Στον ύπουλο κόσμο της πολιτικής η φήμη (reputation) είναι το παν. Κι αυτήν φροντίζει ο Εχθρός να πληξει με κάθε μέσον, χρησιμοποιώντας τα καθεστωτικά ανδρείκελα, τα τσιράκια του και τους «χρήσιμους ηλίθιους», που σπιλώνουν και συκοφαντούν, έχοντας βήμα τους τα ΜΜΕ και τα social media. Τα αφηγήματα περί ικανότητας και περί χαρακτήρα είναι οι δύο κύριοι μηχανισμοί μέσα από τους οποίους κτίζεται η αξιοπιστία (credibility) και η νομιμότητα (legitimacy) των θέσεων του πολιτικού. Η «φήμη ικανότητας» (capability reputation) πηγάζει από το πόσον αποτελεσματικός υπήρξε και είναι κάποιος πολιτικός στην αποστολή και στα καθήκοντά του. Η «φήμη χαρακτήρα» (character reputation) αντανακλά τις αξίες και το ήθος του κάθε πολιτικού.

Η φήμη χαρακτήρα είναι εξαιρετικά εύθραυστη και τρωτή, ακόμη και στη παραμικρότερη συκοφαντία και διαβολή, ενώ η φήμη ικανότητας αντέχει εξαιρετικά στο χρόνο. Σε κάθε περίπτωση, η λογοδοσία και η ανάληψη ευθύνης πρέπει να αντικατοπτρίζονται στην πράξη, τόσο σε πολιτικό επίπεδο (με την θέση και την στάση του), όσο και σε διοικητικό επίπεδο, όταν φυσικά υφίσταται τέτοιο, (διότι βέβαια δεν μπορεί να απευθυνθεί κάποιος σε μιαν επιτροπήν, σε κάποιο όργανο, σε κάποιον φορέα ….που δεν υπάρχει).

Η διαφάνεια έχει αξία μόνον όταν συμπεριφέρεσαι αυθεντικά ! Στο σημερινό πολύπλοκο και αβέβαιο κόσμο η αυθεντικότητα αποτελεί το καθοριστικό κλειδί της αξιοπιστίας και της πειστικότητας. Η προσωπική αξιοπιστία και η πειστικότητα του πολιτικού άνδρα προέρχονται από την ανάδειξη του «Είναι» του, της αλήθειας του και τελικά από την ταύτισή του με τον ψηφοφόρο, κατά πόσο έχει κάτι κοινό μαζί του.

Όταν λοιπόν οι εναπομείναντες εθνικά σκεπτόμενοι ψηφοφόροι επικοινωνήσουν σωστά με αληθινούς Πατριώτες Εθνικιστές κι όχι «στημένους» από το καθεστώς, τότε θα ξεκινήσει η Επαναφορά της Εθνικής Ιδέας στο πολιτικό προσκήνιο. Όχι βέβαια αν επικοινωνήσουν με τους ξεφτυλισμένους ξενόδουλους χλιαροπατριώτες, τους πατρόνους των αφεντικών και τους θαυμαστές κι υμνητές των Επικυρίαρχων !

Εδώ αξίζει να αναφέρουμε στην εξεταστική μας προσέγγιση της πολιτικής πρακτικής την «Θεωρία του Μαύρου Κύκνου» που διατυπώθηκε από τον Ρωμιό της Αντιοχείας, Αμερικανολιβανέζο λόγιο, στατιστικολόγο, καθηγητή του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης και δοκιμιογράφο Νασίμ Νίκολας Τάλεμπ και αναφέρεται σε δυσάρεστες εκπλήξεις και γεγονότα που δεν μπορούν να προβλεφθούν με βάση την πρότερη εμπειρία μας.

[Το όνομα του τίτλου βασίζεται σε μιαν αληθινή ιστορία που συνέβη πριν πολλά χρόνια και προκάλεσε μεγάλα προβλήματα στην ορνιθολογική κοινότητα. Οι ορνιθολόγοι επίστευαν επί πάρα πολλά χρόνια ότι οι κύκνοι έχουν μόνο λευκόν φτέρωμα, ώσπου μια μέρα του 1697 εντοπίσθηκε από τον Ολλανδόν εξερευνητή πλοίαρχον Βίλλεμ Χέσσελτς ντε Φλάμινχ στον ποταμό Σουάν στην Δυτική Αυστραλία ένας μαύρος κύκνος, που έγινε πασίγνωστος το 1790, μετά και την επιστημονική του περιγραφή από τον Άγγλο φυσιοδίφη Τζον Λάθαμ.]

Ο ίδιος ο Τάλεμπ γράφει χαρακτηριστικά στο βιβλίο του «Ο μαύρος κύκνος : Ο αντίκτυπος του εξαιρετικά απρόβλεπτου» : «Αυτό που αποκαλούμε Μαύρο Κύκνο είναι ένα γεγονός που συγκεντρώνει τρία χαρακτηριστικά:

Πρώτον, είναι «εξωτικό», υπό την έννοια ότι κινείται πέρα από τις κανονικές προσδοκίες, και τούτο επειδή κανένα στοιχείο του παρελθόντος δεν αφήνει να φανεί πειστικά ότι θα μπορούσε να είναι πιθανή η εμφάνισή του.
Δεύτερον, έχει σημαντικές επιπτώσεις.
Τρίτον, παρά τον χαρακτήρα του εξωτικού που έχει, η ανθρώπινή μας φύση μας κάνει να πλάθουμε ερμηνείες μετά τη επέλευσή του, που το εμφανίζουν πλέον ως γεγονός ερμηνεύσιμο και μάλιστα προβλεπτό».

Υπάρχει δηλαδή ένα τριπλό χαρακτηριστικό: σπανιότητα, ακραία επίπτωση και αναδρομική προβλεπτότητα που απαιτείται να ισχύουν ταυτόχρονα.

Έτσι συνέβη και με τον εκλογικόν θρίαμβον των Ελλήνων Εθνικιστών που «κατέλαβαν εξ εφόδου» το ελληνικό κοινοβούλιο την περίοδο 2012-2019. Το γεγονός αυτό ήταν πράγματι ένας Μαύρος Κύκνος γιά το μεταπολιτευτικό καθεστώς της Γ’ «“ελληνικής” αστικής δημοκρατίας» : Η εκλογική νίκη των Εθνικιστών ήταν όντως μια απίθανη σπανιότητα για τον μεταπολιτευτικό βόρβορο! Επέφερε τρομερή και απεξαρθρωτική ακραία επίπτωση στο πολιτικό σκηνικό και μετά οι αντίπαλοι κι εχθροί την … ανέλυαν εξηγώντας ότι την είχαν αναγνωρίσει και κατανοήσει, οπότε και την ανέμεναν !

Η νέα πραγματικότητα που μας περιβάλλει, ιδιαίτερα μετά την εκλογικήν συντριβήν και την καταδίκην της ΧΑ, είναι κυριολεκτικά γεμάτη με «μαύρους κύκνους», με γεγονότα που θα μας αιφνιδιάζουν και για τα οποία δεν θα είμαστε απλώς απροετοίμαστοι, αλλά μάλλον και ολότελα ανίκανοι να προετοιμαστούμε. Για τούτο απαιτείται λεπτομερής μελέτη, σχεδίαση και προπαρασκευή.

Ωστόσο, οι μαύροι κύκνοι μπορεί να δώσουν και μια θετικήν ώθηση, ιδιαίτερα όταν δημιουργούνται εσκεμμένα ως μία «ανατρεπτική καινοτομία». Όπου υπάρχει ένας χαμένος, σίγουρα κάπου θα υπάρχει ένας κερδισμένος.
Κάθε τολμηρή πρωτοτυπία, κάθε ρηξικέλευθη καινοτομία που βρίσκει απροετοίμαστους τους αντιπάλους, θα δώσει σαφές προβάδισμα σ’ αυτόν που καλλιέργησε και προώθησε συστηματικά την καινοτομία.

Πρώτος κανόνας : «Προετοιμαστείτε για τον απρόσμενο ερχομό ενός μαύρου κύκνου, γιατί είναι πλέον ή βέβαιον: αργά ή γρήγορα θα μας παρουσιαστεί».

Το φρικιαστικό «Σύνδρομο της γαλοπούλας» : Ο συγγραφέας αναφέρεται σε μια γαλοπούλα στις ΗΠΑ. Σε καθημερινή βάση η φροντίδα της γαλοπούλας περιελάμβανε τρία γεύματα κι επιμελή καθαρισμό του κλουβιού της. Οι ημέρες περνούσαν: 50,….100,…150,….200. Όλο αυτό το διάστημα οι σκέψεις της ήταν πάντοτε θετικές : «Αυτή είναι ζωή !». Ποιά όμως θα ήταν η απάντησή της αν την ρωτούσαν για την ερχόμενη 201η ημέρα; «Μα πώς αλλιώς θα μπορούσε να είναι; Τρία γεύματα και καθαρό κλουβί».

Δυστυχώς γι΄αυτήν, η γαλοπούλα δεν ήξερε ότι σιγά - σιγά πλησίασε η «Ημέρα των Ευχαριστιών» (μια ετήσια παραδοσιακή γιορτή που γίνεται στη Βόρεια Αμερική και ανήκει στην κατηγορία των γιορτών της σοδειάς ως ευχαριστήριο προς το Δημιουργό) και ότι την 201η ημέρα θα συναντούσε τον πρώτο και τελευταίο «μαύρο κύκνο» της ζωής της. Αυτό ήταν αδύνατον να το προβλέψει με βάση την προηγούμενη εμπειρία της, οπότε ήταν κάτι για το οποίο ήταν αδύνατο να προετοιμαστεί. Στην πραγματικότητα δεν διαφέρουμε καθόλου από την αφελή και άπειρη γαλοπούλα.

Έχουμε την ισχυρή τάση να εξηγούμε συμπεράσματα προερχόμενα από τη θετική πορεία των πραγμάτων. Όταν κάτι εξελίσσεται για μια μακρά χρονική περίοδο, με τρόπον ομαλόν ώστε μετατρέπεται σε προβλέψιμο, υποθέτουμε υποσυνείδητα και αλόγιστα ότι θα συνεχιστεί με τον ίδιον απαράλλακτον τρόπον. Έτσι γινόμαστε ιδιαίτερα επιρρεπείς στην έως τώρα «θετική πορεία των πραγμάτων», επειδή νιώθουμε ασφάλεια και γαλήνη όταν υποθέτουμε ότι η τωρινή μας επιτυχία θα συνεχιστεί απρόσκοπτη και στο μέλλον.

Η ΧΑ αρρώστησε από αυτό το αυτοκαταστροφικό και παράλογο σύνδρομο (και μάλιστα κλιμακωμένο σε δύο φάσεις, πρίν την δίωξη και την φυλάκιση και μετά την αποφυλάκιση έως την πρόσφατη ήττα της)

Δεύτερος Κανόνας : «Οταν τα πράγματα πηγαίνουν ατάραχα, σταθερά ή κι ακόμα καλύτερα, καθώς η επιτυχία σας είναι μεγάλη, τότε …..κινδυνεύετε περισσότερο να αρρωστήσετε από το μοιραίο σύνδρομο της γαλοπούλας. Όσο περισσότερο επηρεαστείτε από το σύνδρομον της γαλοπούλας, τόσο πιο επιθετικός θα είναι ο επερχόμενος “μαύρος κύκνος” σας».

Ο μαχόμενος Εθνικιστής, εμπλεκόμενος στον πολιτικό αγώνα, οφείλει να σκέφτεται διαρκώς κι επίμονα : «Ο μεγαλύτερος εχθρός μου δεν είναι ο αντίπαλός μου, δεν είναι ούτε καν ο πιθανός τραυματισμός μου. Περισσότερο ανησυχώ για τις προηγούμενες επιτυχίες μου, επειδή κάθε μέρα που περνάει και με βρίσκει επιτυχημένο, στο βάθρο των νικητών, μειώνει το κίνητρό μου να ασκούμαι και να διαθέτω την απαραίτητη επιπλέον ενέργεια».

Αυτό δεν αντιλήφθηκε, ή ακόμη χειρότερα δεν συνειδητοποίησε, η ηγεσία της ΧΑ και κατέρρευσε η αγωνιστική προσπάθειά τους των 40 ετών !

Πρέπει να αντιληφθούμε και να συνειδητοποιήσουμε πως όποτε κι αν γίνουν οι καινούργιες εθνικές εκλογές αυτές θάχουνε την μορφή «Μαύρου Κύκνου»για τους εμπλεκόμενους – θα υπάρξουν εκπλήξεις κι ανατροπές, τόσο σε κομματικό επίπεδο, όσο και σε επίπεδο προσώπων. Θα υπάρξει εκδήλωση τέτοιου ανατρεπτικού γεγονότος, όσο κι αν ο ελληνικός λαός μοιάζει πειθήνιος καθώς πορεύεται αποχαυνωμένος, αποβλακωμενος, ναρκωμένος και «δαιμονισμένος».

Οι επερχόμενες αλλαγές θα επηρεάσουν σαρωτικά ολόκληρο το πολιτικό φάσμα : τα μεγάλα και μεσαίου βεληνεκούς κόμματα, τα μικρότερα κόμματα καθώς βέβαια και τους νέους πολιτικούς σχηματισμούς. Εξ αιτίας των ποικίλων ασυμμετριών, της τεράστιας κοινωνικοοικονομικής αβεβαιότητας και των εξελισσόμενων εκρηκτικών εθνικών ρίσκων, μια ουσιαστική εκλογική καινοτομία μπορεί να αλλάξει ακόμη και τον κομματικό χάρτη.

Σ΄ ένα κατακερματισμένο κι εξαιρετικά ρευστό πολιτικό τοπίο, το κλειδί της επιτυχίας θα είναι η από μέρους μας ανακάλυψη, ταυτοποίηση και αξιοποίηση των θετικών ασυμμετριών (των «ευκαιριών») και η αποφυγή των αρνητικών ασυμμετριών (των «κινδύνων»).

Στον πολιτικό πόλεμο και ιδιαίτερα στην προεκλογική εκστρατεία, οι ευνοϊκές ασυμμετρίες μπορούν να επιφέρουν εκλογικά οφέλη και πλεονεκτήματα που θα είναι «εκθετικά πολλαπλασιαστικά». Αντίθετα, οι αρνητικές ασυμμετρίες, δηλαδή οι διάφοροι αρνητικοί «Μαύροι Κύκνοι» μπορούν να αφανίσουν όχι μόνο υποψήφιους που είναι «δυνατά» ονόματα αλλά και ολόκληρες πολιτικές δυνάμεις.

Με ψυχραιμία και κυνισμό η δράση μας πρέπει να επικεντρωθεί σε συγκεκριμμένες, αποφασιστικές πρακτικές αρχές:
Τα εύθραυστα πράγματα πρέπει να σπάνε νωρίς, ενόσω είναι ακόμα μικρά. Τίποτα δεν θα πρέπει να αφήνεται να γίνεται πολύ μεγάλο για να αποτύχει μετά. Το χρεώνεται ο Εθνικισμός και το κόστος είναι δυσβάστακτο.

Σε όσους οδηγητές του χώρου οδηγούσαν με δεμένα τα μάτια τους τα … σχολικά οχήματα των αφοσιωμένων νέων και εύλογα τράκαραν, τραυματίζοντας μιαν ολόκληρην γενιά και τις ελπίδες της, προφανώς δεν πρέπει να ξαναδοθεί ποτέ «καινούργιο λεωφορείο».
Αυτό το αδιαμφισβήτο πόρισμα έχει αυτονόητη σημασία κι εφαρμογή : Σ΄εμάς τους Έλληνες Εθνικιστές, μετά τα παθήματα 46 χρόνων ελλαδικής Μεταπολίτευσης και Κατοχής της Κύπρου, είναι τουλάχιστον ανεύθυνο κι ηλίθιο να στηριζόμαστε στην δήθεν «ικανότητα» των διαφόρων ανίκανων κι εγωιστών «εκλεκτών» για να μας βγάλουν από αυτά τα κακά χάλια. Καλύτερα να βρούμε τους τολμηρούς κι έξυπνους ανθρώπους, των οποίων τα χέρια είναι επιδέξια, δυνατά και καθαρά.

Οι όποιες ηγεσίες προκύψουν στο όποιο μέλλον του Ελληνικού Εθνικισμού δεν θα πρέπει ποτέ να πασχίσουν ν’ «αποκαταστήσουν» την εμπιστοσύνη όσων απογοητεύτηκαν. Οι αλληλοδιαδεχόμενες αρνητικές συκοφαντίες και φήμες είναι προϊόντα παγιωμένων σύνθετων συστημάτων, που διαθέτουν άφθονους υπηρέτες και περισσότερους ηλίθιους εθελοντές αναμεταδότες. Οι ηγεσίες δεν μπορούν να σταματήσουν τις φήμες, απλώς πρέπει να είμαστε ικανοί ν’ αψηφούμε τις φήμες, να παραμένουμε στιβαροί ενώπιον τους.

Δεν δίνεις σ’ έναν τοξικομανή εθισμένο περισσότερα ναρκωτικά, αν έχει πόνους εξαιτίας της … στέρησης των ναρκωτικών. Η χρήση παλληκαριάς για την αντιμετώπιση του προβλήματος της αναίτιας και μεγαλόστομης, υπερβολικής παλληκαριάς δεν είναι κάποια ομοιοπαθητική θεραπεία, αλλά άρνηση της πραγματικότητας.

«Τα σπασμένα αβγά να τα κάνουμε ομελέτα» : Η τεράστια πολιτική κρίση του εθνικιστικού – πατριωτικού χώρου δεν μπορεί να ξεπεραστεί με αυτοσχέδιες επιδιορθώσεις, όπως ακριβώς δεν μπορεί ένα σκάφος με σάπιο πυθμένα (γάστρα) να επισκευαστεί με σκόρπια μεμονωμένα μπαλώματα. Πρέπει να ξαναναυπηγήσουμε τη γάστρα του πλοίου μας, με νέα ανθεκτικότερα υλικά διδάσκοντας τους ανθρώπους μας να πλοηγούν σ΄ένα κόσμο με λιγότερες βεβαιότητες και περισσότερους κινδύνους. Πρέπει να επανεφεύρουμε τον δυνατό και δραστήριο, παρεμβατικό Εθνικό Πατριωτικό Φορέα, πριν το σύστημα το κάνει από μόνο του, στήνωντας «μαϊμούδες» εθνικοπατριωτικά μορφώματα.

Από την εποχή των «Σαμαροβενιζέλων», το μεταπολιτευτικό κομματικό σύστημα έχει μπει σε μια ρευστή μεταβατική περίοδο, σε μιαν εποχή πολύ μεγάλης εκλογικής κινητικότητας με πολλαπλά είδη σουρεαλιστικών μετατοπίσεων (βλέπε Ζουράρηδες στους ΑΝΕΛ του Καμένου, Κουντουράδες στον ΣΥΡΙΖΑ του Τσίπρα και Τατσόπουλους στη Νέα Δημοκρατία του Μητσοτάκη).

Εκτός από τους αιωνίως λοβοτομημένους μπολσεβίκους του ΚΚΕ, στην πραγματικότητα, σήμερα μόλις 1 στους 2 εκλογείς δηλώνει ξεκάθαρα κι επίμονα ότι αισθάνεται κοντά σε κάποιο πολιτικό κόμμα. Το ποσοστό της αδιευκρίνιστης ψήφου βρίσκεται σε ιστορικά υψηλά επίπεδα.

Πέραν των ψηφοφόρων που δηλώνουν απροκάλυπτα αποχή ή αναποφάσιστοι, τα φαινόμενα της «απόκρυψης ψήφου» και της «κρυφής ψήφου» θα είναι πιο ενισχυμένα από ποτέ. Η απόκρυψη της ψήφου έχει να κάνει με το γεγονός ότι μέρος του εκλογικού σώματος δεν εκφράζει την ψήφο του, ενώ κρυφή ψήφος είναι το γεγονός ότι ο εκλογέας δηλώνει πως θα ψηφίσει ένα κόμμα, ενώ στο μυαλό του έχει ένα άλλο. Επίσης υπάρχει και η λεγόμενη «μετακινούμενη ψήφος», δηλαδή οι ψηφοφόροι ενός κόμματος θα ψηφίσουν υποψήφιο άλλου κόμματος αντί τον δικό τους, ασχέτως τι δηλώνουν στις δημοσκοπήσεις.

Στις διάφορες εκλογικές αναμετρήσεις τα τελευταία πέντε χρόνια έχει καταγραφεί πολύ μεγάλη εκλογική κινητικότητα με πολλαπλά είδη μετατοπίσεων.

Ζούμε μια εποχή τρομακτικής αποδυνάμωσης της αντιπροσωπευτικής δημοκρατίας, οι μετακινήσεις γίνονται πολύ πιο εύκολα και πιο συχνά απ’ ό,τι παλαιότερα και υπ΄ αυτήν την έννοια κανένα κόμμα (εκτός από το Γκουλάγκ του Περισσού) δεν έχει διασφαλισμένους τους ψηφοφόρους του. Έτσι μια ρεαλιστικά σχεδιασμένη και αποτελεσματικά εκτελεσμένη προεκλογική εκστρατεία μπορεί να διεισδύσει σε τεράστιες δεξαμενές ψηφοφόρων οι οποίοι δηλώνουν αποχή και αναποφάσιστοι.

Ο ερχόμενος προεκλογικός αγώνας θα βρίσκεται κυριολεκτικά «στο μάτι του κυκλώνα». Ο συνδυασμός πολλών και διαφορετικών αρνητικών παραγόντων και δυσμενών εξελίξεων επιτείνει τις ευπάθειες, μεγεθύνει τους κινδύνους και δημιουργεί νέες προκλήσεις, στις οποίες είμαστε υποχρεωμένοι να ανταποκριθούμε ως κοινωνία.

Η σοβαρή γεωπολιτική αναταραχή στην Ανατολική Μεσόγειο, η κορύφωση της τουρκικής επιθετικότητας και προκλητικότητας, η συντριπτική εργαλειοποίηση του μεταναστευτικού-προσφυγικού ζητήματος από την Άγκυρα, οι ενεργειακές εξελίξεις, η οικονομική κρίση, η ύπουλη απειλή του κορωνοϊού (ή άλλης νέας πανδημίας) και η ανάγκη βελτίωσης της εικόνας της Πατρίδας μας στη διεθνή σκηνή δημιουργούν τις καταλληλότερες συνθήκες για την τέλεια καταιγίδα.

Το νέο Υπόδειγμα Πολιτικής Επικοινωνίας που χρειαζόμαστε πρέπει ν’ αντικρίζει την προεκλογική εκστρατεία ως καινοτομία. Όλες οι καινοτομίες μπορούν να αναλυθούν και αξιολογηθούν με βάση τους τέσσερεις βασικούς τύπους καινοτομίας : «καινοτομία προϊόντος», «καινοτομία διαδικασιών», «οργανωσιακή καινοτομία» και «επικοινωνιακή καινοτομία».

Η μεγιστοποίηση του αντικτύπου της προεκλογικής εκστρατείας είναι συνάρτηση μιας πληθώρας συντελεστών και αποτέλεσμα του βέλτιστου συνδυασμού παραγόντων, ικανοτήτων και δράσεων και από τα τέσσερα είδη καινοτομίας. Ο βασικός στόχος της πολιτικής καμπάνιας μας, της προεκλογικής εκστρατείας μας είναι η διαφοροποίηση, τόσο σε επίπεδο προεκλογικού προγράμματος όσο και σε επικοινωνιακό επίπεδο !

Οι πιο αποτελεσματικοί πολιτικοί είναι πρωτίστως «Δημιουργικοί». Για τούτο οι Εθνικιστές πρέπει να εμφανιστούν ουσιαστικά δημιουργικοί, προβαίνοντας στην ανάπτυξη καινοτόμων λύσεων, στην επίλυση υφισταμένων διαφορών, στις συνεννοήσεις και διαπραγματεύσεις των φορέων, καθώς και στην μεθοδική αντίδρασή τους σε απρόσμενες κρίσεις.

Διαχρονικά, μόνο η πολιτική δημιουργικότητα μπορεί να λειτουργήσει ως νικηφόρος καταλύτης Αναγέννησης, Ανασυγκρότησης, Μεταρρύθμισης και Ανάπτυξης.

Αλλιώς θα μένουμε σε «λόγια του αέρα κι έργα κακορίζικα» του δηλωτικού υποτίτλου.

Ιάκωβος Ναυκλήρου