Η Κίνα αποκάλυψε ότι τον Αύγουστο θα θέσει σε λειτουργία τον πρώτο πρωτότυπο «καθαρό» πυρηνικό αντιδραστήρα που τροφοδοτείται από υγρό Θόριο και τηγμένο άλας αντί για Ουράνιο. Ένας πυρηνικός αντιδραστήρας που έχει ως καύσιμο υγρό Θόριο παράγει πολύ ασφαλέστερα απόβλητα, δεν απαιτεί νερό και σε πιθανές διαρροές η ακτινοβολία προς το περιβάλλον είναι ελάχιστη. Επιπλέον το Θόριο δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την παραγωγή πυρηνικών όπλων.
Το χημικό στοιχείο Θόριο (Th) είναι ένα φυσικό ραδιενεργό μέταλλο το οποίο ανακαλύφθηκε το 1828. Ονομάστηκε Θορ από την θεότητα της αστραπής και του κεραυνού της γερμανο-σκανδιναυικής μυθολογίας. Το μόνο ισότοπο του που ανευρίσκεται στην φύση είναι το Θόριο-232, το οποίο διασπάται και έχει ημιζωή 14,05 εκατομμύρια χρόνια. Είναι τρεις φορές πιο άφθονο από το ουράνιο και μπορεί να το αντικαταστήσει στους πυρηνικούς αντιδραστήρες για παραγωγή νετρονίων που συντηρούν την αλυσιδωτή αντίδραση. Το Θόριο στους πυρηνικούς αντιδραστήρες μετατρέπεται σε σχάσιμο Ουράνιο-233, το οποίο αφήνει λιγότερα ραδιενεργά κατάλοιπα μακράς ζωής σε σχέση με το Ουράνιο-235 που χρησιμοποιείται σήμερα στους πυρηνικούς αντιδραστήρες.
Η τεχνολογία Θορίου είναι πολύ πιο φιλική προς το περιβάλλον σε σύγκριση με τους συμβατικούς πυρηνικούς αντιδραστήρες Ουρανίου, των οποίων τα απόβλητα παραμένουν εξαιρετικά ραδιενεργά για έως και 10.000 χρόνια. Θυμίζουμε ότι από τα απόβλητα αυτά παράγεται Πλουτώνιο-239 που είναι το κύριο συστατικό πυρηνικών όπλων. Τα πυρηνικά απόβλητα από συμβατικούς πυρηνικούς αντιδραστήρες πρέπει να αποθηκεύονται σε δοχεία ανθεκτικά στην ακτινοβολία, να απομονώνονται σε ασφαλείς εγκαταστάσεις και να υποβάλλονται σε αυστηρούς ελέγχους ώστε να εξασφαλίζεται ότι δεν προκαλούν ζημιές ή ακόμη να μην πέσουν σε λάθος χέρια.
Είναι σημαντικό ότι ο «καθαρός» πυρηνικός σταθμός Θορίου δεν απαιτεί νερό για την μεταφορά χρησιμοποιήσιμης θερμικής ενέργειας ή για ψύξη, αυτό σημαίνει ότι μπορεί να εγκατασταθεί σε ερήμους, μακριά από ποτάμια ή πόλεις. Ο πρώτος πυρηνικός σταθμός Θορίου για παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας θα τεθεί σε λειτουργία το 2030 στην πόλη Wuwei, μια πόλη της ερήμου στην επαρχία Gansu της Κίνας.
Με το Θόριο η πυρηνική ενέργεια γίνεται φθηνότερη, ασφαλέστερη και πιο καθαρή. Ένας τόνος Θορίου σε αντιδραστήρα τηγμένου άλατος προσφέρει την ίδια ποσότητα ενέργειας με 250 τόνους Ουρανίου σε έναν σημερινό συμβατικό αντιδραστήρα νερού υπό πίεση. Η Κίνα, μια χώρα πλούσια σε κοιτάσματα Θορίου, εδώ και χρόνια πειραματίζεται με αυτό το χημικό στοιχείο το οποίο θέλει να καταστήσει βασικό καύσιμο της πυρηνικής της βιομηχανίας. Η ανάπτυξη αυτής της τεχνολογίας θα συμβάλλει στην οικονομική συνεργασία της Κίνας με άλλα κράτη, καθώς το Θόριο-232 και το σχάσιμο Ουράνιο-233 στο οποίο μετατρέπεται δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν στην παραγωγή πυρηνικών όπλων, γεγονός που διευκολύνει την εξαγωγή αυτής της τεχνολογίας άνευ περιορισμών.
Η Κίνα δεν είναι η μόνη χώρα που κάνει έρευνες σε αυτό το πεδίο.
Οι ΗΠΑ, η Βρετανία, η Γαλλία, ο Καναδάς, η Δανία και η Ινδία επίσης πειραματίζονται με το Θόριο ως καύσιμο στους πυρηνικούς αντιδραστήρες, οι έρευνες τους όμως δεν έχουν φτάσει σε στάδιο τεχνολογικής ωρίμανσης. Η Ρωσία μέχρι στιγμής δεν σκοπεύει να ασχοληθεί με αντιδραστήρες Θορίου αλλά εξελίσσει αυτούς του Ουρανίου, επειδή προφανώς στο υπέδαφος της έχει πλούσια κοιτάσματα αυτό του πυρηνικού υλικού. Οι νέοι ρωσικοί αντιδραστήρες Ουρανίου χρησιμοποιούν ως ψυκτικό μέσο το υγρό νάτριο αντί του νερού, κάτι που έχει ως αποτέλεσμα να μην μπορούν να σχηματιστούν μεγάλες ποσότητες υδρογόνου και να εκραγούν (όπως έγινε στην Φουκουσίμα). Η Ρωσία σχεδιάζει να κατασκευάσει 21 πυρηνικούς σταθμούς έως το 2030, οι οποίοι θα χρησιμοποιούν ως ψυκτικό μέσο υγρό νάτριο.
Σημειώνεται ότι η νέα πυρηνική τεχνολογία Θορίου μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως πηγή ενέργειας και για στρατιωτικές εφαρμογές. Οι γνώσεις από την «τιθάσευση» το Θορίου που αποκτώνται από την κατασκευή και λειτουργία του πρωτότυπου πυρηνικού αντιδραστήρα θα βοηθήσουν στην ανάπτυξη αντιδραστήρων τηγμένου άλατος για στρατιωτική χρήση. Αυτοί οι αντιδραστήρες θα έχουν το πλεονέκτημα ότι είναι πολύ μικρότεροι από αυτούς του Ουρανίου που χρησιμοποιούνται στα πυρηνικά υποβρύχια και άλλα πολεμικά πλοία.
Με σημερινά δεδομένα οι αντιδραστήρες Θορίου θα είναι κατά 200 φορές μικρότεροι από αυτούς του Ουρανίου, προσφέροντας την ίδια ποσότητα ενέργειας. Θα είναι τόσο πολύ μικρότεροι που θα μπορούν να κινούν ακόμη και μη επανδρωμένα μαχητικά αεροσκάφη.
Οι πυρηνικοί αντιδραστήρες Θορίου θα προσφέρουν νέες, επαναστατικές εφαρμογές στα οπλικά συστήματα και συνεπακόλουθα στην στρατηγική των μεγάλων δυνάμεων. Η στρατιωτική τεχνολογία θα συνεχίσει να δεσπόζει με τις εφαρμογές της για πολλά χρόνια ακόμη στην διεθνή πολιτική σκηνή, εξακολουθεί να ισχύει η Ηρακλείτεια ρήση: « Πόλεμος πάντων μεν πατήρ εστί, πάντων δε βασιλεύς».
Λ. Ιουστινιάνης
