Στις 15 Απριλίου 2023 υπήρξαν οι πρώτες αναφορές στα μέσα μαζικής ενημέρωσης για μια ξαφνική και παράξενη εμπόλεμη κατάσταση στο Σουδάν μεταξύ του κυβερνητικού στρατού και της παραστρατιωτικής μονάδας του. Τι άραγε έκανε μια παραστρατιωτική δύναμη που σχηματίστηκε από την κυβέρνηση της χώρας της να την κάνει να στραφεί εναντίον της και μάλιστα με βαρύ οπλισμό και σφοδρές μάχες?
Σφοδρές μάχες μεταξύ κυβερνητικών & παραστρατιωτικών δυνάμεων
Αναλυτικά αργά το Σάββατο της 15ης Απριλίου 2023 και σύμφωνα με το Reuters ο στρατός του Σουδάν έπληξε μια βάση που ανήκε στις παραστρατιωτικές δυνάμεις ταχείας υποστήριξης (Rapid Support Force – RSF) της ίδιας της κυβέρνησης του Σουδάν στην πόλη Ομντουρμάν, η οποία βρίσκεται κοντά στην πρωτεύουσα Χαρτούμ. Γενικότερα υπήρξαν αιματηρές συγκρούσεις στις οποίες τραυματίστηκαν περίπου εξακόσια άτομα και σκοτώθηκαν τουλάχιστον πενήντα άμαχοι.
Δύο μέρες μετά, στις 17 Απριλίου 2023 ο στρατηγός Αμπντέλ Φατάχ Αλ-Μπουρχάν χαρακτήριζε ως “επαναστατική ομάδα” την RSF, δηλαδή κήρυττε τις ενέργειες της ως παράνομες και έδινε εντολή για τη διάλυση της.
Πολιτική Κατάσταση
Το Σουδάν είναι χωρίς κοινοβούλιο από τότε που μια εξέγερση ανάγκασε τη στρατιωτική ανατροπή του μακροχρόνιου αυταρχικού Omar al-Bashir τον Απρίλιο του 2019. Οι δυνάμεις που είχαν ανατρέψει τότε τον Omar al-Bashir είναι σήμερα οι αντίπαλοι στην διένεξη που έχει ξεσπάσει, δηλαδή ο στρατιωτικός ηγέτης του Σουδάν Abdel Fattah al-Burhan μάχεται εναντίον του διοικητή των παραστρατιωτικών Δυνάμεων Ταχείας Υποστήριξης (RSF), Mohamed Hamdan Daglo.
Ομογένεια
Σύμφωνα με δηλώσεις του μητροπολίτη Nουβίας Σάββα με το ξέσπασμα αυτής της διένεξης ήταν τραγικές οι στιγμές που έζησαν οι ομογενείς που βρίσκονται στο Σουδάν. Ενδεικτικά στην αρχή των εχθροπραξιών εγκλωβίστηκαν δεκαπέντε άτομα στην ελληνορθόδοξη Μητρόπολη του Χαρτούμ τη στιγμή που απ’ έξω μαινόταν καταιγισμός πυρών.
Σχέδια για την πρώτη βάση του Ρωσικού Πολεμικού Ναυτικού στην Αφρική
Στις 11 Φεβρουαρίου 2023 ο στρατός του Σουδάν ολοκλήρωνε την αναθεώρηση της συμφωνίας για την κατασκευή ενός ρωσικού ναύσταθμου πολεμικών πλοίων στην Ερυθρά Θάλασσα. Οι σχετικοί αξιωματούχοι είχαν τότε ανακοινώσει ότι η Μόσχα είχε ανταποκριθεί στις πιο πρόσφατες απαιτήσεις του Σουδάν, συμπεριλαμβανομένης της παροχής περισσότερων όπλων και εξοπλισμού, δηλαδή η συμφωνία είχε εγκριθεί όσο αυτό αφορούσε την στρατιωτική πτυχή της.
Επιπροσθέτως ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ είχε δηλώσει ότι αυτή η συμφωνία θα έπρεπε πριν τεθεί σε ισχύ να περιμένει τον σχηματισμό μιας πολιτικής κυβέρνησης και ενός αντίστοιχου νομοθετικού σώματος στο Σουδάν. Με αυτό τον τρόπο η θέσπιση αυτής της βάσης θα ήταν καθολικά αποδεκτή σε κάθε σκέλος της.
Οι αρχικές διαπραγματεύσεις για αυτή την συμφωνία ξεκίνησαν τον Δεκέμβριο του 2021 και αποτελούν μέρος των προσπαθειών της Μόσχας προς την αποκατάσταση της γεωστρατηγικής ναυτικής παρουσίας της σε διάφορα νευραλγικά μέρη του πλανήτη, όπως ακριβώς είναι η Ερυθρά Θάλασσα.
Ανάλυση & Συμπεράσματα
Σύμφωνα με δηλώσεις αρκετών ηγετών των χωρών της Αφρικής οι κυβερνήσεις τους προτιμούν την προσέγγιση με την Ρωσία και την Κίνα επειδή τους προσφέρουν ευεργετικά ανταλλάγματα, όπως φθηνά και αποτελεσματικά όπλα και όπως την κατασκευή σημαντικών υποδομών για την διεξαγωγή του εμπορίου, όπως ο σιδηρόδρομος.
Αντιθέτως η αμερικανική εξωτερική πολιτική προσφέρει δάνεια με παράλληλο εξαναγκασμό των κυβερνήσεων της Αφρικής στην υιοθεσία μιας νεοταξικής (woke) ατζέντας που προφανώς κύριο σκοπό έχουν κατά πρώτον την υποδούλωση των αφρικανικών χωρών σε μεγάλο χρέος και κατά δεύτερον την διάλυση των οικογενειακών θεσμών με συνέπεια την εξασθένιση του εθνικού κορμού. Επιπροσθέτως τα αμερικανικά όπλα είναι πανάκριβα αφού παράγονται από ιδιωτικές άκρως κερδοσκοπικές εταιρίες.
Συμπερασματικά αυτή η κατάσταση που προσπαθεί να επιβάλλει η αμερικανική εξωτερική πολιτική σήμερα στην Αφρική θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως ένας παραλληλισμός με τον Πόλεμο του Οπίου στην Κίνα περίπου στο 1840, όπου η Μεγάλη Βρετανία εξανάγκαζε την προμήθεια οπίου στους κινέζους για να μπορέσει να πάρει πιο πολύτιμα προϊόντα, όπως το μετάξι, η πορσελάνη και το τσάι χωρίς να είναι αναγκασμένη να τα πληρώνει σε ασήμι.
Επιπροσθέτως η αμερικανική εξωτερική πολιτική χρησιμοποιεί σταθερά την χρηματοδότηση παραστρατιωτικών οργανώσεων για την επίτευξη των στόχων της, από τους Κόντρας έως σήμερα. Η δική μας ανάλυση δίνει μεγάλες πιθανότητες στην υπόθεση ότι το σώμα των Δυνάμεων Ταχείας Υποστήριξης (RSF) έχει χρηματοδοτηθεί από τις ΗΠΑ για να ξεκινήσει αυτή τη διένεξη. Ειδικότερα οι ευχαριστίες του Abdel Fattah al-Burhan πρoς τον US Secretary of State Anthony Blinken ενισχύουν αυτό το συμπέρασμα.
του Θεοδώρου Κωστή
