Τις τελευταίες ημέρες πληροφορίες διέρρευσαν στα μέσα ενημέρωσης για επαφές των μυστικών υπηρεσιών της Τουρκίας με τις μυστικές υπηρεσίες του Ισραήλ. Ο επικεφαλής της ΜΙΤ Χακάν Φιντάν πραγματοποίησε σειρά επαφών με ισραηλινούς αξιωματούχους της Μοσάντ, με στόχο την αποκατάσταση των σχέσεων των δυο πλευρών. Την πρωτοβουλία αυτών των επαφών την είχε η τουρκική πλευρά, καθώς η Άγκυρα θεωρεί ότι η επικείμενη ανάληψη της προεδρίας των ΗΠΑ από τον Τζο Μπάιντεν αποτελεί ευκαιρία για την αναθέρμανση των σχέσεων με το Ισραήλ με σκοπό να κερδηθεί η ευμένεια του σιωνιστικού κατεστημένου της Ουάσιγκτον.

Σημειώνουμε ότι παρά την διακοπή των σχέσεων σε επίπεδο πρεσβευτών από το 2018 με αφορμή τις επιχειρήσεις του εβραϊκού κράτους στην Λωρίδα της Γάζας κατά των Παλαιστινίων και παρά τις διπλωματικές διακυμάνσεις με εκατέρωθεν εντάσεις στις σχέσεις των δυο χωρών, ουδέποτε υπήρξε διακοπή της «στρατηγικής συνεργασίας» μεταξύ του τουρκικού και του εβραϊκού κράτους, μια συνεργασία που έχει πολλάκις διαφημιστεί από το ισραηλινό λόμπι των ΗΠΑ ως σύμβολο της πολιτικής και στρατηγικής επιρροής του Ισραήλ στην Μέση Ανατολή.
Ας αναλύσουμε όμως διαχρονικά αυτή την συνεργασία, η οποία παρά τους κλυδωνισμούς παραμένει σταθερή και συγκλίνουσα.

Η Τουρκία ήταν το πρώτο μουσουλμανικό κράτος που αναγνώρισε διπλωματικά το Ισραήλ στις 28 Μαρτίου 1949, σε μια πολύ κρίσιμη περίοδο για την ύπαρξη του κράτους αυτού στην Μέση Ανατολή, ως απόρροια του βίαιου εποικισμού των παλαιστινιακών εδαφών από τους εβραίους που εισέβαλαν στην περιοχή.
Μετά από τρία χρόνια ήρθε για την Τουρκία η αναγνώριση αυτής της ενέργειας από το αμερικανοσιωνιστικό κατεστημένο των ΗΠΑ, η Τουρκία εντάχθηκε στο ΝΑΤΟ και χαρακτηρίστηκε μάλιστα ως «προπύργιο» ενάντια στον κομμουνισμό, ενώ η Ελλάδα που έμπρακτα είχε αγωνιστεί και είχε νικήσει τους κομμουνιστές στον συμμοριτοπόλεμο δεν χαρακτηρίστηκε προπύργιο αλλά εκλιπάρησε και την εισδοχή της στην συμμαχία του ΝΑΤΟ.

Στην διάρκεια του πολέμου του Σουέζ το 1956 η Τουρκία συντάχθηκε με τους Αιγυπτίους και ανακάλεσε τον πρέσβη της από το Ισραήλ. Όμως στις 29 Αυγούστου 1958 ο Τούρκος πρωθυπουργός Μεντερές και ο ισραηλινός Μπεν Γκουριόν υπέγραψαν μυστικό «Περιφερειακό Σύμφωνο» με παρότρυνση των ΗΠΑ, το οποίο εμπεριείχε την ανταλλαγή πληροφοριών των μυστικών τους υπηρεσιών και την αμυντική συνεργασία σε περίπτωση επίθεσης της Σοβιετικής Ένωσης. Πολύ ολίγοι στρατηγοί και πολιτικοί των δυο χωρών γνώριζαν την ύπαρξη αυτού του Συμφώνου, στο οποίο λίγο αργότερα εντάχθηκε το Ιράν, η Αιθιοπία, το Μαρόκο και το Ομάν.

Ενώ η συνεργασία των μυστικών υπηρεσιών βρισκόταν εν εξελίξει, οι επίσημες σχέσεις των δυο κρατών ψυχράνθηκαν την δεκαετία του 1960. Στον πόλεμο των «έξι ημερών» του 1967 η Τουρκία επέτρεψε σε σοβιετικά μεταγωγικά αεροσκάφη να διέλθουν από τον εναέριο της χώρο με βοήθεια για τα αραβικά κράτη, αλλά αρνήθηκε το ίδιο για τα αεροσκάφη των ΗΠΑ με βοήθεια για το Ισραήλ. Μετά το πραξικόπημα των Τούρκων στρατηγών στις 12 Σεπτεμβρίου 1980 οι σχέσεις των δυο χωρών αναθερμάνθηκαν. Η Τουρκία του στρατηγού Κενάν Εβρέν απείχε δια της ψήφου της στην ολομέλεια του ΟΗΕ εναντίον του Ισραήλ για την παράνομη κατοχή των υψωμάτων του Γκολάν της Συρίας. Το Ισραήλ ανταπέδωσε αυτή την αποχή με την δολοφονία όλων των μελών της αρμενικής οργάνωσης ΑSALA που δρούσε στον Λίβανο εναντίον των συμφερόντων της Τουρκίας.

Την δεκαετία του 1990 το « Περιφερειακό Σύμφωνο» των δυο χωρών αναβαπτίστηκε. Μετά την συμφωνία του Όσλο μεταξύ της παλαιστινιακής οργάνωσης PLO και των Ισραηλινών, η Τουρκία δεν είχε πλέον κανέναν ενδοιασμό έναντι των Αράβων για την συνεργασία της με το Ισραήλ. Κατά την διάρκεια της επίσκεψης του στο Ισραήλ τον Νοέμβριο του 1993, ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Χικμέτ Τσετίν τόνισε ότι η χώρα του ήθελε την υποστήριξη του Ισραήλ εναντίον των Κούρδων ανταρτών του PKK, υπεγράφη δε σύμφωνο συνεργασίας στους τομείς βιομηχανίας, ασφάλειας και αμυντικής τεχνολογίας.
Η πρώτη επίσκεψη ισραηλινού πρωθυπουργού πραγματοποιήθηκε στην Τουρκία τον Ιανουάριο του 1994, κατά την διάρκεια της οποίας το Ισραήλ διαβεβαίωσε την πλήρη υποστήριξη του στον αγώνα των Τούρκων εναντίον των Κούρδων. Προς αυτό τον σκοπό στάλθηκαν ισραηλινοί «εμπειρογνώμονες» στην Τουρκία για να βοηθήσουν στο έργο των τουρκικών μυστικών υπηρεσιών εναντίον των κουρδικών οργανώσεων.
Την ίδια εποχή η Τουρκία απέκτησε από το Ισραήλ προηγμένα συστήματα νυκτερινής όρασης για τα ελικόπτερα Cobra, τα προηγμένα αυτά συστήματα βοήθησαν στον βομβαρδισμό θέσεων και στην εξολόθρευση Κούρδων ανταρτών.

Στις 23 Φεβρουαρίου 1996 ο Τούρκος πρωθυπουργός Ντεσμεντίν Ερμπακάν υπέγραψε με το Ισραήλ συμφωνία εκτεταμένης στρατιωτικής συνεργασίας που εμπεριείχε κοινά στρατιωτικά γυμνάσια και επισκέψεις εκατέρωθεν στρατιωτικών εγκαταστάσεων. Με αυτή την συμφωνία επετράπη σε ισραηλινά πολεμικά αεροσκάφη να πραγματοποιούν ασκήσεις εντός του τουρκικού εναερίου χώρου και να κατασκοπεύουν την Συρία, το Ιράν και το Ιράκ. Δια της ιδίας συμφωνίας Τούρκοι πιλότοι εκπαιδεύτηκαν στον ηλεκτρονικό πόλεμο από τους Ισραηλινούς. Ουσιαστικά επρόκειτο για μια συμφωνία με στόχο το Ιράκ, το Ιράν, την Συρία και τους Κούρδους.
Η συμφωνία προέβλεπε επίσης και την συνεργασία στον αμυντικό τομέα.

Η ισραηλινή αμυντική βιομηχανία ανέλαβε τον εκσυγχρονισμό των τουρκικών μαχητικών Phantom F-4E και F-5, με τις ισραηλινές τράπεζες να καλύπτουν προς αυτό τον σκοπό δάνειο 450 εκατομμυρίων ευρώ. Η αμυντική συνεργασία περιλάμβανε και την συμπαραγωγή πυραύλων εδάφους-αέρος, αντιπυραυλικών συστημάτων, τον εκσυγχρονισμό των τουρκικών αρμάτων Μ- 60 Α1 και των ελικοπτέρων S -70 όπως και την μεταφορά τεχνογνωσίας για τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη Harpy.

Μεταξύ των ετών 1996-2009 η Τουρκία προμηθεύτηκε από το Ισραήλ στρατιωτικούς εξοπλισμούς αξίας 2 δισεκατομμυρίων ευρώ. Μέρος αυτών των εξοπλισμών χρηματοδοτήθηκε από την Τουρκία με την προμήθεια νερού στο Ισραήλ. Ο ισραηλινός πρωθυπουργός Αριέλ Σαρόν και ο Τούρκος υπουργός Ενέργειας Ζεκί Τσακάν υπέγραψαν το 2002 συμφωνία 20-ετούς διάρκειας για την προμήθεια του Ισραήλ με νερό, ποσότητας 50 εκατομμυρίων κυβικών μέτρων με τιμή 1 δολάριο το κυβικό.

Ιδιαιτέρας σημασίας είναι η συνεργασία των μυστικών υπηρεσιών των δυο χωρών που προκύπτει από την μυστική συμφωνία του 1996. Αυτή η συμφωνία είχε ως αποτέλεσμα την επί του πεδίου συνεργασία της Μοσάντ και της ΜΙΤ στην Κένυα για την σύλληψη του Κούρδου ηγέτη Αμπντουλάχ Οτσαλάν, μια σύλληψη η οποία συγκαταλέγεται στις μαύρες σελίδες της ΚΥΠ. Τονίζουμε μετ’ επιτάσεως ότι η μυστική συμφωνία του 1996 ουδέποτε έχει καταγγελθεί και ισχύει μέχρι των ημερών μας.

Όπως αντιλαμβανόμαστε από τα ανωτέρω, τις τελευταίες δεκαετίες υφίσταται στενότατη συνεργασία μεταξύ Τουρκίας και Ισραήλ. Στην όξυνση των διπλωματικών σχέσεων τα τελευταία δυο χρόνια, η Ουάσιγκτον τήρησε ίσες αποστάσεις αφού και οι δυο χώρες είναι βασικοί σύμμαχοι των ΗΠΑ στην Μέση Ανατολή. Αυτό συνεπικουρείται από το γεγονός ότι το Ισραήλ δεν μπορεί και δεν θέλει να έχει τεταμένες σχέσεις με την Τουρκία, μια μουσουλμανική χώρα της περιοχής που δυνητικά εξελίσσεται σε περιφερειακή δύναμη.

Επ’ αυτού προστίθενται τα κοινά δομικά στοιχεία των δυο χωρών, και τα δυο κράτη ενεργούν στην περιοχή ως δυνάμεις κατοχής με βάση την ρατσιστική τους αυτοκατανόηση, το μεν Ισραήλ ως «κράτος των Εβραίων», η δε Τουρκία ως «κράτος των τουρκογενών λαών».
Είναι βέβαιο ότι οι σχέσεις της Τουρκίας με το Ισραήλ θα σταθεροποιηθούν και πάλι στο καλύτερο δυνατό επίπεδο, όπως έγινε και στο παρελθόν. Η Τουρκία θα προσπαθήσει ως ανατέλλουσα περιφερειακή δύναμη να διατηρήσει μια ισορροπία μεταξύ των Παλαιστινίων, τους οποίους υποτίθεται ότι προστατεύει, και του Ισραήλ, ταυτόχρονα θα προσπαθήσει να συμπλεύσει με την πολιτική της Ρωσίας, η οποία διατηρεί καλές σχέσεις με το Τελ Αβίβ, παρά τις αποκλίνουσες απόψεις για τα ζητήματα της Συρίας και του Ιράν.

Η Ελλάδα διαπράττει μέγα ιστορικό λάθος προσεγγίζοντας στρατιωτικά και διπλωματικά το Ισραήλ. Το Ισραήλ και η Τουρκία αργά ή γρήγορα θα τα «βρουν» στην Μέση Ανατολή και Ανατολική Μεσόγειο, η στρατηγική τους συνεργασία των τελευταίων δεκαετιών είναι καθοριστική και προσδιοριστική για το μέλλον. Δεν είναι δυνατόν η Ελλάδα να ταυτίζεται στρατιωτικά με τον επί δεκαετίες σύμμαχο της Τουρκίας για να υπερασπιστεί τα αυτονόητα συμφέροντα της, η πολιτική της στρατιωτικής και διπλωματικής προσέγγισης με το Ισραήλ είναι μυωπική, ανιστόρητη και κυρίως βλαπτική για τα εθνικά συμφέροντα.

Γ. Λιναρδής