Το υπουργείο Άμυνας της Ρωσίας ανακοίνωσε ότι θα κλείσει το Στενό του Κερτς που συνδέει την Μαύρη Θάλασσα με την Θάλασσα του Αζόφ για πολεμικά και μη εμπορικά πλοία άλλων χωρών έως το τέλος Οκτωβρίου 2021.
Η απόφαση σχετίζεται με τις αυξανόμενες εντάσεις στην περιοχή, τις προκλητικές αμερικανο-νατοϊκές ενέργειες και την εντατικοποίηση των συγκρούσεων στην Ανατολική Ουκρανία μεταξύ δυνάμεων του Κιέβου και των ρωσόφωνων των επαρχιών Ντονέτσκ και Λουχάνσκ που έχουν de facto αυτονομηθεί και αποσχιστεί.

Ως αποτέλεσμα αυτής της κίνησης εμποδίζονται όλα τα ουκρανικά πλοία να φτάσουν ή να αποπλεύσουν από τα λιμάνια της Μαριούπολης και Μπερντιάνσκ, δυο πολύ σημαντικά λιμάνια στήριξης της ουκρανικής οικονομίας στην Θάλασσα του Αζόφ. Το 2003 η Ουκρανία και Ρωσία υπέγραψαν συνθήκη συνεργασίας για την χρήση της Αζοφικής Θάλασσας, συμφωνώντας να μοιραστούν τα ύδατα της περιοχής. Η συνθήκη επέτρεπε την διέλευση του Στενού Κερτς σε όλα τα ουκρανικά και ρωσικά σκάφη που είχαν προορισμό τα λιμάνια των δυο χωρών.

Η απόφαση της Ρωσίας να εμποδίσει την διέλευση προς την Θάλασσα του Αζόφ φέρει στο προσκήνιο την γεωστρατηγική σημαντικότητα της Χερσονήσου της Κριμαίας. Η προσάρτηση (κατόπιν δημοψηφίσματος) το 2014 της ρωσόφωνης Κριμαίας στην Ρωσική Ομοσπονδία αύξησε σημαντικά το γεωστρατηγικό αποτύπωμα της Μόσχας στην περιοχή της Μαύρης Θάλασσας, με επιπτώσεις σε όλες τις παρευξείνιες χώρες, ενώ ανάγκασε το ΝΑΤΟ σε αναδίπλωση και διαφοροποίηση των σχεδιασμών του.

Το γεωστρατηγικό δυναμικό της Κριμαίας, σε συνδυασμό μάλιστα με την απόσχιση των ρωσόφωνων επαρχιών της Ανατολικής Ουκρανίας, επιτρέπει στην Ρωσία να αναπτύξει και να βελτιώσει ριζικά τις στρατιωτικές της δυνατότητες στην Μαύρη θάλασσα και να διευκολύνει την πρόσβαση της προς τον Νότο.
Η εγκατάσταση των βαλλιστικών πυραύλων εδάφους-εδάφους Iskander, βεληνεκούς 400 χλμ, στο έδαφος της Κριμαίας προσφέρει κάλυψη σε όλες τις ρωσόφωνες περιοχές της Ουκρανίας και Μολδαβίας (Υπερδνειστερία), ενώ επιθετικά επηρεάζει την ακτογραμμή της Ρουμανίας και της βόρειας Τουρκίας. Τα βαλλιστικά συστήματα Iskander μαζί με τα αντιβαλλιστικά-αντιαεροπορικά συστήματα S-400, δίνουν τον πλήρη στρατηγικό έλεγχο της Μαύρης Θάλασσας στις Ρωσικές ένοπλες δυνάμεις.

Η τοποθεσία της χερσονήσου της Κριμαίας είναι ιδανική για την στάθμευση και ανάπτυξη αερομεταφερομένων δυνάμεων, πεζοναυτών και ειδικών δυνάμεων, ενώ στρατιωτικά αεροδρόμια και λιμάνια προσφέρουν ελκυστικές δυνατότητες για τα ρωσικά μαχητικά-βομβαρδιστικά και τον Ρωσικό στόλο της Μαύρης Θάλασσας. Πέραν των επιθετικών δυνατοτήτων που προσφέρει η Κριμαία στις Ρωσικές ένοπλες δυνάμεις, ταυτόχρονα αυξάνει και τις αμυντικές τους ικανότητες. Η περιοχή αυτή παρέχει στην Ρωσία ένα ισχυρό προκεχωρημένο σημείο άμυνας, κυρίως εναντίον πιθανών αεροπορικών και ναυτικών επιθέσεων στο νοτιοδυτικό τμήμα της Ρωσικής Ομοσπονδίας.

Η Κριμαία ως εκ τούτου είναι μια ισχυρότατη προκεχωρημένη γραμμή άμυνας της Ρωσικής ηπειρωτικής χώρας.
Η προσάρτηση της Κριμαίας μετέβαλλε σημαντικά υπέρ της Ρωσίας την ισορροπία δυνάμεων στην περιοχή της Μαύρης Θάλασσας, ταυτόχρονα η νέα δημιουργηθείσα ισορροπία αναδεικνύει την σπουδαιότητα της Ρουμανίας στο ΝΑΤΟ, με δεδομένο ότι η Τουρκία σταδιακά απομακρύνεται από την αυτοαποκαλούμενη Δύση.

Είναι πολύ πιθανό η Ρουμανία να γίνει ένας μείζων, αν όχι ο κύριος, παραλήπτης αμερικανικής και νατοϊκής βοήθειας στην περιοχή της Μαύρης Θάλασσας. Είναι επίσης πιθανό η Ρουμανία να αναδειχθεί στρατιωτικά ως η τρίτη δύναμη στην Μαύρη Θάλασσα μετά την Ρωσία και την Τουρκία.

Από στρατηγικής άποψης η Ρουμανία προσφέρει πολλά πλεονεκτήματα για το ΝΑΤΟ και τις ΗΠΑ. Ιστορικά η Ρουμανία ήταν πάντα πολύ πιο αντιρωσική σε σχέση με άλλες βαλκανικές χώρες όπως η Ελλάδα, η Σερβία και η Βουλγαρία (δεν λαμβάνουμε υπόψη την περίοδο της σοβιετικής κυριαρχίας), ενώ επιπλέον η χώρα αυτή δεν εξαρτάται ενεργειακά από τα κοιτάσματα φυσικού αερίου και πετρελαίου της Ρωσίας.

Επίσης η Ρουμανία γειτονεύει με στρατηγικά κρίσιμες περιοχές της νοτιοανατολικής Ευρώπης όπως τα Βαλκάνια, την Ουκρανία και την Μαύρη Θάλασσα και μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως ανάχωμα σε μια πιθανή Ρωσική επέκταση προς το Νότο. Η ενίσχυση της Ρουμανίας εξασφαλίζει στις ΗΠΑ και στο ΝΑΤΟ μια πιο απρόσκοπτη και ευέλικτη στρατηγική, λαμβάνοντας υπόψη το γεγονός ότι οι σχέσεις της Τουρκίας με το αμερικανο-νατοϊκό σύμπλεγμα θα συνεχίσουν να είναι ευάλωτες.

Μετά την προσάρτηση λοιπόν της Κριμαίας και την πρόσφατη κρίση στην Ουκρανία, η στρατηγική κατάσταση στην Μαύρη Θάλασσα διαφοροποιείται σημαντικά.

Η Ρωσία 30 χρόνια μετά την διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης επαναφέρει την στρατιωτική της ισχύ στην περιοχή και ήδη προχωρά στο επόμενο στρατηγικό της βήμα που είναι η «κάθοδος» προς τις λεγόμενες θερμές θάλασσες, κάτι που επηρεάζει και προσφέρει σημαντικό στρατηγικό και γεωπολιτικό πλεονέκτημα στην χώρα μας, εφόσον είμαστε σε θέση και έχουμε την πολιτική βούληση να εκμεταλλευτούμε αυτό το γεγονός.

Γ. Λιναρδής