Στις 25 και 26 Μαρτίου, οι ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ενώσεως θα συναντηθούν στις Βρυξέλλες στην πολυαναμενόμενη σύνοδο κορυφής. Μεταξύ των θεμάτων που θα συζητηθούν είναι η κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο και οι σχέσεις με την Ρωσία.
Λίγες μέρες πριν, θα διεξαχθεί ένας νέος γύρος (ο 62ος) διερευνητικών επαφών μεταξύ Ελλάδος και Τουρκίας.
Στο πλαίσιο αυτό παρακολουθήσαμε σεμινάριο για τις σχέσεις της ΕΕ με τις χώρες της Ανατολικής Μεσογείου, με την συμμετοχή εκπροσώπων ευρωπαϊκών και αμερικανικών «δεξαμενών σκέψης» και Τούρκων συναδέλφων τους.

Η διελκυστίνδα Ανατολής-Δύσης
Οι σχέσεις των χωρών της Δύσης με τις χώρες της Ανατολής είναι ιστορικά σχέσεις αγάπης και μίσους, επιθυμίας και περιφρόνησης, κατάκτησης και ανυπακοής.

Η επικράτηση των παικτών της Οικονομίας επί αυτών της Πολιτικής κάνουν τις πολιτικές διαφορές να υποχωρούν, να μεταμορφώνονται και να ακολουθούν υπόγεια μονοπάτια. Τα γεωπολιτικά ποτάμια μπορεί να μπαζώνονται, οι κοίτες τους όμως παραμένουν.
Δεν είναι η πρώτη φορά που «τα στενά» τη Ανατολικής Μεσογείου γίνονται αντικείμενο διαμάχης, ένοπλης ή μη.
Η πολιτική είναι άλλωστε η συνέχεια του πολέμου με άλλα μέσα, κατά την περίφημη ρήση του Κλαούζεβιτς.
Από τον Τρωικό πόλεμο ως τα πετρέλαια της Ρουμανίας και από τα Δαρδανέλια ως την διώρυγα του Σουέζ, η Δυτική φάμπρικα ξέρει πώς να αρμέγει τον πλούτο των λαών της περιοχής, επιβάλλοντας το «διαίρει και βασίλευε».

Τι θέλει η Δύση
Επιδίωξη των Δυτικών είναι να καθήσουν όλες οι χώρες γύρω από το ίδιο τραπέζι για να συζητήσουν, τι άλλο, την διαχείριση των πλουτοπαραγωγικών πηγών της περιοχής. Οι Δυτικοί καταλόγισαν στην Τουρκία ότι είναι απρόβλεπτη, βίαιη και χώρα υψηλού κινδύνου για επενδύσεις.

Ταυτόχρονα, όπως οι δυτικοί ομιλητές υπογράμμισαν, δεν θέλουν να «ταράξουν τα νερά». Σταθερότητα μέσα από την αποσταθεροποίηση της οικονομικής και υγειονομικής κρίσης, τεχνητών ή μη, και της συνακόλουθης ανέχειας.
Ιδιαίτερα για τους Αμερικανούς, αυτή είναι μια νέα «εποχή ευκαιριών». Όσοι περιγελούσαν το «οικόπεδο Ελλάδα», θεωρώντας ότι δεν έχει δα και κάτι συγκλονιστικό, μάλλον δεν ήξεραν ή έκαναν πως δεν καταλάβαιναν ότι οι πολιτικοί τους καθοδηγητές είχαν στον νου τους να το πουλήσουν όσο-όσο και με μια καλή προμήθεια για την ταχεία έκβαση. Για τους Αμερικανούς η συζήτηση για την περιοχή διεξάγεται κυριολεκτικά με όρους real estate και, πραγματιστές καθώς είναι, δεν το κρύβουν όπως άλλοι συνομιλητές του παλαιού κόσμου. Η χρήση του όρου «οικόπεδο» για τον ορισμό των κοιτασμάτων υδρογονανθράκων στην περιοχή, είναι καθ΄ όλα ενδεικτική και διόλου συμπτωματική.
Οι Αμερικανοί, μετά από την εσωστρεφή θητεία του 45ου Προέδρου, Ντόναλντ Τραμπ. ο οποίος επεδίωξε να βάλει σε τάξη πρωτίστως τα του οίκου των συμπατριωτών του, δυσαρεστώντας τους βιομηχάνους και τους εμπόρους όπλων αφού έμειναν χωρίς πόλεμο να εξοπλίζουν κατά την διάρκεια της θητείας του, ξανακερδίζουν τον ρόλο του διαιτητή και, με χρηματιστηριακούς όρους του χρηματομεσίτη.

Η στόχευση της Τουρκίας
Από την πλευρά της η Τουρκία εξακολουθεί να κατηγορεί την ΕΕ και την Κύπρο για την υποτιθέμενη απομόνωσή της, παριστάνοντας την αδικημένη, και επιζητεί να καθήσει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων τους Τουρκοκυπρίους, μια ακόμη κίνηση στο όνομα της “ινκλούσιβ”, ολιστικής προσέγγισης και συνολικής εκπροσώπησης της περιοχής.

Στην πραγματικότητα οι τούρκοι σκοπεύουν σε άλλο ένα βήμα προς τα εμπρός στην περίπτωση του Κυπριακού.
Επιδίωξη της τουρκικής πλευράς είναι επίσης, οι συζητήσεις να ξεκινήσουν με το ζήτημα της ενέργειας ως το πιο επείγον και πάνω στο οποίο είναι ευκολότερο να επιτευχθεί σύγκλιση. Η τρέχουσα θητεία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου είναι, άλλωστε, αφιερωμένη στο Green Deal, στην Πράσινη Συμφωνία, δηλαδή στην πολιτική, οικονομική και κοινωνική εργαλειοποίηση της όποιας κλιματικής αλλαγής για την επιβολή της νέας «τεχνολογικής επανάστασης» και της ενοποίησης του «παγκόσμιου χωριού» υπό μια κοινή παντεπόπτρια υπερκρατική δύναμη.
Μια τέτοια εξέλιξη στον διάλογο, θα αντιτίθεται στις ως τώρα ελληνικές επιδιώξεις που ήθελαν τα διμερή ζητήματα να επιλύονται πριν από οποιαδήποτε συζήτηση για την εκμετάλλευση του υποθαλάσσιου πλούτου.

Η μετανάστευση ήρθε για να μείνει
Στο θέμα της μετανάστευσης η ευρωπαϊκή και η αμερικανική οπτική των δεξαμενών σκέψης που κάνουν την προκαταρκτική δουλειά για τους πολιτικούς και οικονομικούς παράγοντες, η οπτική συνοψίζεται στο ότι η στρατηγική μετατοπίστηκε ήδη από την αντιμετώπιση των αναγκών των προσφύγων και μεταναστών, στην ενσωμάτωσή τους.
Άλλη μια επιβεβαίωση της τακτικής της σαλαμοποίησης που δέχεται αδιαμαρτύρητα η Αθήνα, αφού όλες οι πολιτικές ομάδες στο ελληνικό κοινοβούλιο συγκλίνουν στο θέμα, παρά τις κατά καιρούς κορώνες στελεχών τους. Είναι ακόμη επιβεβαίωση του «ουδέν μονιμότερο του προσωρινού». Οι «μεταναστευτικές ροές» παύουν πλέον να ρέουν, γιατί ήρθαν για να μείνουν.

Η ΕΕ σε δεύτερο-τρίτο ρόλο
Η νέα πολιτική η οποία προωθείται στην Ανατολική Μεσόγειο, θα εστιάζει στην περιφερειακή προσέγγιση της ΕΕ και των ΗΠΑ στις χώρες της Ανατολικής Μεσογείου.

Με την περιθωριοποίηση των χωρών της Ανατολικής Μεσογείου σε ένα άλλο πακέτο, που δεν αγγίζει πολιτικά αλλά μόνο οικονομικά-κερδοσκοπικά τις χώρες του Ευρωπαϊκού βορά, επιχειρείται να απομονωθούν ανεξάρτητες κινήσεις Δυτικών κρατών όπως η Γαλλία που έχει παραδοσιακούς δεσμούς με την περιοχή από τον καιρό των Σταυροφοριών και ανθίσταται από την προεδρεία Σαρκοζύ και επί προεδρίας Μακρόν στην προώθηση του περαιτέρω εναγκαλισμού με την Τουρκία, απέναντι στην γραμμή της Γερμανίας και της Αγγέλα Μέρκελ η οποία, αν και θα αποσυρθεί από την καγκελαρία, δεν παύει να έχει πίσω της χαραγμένη μια σκληρή γραμμή σε μια Γερμανία με εκατομμύρια Τούρκων εγκατεστημένων στα εδάφη της. Η περιθωριοποίηση της ΕΕ και η διάλυση μιας οποιασδήποτε επίφασης ισοτιμίας των κρατών, είναι άλλωστε μια από τις επιδιώξεις της Γερμανίας, την οποία ασπάζονται και αρκετά νεοεισελθόντα μέλη, για δικούς τους λόγους.

Το νέο μότο που προωθείται προς υιοθέτηση είναι η «θετική αλληλεξάρτηση». Ένας από τους πολλούς νεολογισμούς που σημαίνουν τίποτα και πολλά, ένας ευφημισμός που στην πραγματικότητα προϊδεάζει για την κατασκευή ενός ακόμη Γόρδιου Δεσμού, ενός ακόμη πλέγματος που θα δημιουργεί προβλήματα και ένταση ώστε να μην χάνουν ποτέ πελατεία οι επικυρίαρχοι, όπως περίπου συμβαίνει με τις ασθένειες, τις φαρμακοβιομηχανίες και τους εξαρτημένους πολίτες της εποχής μας. Για να είσαι υγιής πρέπει να θεωρείς ότι είσαι εν δυνάμει ασθενής, και έχεις ανάγκη βιταμινών και παρακολούθησης, εσχάτως και πολλαπλών δόσεων εμβολίων. Έτσι και στην γεωπολιτική, μετά την διαφαινόμενη εκτόνωση στην Συρία και την διαπιστωμένη απροθυμία των Δυτικών εθνών να εμπλακούν σε αιματηρούς πολέμους -έτσι κι αλλιώς το αίμα τους τελειώνει-, δημιουργείται μια ακόμη βάση πάνω στην οποία θα χτιστούν οργανισμοί, συνομιλίες, καριέρες και κονδύλια που θα δικαιολογούν την αέναη παρουσία των επικυρίαρχων στην περιοχή.

Έτσι θα ικανοποιηθούν οι επενδυτές και θα λεηλατήσουν την λεκάνη των ευκαιριών, μειώνοντας ταυτόχρονα την επιρροή των Αραβικών πετρελαιοπαραγωγών κρατών, ενώ παράλληλα αποσταθεροποιείται η Τουρκία η οποία θα πάψει να είναι ηγετική δύναμη στην περιοχή, όπως επιδίωξε να την αναδείξει ο Ερντογάν, μια τακτική η οποία ακολουθήθηκε και τον 19ο αιώνα με τον «Μεγάλο Ασθενή».

Τότε η Ελλάδα άδραξε την ευκαιρία με την βοήθεια Φιλελλήνων και Ελλήνων σε υψηλές θέσεις εξουσίας, και με την αγανάκτηση και την ομοθυμία μεγάλης μερίδας λαού. Τώρα; Θα υπάρξουν οι συνεννοήσεις για την κατάλληλη τοποθέτηση της Ελλάδας ώστε να μην ακολουθήσει τον δρόμο της ήττας του 1922 αλλά τον θρίαμβο του 1821;