Μια από τις σημαντικότερες στρατιωτικές μορφές του Ελληνικού Στρατού και ένας άνθρωπος κλειδί για το Αλβανικό Έπος, αυτός ήταν ο Συνταγματάρχης Δαβάκης Κωνσταντίνος. Οι λίγες αυτές γραμμές φιλοδοξούν να μας θυμίσουν, τον Έλληνα, τον Αξιωματικό, τον Στρατιώτη, τον Μελετητή Δαβάκη.
Έναν αξιωματικό, με θαυμαστή δράση αλλά και θεωρητική κατάρτιση. Έναν αξιωματικό, για τον οποίο, το σύγχρονο Ελληνικό κράτος, έχει ονομάσει μια δυό πλατείες και δυο-τρείς δρόμους και επιμελώς έχει φροντίσει να αφήσει στη σκιά το έργο και το δυναμικό του. Χαρακτηριστικό είναι, πως οι περισσότεροι δεν γνωρίζουν πως πέθανε.
Ο βαθυστόχαστος αλλά και μπαρουτοκαπνισμένος αξιωματικός, εξαίρετη φυσιογνωμία ανάμεσα στους Ευρωπαίους Στρατιωτικούς της εποχής, τίμησε τη στολή και τη Σημαία χαράζοντας στη παγκόσμια Ιστορία το όνομα της Ελλάδος σαν την πρώτη χώρα που σταμάτησε τον Άξονα. Χαρακτηριστικό της πολυσχιδούς προσωπικότητός του και της αλύγιστης αντρειοσύνης του είναι οτι τραυματίας απο το κρεββάτι νοσοκομείου ηγείτο αντιστασιακής ομάδος !
Αλλά ας πάρουμε τα πράγματα απο την αρχή.
Ο Κωνσταντίνος Δαβάκης, γεννήθηκε το 1897 στη Λακωνία, στα Κεχριάνικα, γιός δασκάλου, και πέθανε στην Αδριατική θάλασσα το 1943. Φοίτησε στη Στρ.Σχολή Ευελπίδων, όπου και αρίστευσε. Κατόπιν στην Ανωτάτη Σχολή Πολέμου και τέλος στο Παρίσι στη Γαλλική Σχολή Αρμάτων.
Υπηρέτησε στον Α΄Π.Π. και στη Μικρασιατική Εκστρατεία. Κέρδισε διακρίσεις στη μάχη του Σκρά, της Δοιράνης αλλά και των υψωμάτων του Αλπανός. Το θάρρος του ήταν ξεχωριστό και προήχθη επ’ανδραγαθεία σε Λοχαγό αλλά και τιμήθηκε με το Χρυσό Αριστείο Ανδρείας. Όμως δεν πήρε μόνο τιμές, αλλά και ένα σοβαρό πλήγμα στην υγεία του απο τα ασφυξιογόνα αέρια του εχθρού.
Στα χρόνια 1922 με 1937 υπηρέτησε ως επιτελάρχης της 2ας Μεραρχίας του 1ου Σώματος Στρατού, δίδαξε αλλά και φοίτησε σε στρατιωτικές σχολές και έγραψε βιβλία, πραγματείες, άρθρα και μελέτες για την στρατιωτική ιστορία και την τακτική μάχης των τεθωρακισμένων.
Ο Δαβάκης, αν και η ιστορία αποτυγχάνει να το σημειώσει, υπήρξε πρωτοπόρος της μηχανοκίνησης του πεζικού και της χρήσης των αρμάτων ως όπλου διάσπασης και δίωξης του εχθρού. Το συγγραφικό του έργο επι του θέματος είναι εξαιρετικό και πάνω σε αυτό βασίστηκαν μορφές του όπλου των τεθωρακισμένων όπως οι στρατηγοί Πάτον και Γκουντέριαν.
Χαρακτηριστικό είναι πως στους διεθνείς στρατιωτικούς κύκλους ονομαζόταν “τροβαδούρος των τανκς” προσωνύμιο που του απέδωσε ο Άγγλος Υφυπουργός των Στρατιωτικών Φρήμαν, που αναφερόταν στον Δαβάκη, σαν τον θεωρητικό προφήτη της μηχανοκίνησης του στρατού.
Το 1931 προήχθη σε αντισυνταγματάρχη και το Δεκέμβριο του 1937, ύστερα απο σοβαρά προβλήματα με την υγεία του και πολλές αναρρωτικές άδειες, τέθηκε σε πολεμική διαθεσιμότητα κι αποστρατεύτηκε για λόγους υγείας.
Το 1940, στη μερική επιστράτευση που έκανε ο Μεταξάς, τον τοποθέτησε διοικητή του 51ου Συντάγματος Πεζικού και κατόπιν του Αποσπάσματος Πίνδου, με έδρα το Επταχώρι. Η επιστροφή του στην ενεργό δράση αλλά και η συγκεκριμένη τοποθέτησή του ήταν σύμφωνη επιλογή του Παπάγου και του Μεταξά, διότι το σημείο εκείνο θα ήταν το σημείο κλειδί της ισχυρής Ιταλικής επίθεσης. Η άμυνα, η οργάνωση και η διοίκηση, έπρεπε λοιπόν να δοθούν σε έναν αξιωματικό που δεν θα λάθευε. Έτσι κι έγινε.
Το πρωί της 28ης Οκτωβρίου, αντιμετώπισε την επίλεκτη 3η Μεραρχία Αλπινιστών Τζούλια, με ένα απόσπασμα 2.000 ανδρών. Η ζώνη ευθύνης του ήταν ένα τεράστιο μέτωπο 35 χιλιομέτρων και η τακτική του ήταν αρχικά αμυντική. Μάλιστα έκανε αναγκαστικό ελιγμό, υποχώρησης αναμένοντας ενισχύσεις. Όταν την 1η Νοεμβρίου, έφθασαν οι ενισχύσεις, ο Δαβάκης προχώρησε σε αντεπίθεση και κύκλωσε τις ιταλικές δυνάμεις, υποχρεώνοντάς τες σε υποχώρηση. Από τη 2η ημέρα των μαχών, ο Δαβάκης διέγνωσε το τακτικό λάθος του Ιταλού Μέραρχου, να προχωρήσει στη Σαμαρίνα χωρίς όμως να καλύψει το πλευρό της φάλαγγάς του. Αμέσως ο Δαβάκης το εντόπισε και έλεγε ότι “θα μάντρωνε τους Ιταλούς”.
Κατά την αντεπίθεση αυτή, την 6η ημέρα, στον Προφήτη Ηλία Κάντσικου, τραυματίστηκε στον πνεύμονα, αποτέλεσμα της ασταμάτητης επιθεώρησης που έκανε στις πρώτες γραμμές. Όταν έπεσε πληγωμένος τον πλησίασε ο λοχαγός Ιατρού και κάποιοι στρατιώτες για να τον περιποιηθούν. Ο Δαβάκης με βροντερή φωνή του φώναξε: “άσε με μένα, κοίτα να μην σου πάρουν τις θέσεις, πέσμε πεθαμένο, τράβα” Μεταφέρθηκε στο Επταχώρι και λόγω επιδείνωσης της υγείας του εξ’αιτίας των παλιών τραυμάτων του αντικαταστάθηκε τελικά απο τον Ταγματάρχη Καραβία.
Η επιτυχία του Αποσπάσματος της Πίνδου, είναι χαραγμένη στη στρατιωτική ιστορία ως η πρώτη ήττα του Άξονα και είχε αποφασιστική σημασία στην έκβαση του πολέμου.
Ο Δαβάκης παρέμεινε σε νοσηλεία σε νοσοκομείο για πολλούς μήνες. Ο πόλεμος τελείωσε και η χώρα βρέθηκε υπο κατοχή. Ο αδάμαστος Δαβάκης, δεν έμεινε αδρανής κι απο το κρεββάτι του νοσοκομείου, ηγήθηκε αντιστασιακής ομάδος ! Το Δεκέμβριο του 1942 κι ενώ νοσηλευόταν, συνελήφθη απο τις Ιταλικές αρχές, για τη δράση του αυτή, μαζί και με άλλους διακεκριμένους αξιωματικούς. Αποφάσισαν να τους στείλουν στην Ιταλία και τους επιβίβασαν στο πλοίο “Πόλη της Γένοβα”. Όμως οι σύμμαχοι τορπίλισαν το πλοίο και ο Δαβάκης πνίγηκε στην Αδριατική. Το πτώμα του Δαβάκη, βρέθηκε στις Αλβανικές ακτές και ετάφη στον Αυλώνα, μέχρι που μεταπολεμικά, τα οστά του μεταφέρθηκαν στην Αθήνα.
Η ιστορία του Δαβάκη, εκτός απο μία ακόμη σελίδα, Ελληνικού θάρρους και στρατιωτικής αξίας, μας διδάσκει και κάτι ακόμη. Μας διδάσκει πως τίποτε δεν γίνεται χωρίς μελέτη, σχεδιασμό και προετοιμασία. Οι ηγέτες του σύγχρονου κράτους, στη προσπάθειά τους να υποβαθμίσουν τη προσφορά στο Έθνος, πραγματικών ηγετών όπως του Κυβερνήτη Μεταξά, προσπαθούν να μας πείσουν ότι η άμυνα κι ο επιτυχής πόλεμος του 1940, έγινε λίγο-πολύ τυχαία. Πως η συνεισφορά του Μεταξά εξαντλήθηκε σε ένα ξύπνημα μεσα στη νύχτα απο τον Ιταλό Πρέσβη και πως όλα τα άλλα έγιναν απο την τύχη ή τους “Συμμάχους”. Η αλήθεια βέβαια είναι πολύ διαφορετική. Ο Μεταξάς, εμπιστεύθηκε την Αρχιστρατηγία στον Παπάγο, έναν Στρατηγό με άριστη γνώση του πολέμου, προερχόμενο απο την Αριστοκρατία του Στρατού αλλά και καταξιωμένο στο πεδίο της μάχης, ανδρείο και ψύχραιμο. Μαζί σχεδίασαν τακτικές αποπροσανατολισμού των μυστικών υπηρεσιών κι επέλεξαν άνδρες που είχαν αποδείξει την αξία τους και τους τοποθέτησαν στις κατάλληλες στρατηγικές θέσεις, όπως τον Δαβάκη.
Ακόμη δεν ήταν τυχαίο οτι ο Μεταξάς έχει διεξάγει καθ’ όλο το 1939 μια μάχη μυστικών υπηρεσιών κι είχε καταφέρει να πείσει τους κατασκόπους Ιταλίας, Γερμανίας κι Αγγλίας πως η Ελλάδα χρειάζεται πολλές εβδομάδες για να συγκεντρώσει το στρατό της στα σύνορα, ενώ στη πραγματικότητα χρειάστηκε λίγες μόνο ημέρες. Η τακτική αυτή πέτυχε να υποτιμήσουν οι εχθροί τον Ελληνικό στρατό δίνοντας έτσι σημαντικό πλεονέκτημα στις δυνάμεις μας.
Από τα παραπάνω γίνεται κατανοητό, ότι το ΟΧΙ και το Αλβανικό Έπος, προετοιμάστηκε με επιμέλεια, αποφασίστηκε με γενναιότητα κι υλοποιήθηκε υπο την ηγεσία του Κυβερνήτη Μεταξά, που οδήγησε κι ενέπνευσε τον Ηρωικό Έλληνα Στρατιώτη.
Στο συγγραφικό έργο του Δαβάκη περιλαμβάνονται τα έργα:
«Τα Αρματα Μάχης» [1928],
«Ο Στρατός του Μέλλοντος» [1934] «
Χημικός και Αεροχημικός Πόλεμος» [1935],
«Εγχειρίδιον Τακτικής Πεζικού» [1937],
«Εγκόλπιον Ομαδάρχου Πεζικού» [1938],
«Εγκόλπιον Αξιωματικού Πεζικού» [1938],
«Νυκτεριναί Επιχειρήσεις» [1939],
«Εγκόλπιον Διοικητού Τάγματος Πεζικού» [1940].
Επίσης συνέγραψε άρθρα και μελέτες σε διάφορα στρατιωτικά περιοδικά μερικά απ’ τα οποία είναι:
«Η ισχύς του πυρός του Πεζικού» στη Γενική Στρατιωτική Επιθεώρησις [Φεβρ.-Μαρτ. 1926],
«Η Αμυνα του Εδάφους» ΓΣΕ [Νοεμ. 1926],
«Τα εν Ισπανία πολεμικά γεγονότα» ΓΣΕ [Απρ.1937],
«Τα μηχανοκίνητα μέσα» ΓΣΕ [Ιουν. 1937],
«Μάχη των αρμάτων πεζικού» ΓΣΕ [Αυγ. 1937],
«Το πεζικόν του αέρος» ΓΣΕ [Νοεμ. 1937],
«Η δράσις της Ιταλικής αεροπορίας κατά τον Ιταλοαιθιοπικόν πόλεμον» ΓΣΕ [Δεκ. 1937],
«Το ορεινόν έδαφος» ΓΣΕ [Ιαν. 1938],
«Μια γνώμη επί της συνοδείας Διμοιρίας και Λόχου» στην Επιθεώρηση Πεζικού [Μάιος-Ιούνιος 1929],
«Παράδειγμα τακτικού θέματος εφαρμογής» ΕΠ [Ιουλ.-Αυγ. 1929],
«Τακτικό θέμα: Επίθεση τάγματος πεζικού υποστηριζόμενου από διμοιρία αρμάτων» ΕΠ [Μαρ.-Απρ. 1930],
«Σκέψεις για τη σύνταξη προγραμμάτων εκπαιδεύσεως πεζικού» ΕΠ [Ιουλ-Αυγ.-Σεπ.-Οκτ. 1930],
«Ενέργεια αποβατικού αγήματος καταστροφής» ΕΠ [Νοεμ.-Δεκ. 1930],
«Ενέργεια αποβατικού αγήματος καταστροφής» ΕΠ [Ιαν.-Φεβρ. 1931],
«Το Πεζικόν και τα άλλα Όπλα» Στρατιωτική Επιθεώρηση [Φεβρ. 1938],
«Ο Ηγήτωρ» ΣΕ [ Μάιος 1938],
«Η Αξία των Ηθικών Δυνάμεων» ΣΕ [Οκτ. 1938],
«Παρατηρήσεις επί του οπλισμού του πεζικού» ΣΕ [Φεβρ. 1939],
«Τα Πρώτα Διδάγματα του Γερμανοπολωνικού Πολέμου» ΣΕ [Αυγ. 1939],
«Η νεωτέρα τακτική» Μεγάλη Στρατιωτική και Ναυτική Εγκυκλοπαίδεια [1937],
«Η δράσις της Αεροπορίας εν συνδυασμώ με το Πεζικόν» ΜΣΝΕ [1937],
«Ο χημικός πόλεμος παρά τοις αρχαίοις» ΜΣΝΕ [1937],
«Συμπεράσματα εκ της συγκρίσεως της κατά τον πόλεμον 1914-1918 αποδόσεως των αγγλικών και γαλλικών αρμάτων» ΜΣΝΕ [1937],
«Ο βακτηριολογικός πόλεμος» ΜΣΝΕ [1938],
«Επίδρασις του εδάφους επί των στρατιωτικών επιχειρήσεων» ΜΣΝΕ [1938],
«Τα άλματα του Πεζικού» ΜΣΝΕ [1938],
«Το Πεζικόν εν αμύνη επί σταθεροποιηθέντων μετώπων» ΜΣΝΕ [1940],
«Πώς διοικείται ο Έλλην στρατιώτης» ΜΣΝΕ [1940],
«Ο πεζός και η μάχη» ΜΣΝΕ [1940].
Και τέλος τη 19η Μαρτίου 1935 κατέθεσε το βαρυσήμαντο προφητικό «Υπόμνημα Επί Της Αμύνης Των Συνόρων»
Και σήμερα η Ελλάδα βρίσκεται σε κινδύνους. Και σήμερα πρέπει να επαγρυπνούμε για να αντιμετωπίσουμε τον εχθρό. Ας διδαχθούμε από τον Στρατιώτη του Αλβανικού Έπους. Ας προσπαθήσουμε να ακούσουμε την Ιστορία που μας καλεί να αναλάβουμε τις ευθύνες μας. Οι κίνδυνοι είναι σοβαροί κι αν δώσουμε λίγη προσοχή, θα ακούσουμε τη φωνή του Δαβάκη να προστάζει:
“τρέξε να μη σου πάρουν την Πατρίδα ! Τράβα ! “
