Έχω αρθρογραφήσει ξανά για την ανθρωπογεωγραφία του “πατριωτικού χώρου”. Αναφερόμενος όμως κυρίως, στις ηγεσίες των κομμάτων.
Είναι αδιαμφισβήτητο ότι οι ηγέτες, ιδίως μικρών κομμάτων, έχουν την κύρια ευθύνη των κομματικών χειρισμών, της πολιτικής γραμμής και του ύφους των οργανώσεων αυτών. Αρκετοί μάλιστα από τους μικρότερους πολιτικούς συνδυασμούς είναι κυρίως «αρχηγοκεντρικοί». Η ποιότητα της ηγεσίας, περισσότερο από κάθε άλλη παράμετρο, προσδιορίζει τα επιτεύγματα ή την αποτυχία.
Όμως δεν είναι οι ηγέτες οργανισμοί που ζουν στο κενό. Κάθε επικεφαλής οιασδήποτε ομάδος είναι τόσο αποτελεσματικός όσο τα στελέχη που τον πλαισιώνουν.
Εδώ υπεισέρχονται οι ευθύνες των στελεχών, εκείνων των συμβούλων των αρχηγών, των κρίκων που περνούν τις οδηγίες προς τον μηχανισμό, των «πιστών και ικανών» να ενεργήσουν, να λάβουν τις σωστές πρωτοβουλίες και διορθωτικές κινήσεις, να εμπνεύσουν τους υπολοίπους και να προστατεύσουν τις ηγεσίες, παρέχοντας ορθή πληροφόρηση και ανιδιοτελείς αναλύσεις και γνώμες.
Στα κόμματα, τα όργανα μετουσιώνουν το πολιτικό όραμα της ηγεσίας σε σχέδιο και διαχειρίζονται τις δράσεις και τις αναποδιές. Διαχείριση σημαίνει να ανεβαίνεις τη σκάλα με τον σωστό τρόπο. Ηγεσία σημαίνει να εξασφαλίζεις ότι η σκάλα είναι τοποθετημένη στον σωστό τοίχο.
Προφανώς λοιπόν, πέραν των όσων ευθυνών έχω καταλογίσει προς τους «αρχηγούς» υπάρχει σημαντικό μερίδιο ευθύνης και για τα στελέχη.
Το πρώτο βασικό χαρακτηριστικό ενός στελέχους είναι, να μπορεί να ανταπεξέλθει στον ρόλο του. Να έχει τις δεξιότητες να ανταποκριθεί στις ευθύνες του.
Το δεύτερο είναι να έχει την διάθεση να το κάνει, γιατί αν είναι μικρονοϊκός και τεμπέλης, δεν πρόκειται να κάνει τίποτε σωστό.
Το τρίτο και εξίσου σημαντικό με τα άλλα δύο είναι, να έχει ξεκαθαρισμένη την πολιτική ιδεολογία και τους στόχους. Αν δεν έχει ικανό βαθμό ιδεολογικής μορφώσεως, ότι κάνει θα είναι άστοχο.
Τέλος, η προσωπική φιλοδοξία είναι απαραίτητο κίνητρο, αλλά η ανιδιοτέλεια πρέπει να υπερισχύει. Αλλιώς οι παρωπίδες του εγωισμού, ακυρώνουν τις όποιες ικανότητες και οδηγούν με σίγουρο τρόπο στην αποτυχία.
Όλα τα παραπάνω, αποτελούν απαραίτητα γνωρίσματα για εκείνους και εκείνες που στελεχώνουν διάφορα πολιτικά κινήματα και κόμματα. Ή τουλάχιστον έτσι θα έπρεπε να ισχύει…
Η εμπειρία μου από τα κόμματα του «χώρου» μόνο αυτό δεν δείχνει. Οι άνθρωποι που στελέχωσαν (και στελεχώνουν) τους μηχανισμούς, απέχουν πολύ από το παραπάνω προφίλ.
Και τι δεν έχουμε δει αυτά τα τριάντα – σαράντα χρόνια…
Στελέχη με περιορισμένη (ίσως και μηδενική) ικανότητα διοικητικών καθηκόντων να αναλαμβάνουν θέσεις κλειδιά. Στελέχη που θεωρούν ιδεολογία, μόνο αυτό που οι ίδιοι έχουν καταλάβει και δεν πασχίζουν να διευρύνουν τους ορίζοντές τους, να κάνουν τους «ινστρούχτορες».
Στελέχη που ενδιαφέρονται μόνο για την προσωπική τους προβολή να κατευθύνουν την πολιτική γραμμή,
με στόχο να ωφεληθούν οι ίδιοι.
Στελέχη που αντιλαμβάνονται την κομματική τους ιδιότητα, σαν ψηλοτάκουνα παπούτσια και λίγο ψηλότεροι από χθες, τυλίγονται μέσα στην μακριά δερμάτινη καπαρντίνα τους και συνεισφέρουν κάνοντας μόνο κακόβουλη κριτική, αφού είναι ουσιαστικά ανίκανοι για κάτι περισσότερο.
Και φυσικά στελέχη που μεταφράζουν τα πάντα σε χρήμα. Που εκμεταλλεύονται την εργασία και τον ιδρώτα των ανιδιοτελών συντρόφων για να ψηλώσουν κι εκείνοι λίγο περισσότερο.
Αυτοί αποτέλεσαν και αποτελούν τα Ιερατεία των κινημάτων και κομμάτων του χώρου.
Άνθρωποι ψεύτες. Άνθρωποι χωρίς αξιοπρέπεια και Τιμή.
Άνθρωποι αμόρφωτοι που άλλοι τους γράφουν ομιλίες αλλά δεν μπαίνουν καν στον κόπο να τις διαβάσουν,
με αποτέλεσμα να μοιράζουν μαργαριτάρια από βήματος.
Άνθρωποι με πολιτική αρτηριοσκλήρωση που τρέμουν μπροστά στις ικανότητες του διπλανού και λειτουργούν
σε σκιές δολοπλοκώντας για να τους θίξουν.
Άνθρωποι που μπορούν να σταθούν στο βήμα για να εκφωνήσουν λόγους πύρινους αλλά όταν κατέβουν, σαν κάποιος να τους έβγαλε από την πρίζα, απενεργοποιούνται.
Άνθρωποι που ονειρεύονται αξιώματα και βολευτιλίκια αλλά δεν είναι καθόλου διατεθειμένοι να βελτιώσουν τον εαυτό τους. Αντίθετα ικανοποιούνται στο να μειώνουν άλλους.
Άνθρωποι που λένε σήμερα: εγώ είμαι ο πιο πιστός και αύριο, έχουν φύγει με κάποιον άλλο… γαμπρό της εξουσίας.
Τι έχουμε υποστεί και αντέξει τόσα χρόνια… Αδέρφια, ξαδέρφια, σύζυγοι θυγατέρες και γκομενοτσίφτιδες να απολαμβάνουν ασυλία μέσα στο κόμμα, την ίδια στιγμή που πραγματικοί εργάτες και αγωνιστές αγνοούνται και προσπερνιούνται. Προσωπικά μίση και αντιπάθειες να υπερισχύουν του Εθνικού αγώνος. Σφαγή γύρω από τα ψηφοδέλτια και στρίμωγμα για μια χειραψία. Οπαδοί αντί σύντροφοι και χειροκροτητές αντί συναγωνιστές.
Τόσα χρόνια που συμμετέχω στους αγώνες και ταξιδεύω με το πλοίο της εθνικής ελπίδος, έχω δει ελάχιστα ιδεολογημένα στελέχη και ικανά. Ελάχιστα. Οι περισσότεροι αντιλαμβάνονται την όποια κομματική εξουσία,
ως δύναμη, ενώ στην πραγματικότητα όπως κάθε εξουσία, είναι ευθύνη.
Ποιους να θυμηθώ;
Εκείνους που δεν τολμούσαν να αρθρώσουν την γνώμη τους;
Εκείνους που χτυπούσαν το χέρι στο τραπέζι και έλεγαν στις τοπικές: «τώρα μιλάω εγώ»;
Εκείνους που κλωτσούσαν τις πόρτες;
Εκείνους που άρπαζαν τα αναψυκτικά;
Εκείνους που ήταν γυμνοσάλιαγκες στην ηγεσία και τίγρεις στους συναγωνιστές;
Εκείνους που πληρώνονταν υπερωρίες που δεν είχαν κάνει;
Εκείνους που έβαζαν χέρι στα ταμεία;
Εκείνους που υποδέχονταν τον κόσμο με αγένεια, σαν να του έκαναν χάρη;
Εκείνους που κουνούσαν το δάχτυλο σαν μουσουλμάνοι;
Εκείνους που έβλεπαν σουρβάιβορ στα κυλικεία;
Ή να θυμηθώ εκείνους που κατείχαν (και κατέχουν) το Ιερό Γκράαλ της πολιτικής; Τους σκακιστές που τριπλάρουν το σύστημα; Με την διαφορά ότι όλα αυτά τα κάνουν σπίτι τους φορώντας την μάσκα εικονικής πραγματικότητας…
Αποτέλεσμα: ο χώρος παρουσιάζει την εικόνα πολύχρωμου θεατρικού μπουλουκιού, πλαισιωμένου με σαλτιμπάγκους, ισορροπιστές, την γυναίκα με το μούσι και τον γητευτή των φιδιών.
Σοβαρότητα ούτε για δείγμα. Πολιτικές δηλώσεις νηπίων, όλοι είναι επαΐοντες των πάντων, πολυεπιστήμονες και άνθρωποι ορχήστρα. Η αμορφωσιά (άσχετη των σπουδών) κυριαρχεί και κυριεύει.
Οι Ιδέες εξευτελίζονται, το αφήγημα δεν πείθει, ο χώρος συμπυκνώνεται και χάνει τον πολύτιμο σύνδεσμο με τον λαό. Αρκετά στελέχη αρέσκονται σε συνεχή διαμαρτυρία και ύβρεις. Αυτό τους δίνει κάποια εφήμερη αναγνωρισιμότητα αφού η αστική κοινωνία έχει δηλητηριαστεί από χρόνια με το αφιόνι του «Αυριανισμού».
Η διαμαρτυρία βεβαίως δεν ταιριάζει στους εθνικιστές. Άλλο ένα ιδεολογικό έλλειμα του «χώρου».
Η διαμαρτυρία όπως έλεγε ο Αριστοτέλης αρμόζει στους δούλους. Εμείς διεκδικούμε.
Ο εθνικιστής είναι, μελετηρός, είναι πειθαρχημένος, είναι έξω από τις μόδες, είναι σεβαστικός και ευγενής. Σέβεται τις γυναίκες. Βοηθά και στηρίζει τους νεολαίους. Έχει ήθος κι όχι ηθική. Έχει υπερηφάνεια κι όχι έπαρση. Έχει ενσυναίσθηση.
Το πρόβλημα λοιπόν για την ανανέωση, την επανάσταση, την αναγέννηση και την παλινόρθωση του χώρου,
δεν περιορίζεται στην αρχηγία. Πρέπει να απαλλαχθούμε από το Ιερατείο των Στελεχών.
Ο Αδαμάντιος Κοραής είχε κάποτε γράψει: “Δια τι τόση ακαρπία από τον τόσον καρποφόρον της θρησκείας σπόρον; Διότι εσπείρετο εις λαόν απαίδευτον από ιερατείον απαίδευτον”.
Να θυμίσω στα Ιερατεία, ότι σε όλη την ανθρώπινη ιστορία, ήταν πάντα τα πρώτα σφάγια σε κάθε λαϊκή εξέγερση… Πρέπει να σκοτώσουμε το παράσιτο που ζει μέσα μας. Να εργασθούμε ομαδικά, συντροφικά και με αλληλεγγύη.
Να μελετήσουμε την ιδεολογία μας. Να μελετήσουμε τον αντίπαλο. Να διαβιούμε με κώδικα. Να είμαστε ενήμεροι για τα πολιτικά δρώμενα. Να ερευνούμε λεπτομέρειες και να εξετάζουμε με σκεπτικισμό κάθε «σωτήρα».
Να βάλουμε στόχους.
Υπάρχει η παρεξήγηση ότι επειδή ο Μέγας Ναπολέων ήταν κοντός, τότε ο κάθε κοντός μπορεί να γίνει Μέγας. Λάθος.
Όταν ακονίσουμε το πνεύμα μας, τότε θα ακονισθεί και το πολιτικό κριτήριό μας. Θα αναβαθμισθεί η αξία μας ως πολίτες. Τότε κανένας νάρκισσος, δολοπλόκος ναπολεοντίσκος δεν θα τολμήσει να μας αυτοπροταθεί για αρχηγός. Κι αν το κάνει, θα εξοστρακισθεί με συνοπτικές διαδικασίες.
Δεν μπορούμε να λεγόμαστε Έλληνες Εθνικιστές αν δεν «παιδευόμαστε» με τον πολιτισμό. Δεν μπορούμε να λεγόμαστε Έλληνες Εθνικιστές αν αφήνουμε να μας οδηγούν άνθρωποι κενοί. Ο αγώνας μας είναι ο αγώνας της μνήμης ενάντια στη λήθη. Οι ηγέτες μας λοιπόν, πρέπει είναι οι αξιότεροι. Τα στελέχη μας πρέπει να είναι ευέλπιδες.
Όλοι μας πρέπει να είμαστε έτοιμοι να γίνουμε Ιφιγένειες για να ξεκινήσει το Έπος.
του Αχιλλέως Ξανθάκη