγγιση που να ενσωματώνει τις τεχνολογικές εξελίξεις, τις επιχειρησιακές έννοιες και τις στρατηγικές εκτιμήσεις. Ενώ είναι δύσκολο να προσδιοριστεί ένα μοναδικό “καλύτερο” μελλοντικό δόγμα, οι ακόλουθες αρχές μπορούν να συμβάλουν στην αποτελεσματική χρήση των αρμάτων μάχης στο σύγχρονο πεδίο μάχης:

1. Ολοκληρωμένες επιχειρήσεις συνδυασμένων όπλων: Είναι απαραίτητη η ενσωμάτωση αρμάτων μάχης με άλλα όπλα μάχης, συμπεριλαμβανομένου του πεζικού, του πυροβολικού, της αεροπορικής υποστήριξης και των μέσων αναγνώρισης. Οι επιχειρήσεις συνδυασμένων όπλων επιτρέπουν στα άρματα μάχης να αξιοποιήσουν τη δύναμη πυρός, την κινητικότητα και την προστασία τους, ενώ επωφελούνται από τις δυνατότητες των υποστηρικτικών μονάδων. Ο στενός συντονισμός και η συνέργεια μεταξύ των διαφόρων στοιχείων ενισχύουν την επιχειρησιακή αποτελεσματικότητα και αυξάνουν τις πιθανότητες επιτυχίας.

2. Δικτυοκεντρικός πόλεμος: Είναι απαραίτητη η χρήση του δικτυοκεντρικού πολέμου για την ενίσχυση της επίγνωσης κατάστασης, της ορθής λήψης αποφάσεων και της αύξησης των δυνατοτήτων διοίκησης και ελέγχου. Αναλυτικά είναι επιβεβλημένη η χρήση προηγμένων συστημάτων τηλεπικοινωνιών, δικτύων αισθητήρων και τεχνολογιών σύντηξης δεδομένων για την παροχή πληροφοριών σε πραγματικό χρόνο στα πληρώματα και
τους διοικητές των αρμάτων. Η πρόσβαση σε ολοκληρωμένες και έγκαιρες πληροφορίες για το πεδίο της μάχης επιτρέπει την αποτελεσματική εμπλοκή στόχων, σωστούς ελιγμούς και αποτελεσματική ανάπτυξη αντιμέτρων.

3. Τεχνικός Σχεδιασμός – Προσαρμοστικότητα και αρθρωτότητα: Είναι σημαντική η εμπλοκή της τεχνολογίας αρθρωτών συστημάτων (modular systems) και εξειδικευμένων απαρτίων που μπορούν να προσαρμοστούν στις συγκεκριμένες απαιτήσεις μιας αποστολής. Τα αρθρωτά συστήματα επιτρέπουν την ενσωμάτωση διαφορετικών όπλων, αισθητήρων και συστημάτων προστασίας επιτρέποντας γρήγορες προσαρμογές με βάση το εκάστοτε επιχειρησιακό περιβάλλον. Αυτή η ευελιξία διασφαλίζει ότι τα άρματα μάχης μπορούν να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά τις εξελισσόμενες απειλές και να διατηρήσουν τη συνάφεια τους στο σύγχρονο πεδίο μάχης.

4. Ενισχυμένα μέτρα επιβίωσης: Είναι απαραίτητη η συνεχής βελτίωση της επιβίωσης των αρμάτων μάχης μέσω προηγμένων υλικών θωράκισης, συστημάτων ενεργητικής προστασίας και τεχνικών διαχείρισης υπογραφής όπως για παράδειγμα της αντιδραστικής θωράκισης, της σύνθετης θωράκισης και των συστημάτων ενεργητικής προστασίας για την αντιμετώπιση αναδυόμενων απειλών όπως τα ATGMs, HEATs και RPG.
Παράλληλα είναι απαραίτητη η χρησιμοποίηση τεχνολογιών που να μειώνουν την συνολική υπογραφή του άρματος, καθιστώντας δυσκολότερη την ανίχνευση και την στοχοποίηση του.

5. Κινητικότητα και ευελιξία: Είναι απαραίτητη η ενίσχυση της κινητικότητας των αρμάτων μάχης για την έγκαιρη εκμετάλλευση των ευκαιριών στο πεδίο της μάχης, όπως για παράδειγμα η επένδυση σε προηγμένα συστήματα πρόωσης, σε τεχνολογίες ανάρτησης και σε βελτιωμένες αναλογίες της ισχύος προς το βάρος. Με αυτόν τον τρόπο υπάρχουν προβλέψεις για την διασφάλιση της κινητικότητας των τεθωρακισμένων διαμέσου παντός εδάφους και των ιδιαιτεροτήτων των αστικών περιβαλλόντων. Η αυξημένη κινητικότητα επιτρέπει στα άρματα μάχης
να ξεπερνούν τους αντιπάλους, να κερδίζουν ευνοϊκές θέσεις και να παρέχουν ευέλικτη υποστήριξη σε φίλιες δυνάμεις.

6. Αποτελεσματική εκπαίδευση και δόγμα: Συνίσταται η ανάπτυξη ολοκληρωμένων εκπαιδευτικών προγραμμάτων και αντίστοιχου δόγματος που να δίνουν έμφαση στην τακτική επάρκεια, τη συνοχή του πληρώματος και
την κατανόηση των δυνατοτήτων του άρματος. Η εκπαίδευση θα πρέπει να επικεντρώνεται στις ατομικές δεξιότητες, τον συντονισμό του πληρώματος και την ενσωμάτωση συνδυασμένων όπλων.
Το δόγμα θα πρέπει να ενσωματώνει τα διδάγματα που αντλήθηκαν από τις συγκρούσεις του παρελθόντος και
τη συνεχή αξιολόγηση των αναδυόμενων τακτικών, τεχνικών και διαδικασιών.

7. Προηγμένες τεχνολογικές εξελίξεις: Είναι απαραίτητα η επένδυση στην έρευνα και ανάπτυξη για την ενσωμάτωση τεχνολογιών αιχμής στα μοντέρνα τεθωρακισμένα άρματα. Αυτό περιλαμβάνει εξελίξεις στα αυτόνομα συστήματα, την τεχνητή νοημοσύνη, την τηλεπισκόπηση και τα πυρομαχικά ακριβείας. Η ενσωμάτωση αυτών των τεχνολογιών μπορεί να βελτιώσει τις δυνατότητες απόκτησης στόχων, εμπλοκής και επιβίωσης των αρμάτων μάχης.
Γενικότερα είναι ζωτικής σημασίας η προσαρμογή ενός μελλοντικού δόγματος με βάση τις τρέχουσες εξελίξεις,
τις επιχειρησιακές εμπειρίες και τις αναδυόμενες απειλές. Η ευελιξία, η καινοτομία και η ικανότητα ενσωμάτωσης νέων τεχνολογιών στις υπάρχουσες πλατφόρμες αρμάτων μάχης θα είναι το κλειδί για τη μεγιστοποίηση
της αποτελεσματικότητας των αρμάτων μάχης στο σύγχρονο πεδίο μάχης.

Συμπεράσματα
Ενώ η φύση του πολέμου έχει εξελιχθεί και παρουσιάζει νέες προκλήσεις, το άρμα παραμένει ένα ζωτικό πλεονέκτημα στο σημερινό πεδίο μάχης. Η ευελιξία, η δύναμη πυρός, η κινητικότητα και οι δυνατότητες ενσωμάτωσης των αρμάτων μάχης στις επιχειρήσεις συνδυασμένων όπλων συνεχίζουν να τα καθιστούν απαραίτητα περιουσιακά στοιχεία για τους σύγχρονους στρατούς.
Η συνεχιζόμενη σημασία των αρμάτων μάχης θα βασιστεί στην ικανότητά τους να προσαρμόζονται στις αναδυόμενες απειλές, να αξιοποιούν τις τεχνολογικές εξελίξεις και να λειτουργούν αποτελεσματικά σε ένα μεταβαλλόμενο επιχειρησιακό περιβάλλον.

Όσο οι τεθωρακισμένοι σχηματισμοί χρησιμοποιούνται κατάλληλα, εξοπλίζονται και ενσωματώνονται σε μια ολοκληρωμένη στρατιωτική στρατηγική, τα άρματα μάχης θα συνεχίσουν να διαδραματίζουν κρίσιμο ρόλο στην επίτευξη επιχειρησιακών στόχων στις σύγχρονες συγκρούσεις.
Συμπερασματικά, οι απώλειες αρμάτων μάχης στο πεδίο αποδίδονται κυρίως σε λανθασμένες τακτικές και δόγματα και όχι στις δυνατότητες του τεθωρακισμένου όπλου.

Σε μελλοντική ανάλυση θα ασχοληθούμε με τα πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα των εξ-ολοκλήρου
μη-επανδρωμένων αρμάτων μάχης

του Θεοδώρου Κωστή

tweet
fb-share-icon
Insta
Tiktok